Krystyna Janda

Krystyna Janda fot. AKPA
data urodzenia
18 grudnia 1952
narodowość
Polska
3,1
Oceń
Głosy
23544

Biografia

"Zawsze gra podobną, raz stworzoną postać, nadając jej cechy wszystkim swoim rolom. Jej aktorstwo cechuje silna ekspresja, żywiołowy temperament, ideowe zaangażowanie, czasem manieryczność" - napisał o Jandzie Jan Kłossowicz w "Słowniku Teatru Polskiego".

Te cechy, a także niewątpliwa charyzma aktorki sprawiły, że wkrótce zagrała w kolejnych filmach Wajdy. W 1978 roku wystąpiła w "Bez znieczulenia", w 1979 w "Dyrygencie", a w 1981 roku powróciła do roli Agnieszki w "Człowieku z żelaza". W 2009 roku ponownie spotkała się z reżyserem na planie głośnego filmu "Tatarak".

Do najlepszych ról Jandy należy rola Antoniny Dziwisz w "Przesłuchaniu" (1982) Ryszarda Bugajskiego, za którą uhonorowana została Złota Palmą w Cannes. Aktorka wystąpiła ponadto m.in. w "Granicy" (1977) Jana Rybkowskiego, "Golemie" (1979) "Wojnie światów" (1981) oraz "O-bi, o-ba koniec cywilizacji" (1985) Piotra Szulkina, "Kochankach mojej mamy" (1986) Radosława Piwowarskiego. Grała u Krzysztofa Kieślowskiego w "Dekalogu" II i V, a także u Krzysztofa Zanussiego w filmach telewizyjnych "Stan posiadania" (1979), "Niepisane prawa" (1997) oraz w filmie kinowym "Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową" (2000).

Zagrała w kilku produkcjach europejskich, m. in. w słynnym filmie "Mefisto" (1981) w reżyserii Istvana Szabo. Do roku 2012 zagrała w ponad 50 filmach.

Od początku swojej kariery aktorka związana jest również z teatrem. Do 1987 roku pracowała w Teatrze Ateneum, gdzie zagrała m.in. rolę Doriana Graya w spektaklu w reżyserii Andrzeja Łapickiego (1976), Heloizę w "Heloizie i Abelardzie" (1979), Jenny w "Operze za trzy grosze" Bertolda Brechta (1980), czy Wal w sztuce wyreżyserowanej przez Agnieszkę Holland (1978).Od końca lat 80. współpracuje z Teatrem Powszechnym. Wystąpiła m.in. w "Pannie Julii" Strindberga (1988) oraz w "Dwoje na huśtawce" (1990) w reżyserii Andrzeja Wajdy. Rolę w monodramie "Shirley Valentine" Macieja Wojtyszki (1991) odtworzyła około 400 razy.

W teatrze współpracowała z takimi reżyserami, jak m.in. Agnieszka Holland, Mariusz Treliński, Jerzy Skolimowski. Od 1993 roku sama zajmuje się reżyserią. Jej sztuki to m.in. "Na szkle malowane" (debiut w 1993 oraz wznowienia 2000 i 2004), "Panna Tutli-Putli" Witkacego (1997), "Namiętność" (2005), "Lekcje stepowania" (2005), "Skok z wysokości" (2006).

W 1995 roku aktorka i reżyserka teatralna zadebiutowała również w roli reżysera filmowego przenosząc na ekran powieść Anki Kowalskiej "Pestka". Film nominowany był do Złotych Lwów.

Krystyna Janda jest laureatka wielu nagród, oprócz złotej Palmy otrzymała m.in. Srebrną Muszlę festiwalu w San Sebastian za rolę w filmie "Zwolnieni z życia" w reżyserii Waldemara Krzystka. Za rolę w niemiecko-francuskim filmie Laputa Helmy Sanders-Brahms została nagrodzona na festiwalu w Montrealu.

W 2005 roku Krystyna Janda otworzyła własny teatr w Warszawie - Teatr Polonia.. Jest fundatorką i Prezesem Zarządu Fundacji Krystyny Jandy na rzecz Kultury, która to w 2010 roku otwarła nową scenę teatralną - "Och-teatr".

Krystyna Janda jest matką trójki dzieci: Marii Seweryn (z małżeństwa z Andrzejem Sewerynem) oraz Adama i Jędrzeja Kłosińskich ( z małżeństwa z Edwardem Kłosińskim).

Filmografia

Wiadomości

Zdjęcia