Najlepsze ekranizacje lektur. Adaptacje utworów literackich, które trzeba obejrzeć
Najlepsze ekranizacje lektur to nie lada gratka dla fanów literatury. Dla uczniów szkół średnich to doskonały sposób na utrwalenie wiedzy przed maturą. Warto pamiętać, że obejrzenie filmu nie zastąpi w pełni przeczytania książki, jednak może w znaczący sposób pomóc w zorientowaniu się w fabule, poznaniu najważniejszych postaci i przyswojeniu podstawowych informacji o utworze. Przedstawiamy trzy najciekawsze ekranizacje lektur szkolnych, które zdecydowanie warto obejrzeć.
Zestawienie najlepszych ekranizacji lektur otwiera "Pan Tadeusz". Poemat epicki został napisany przez Adama Mickiewicza w latach 1832-1834. Epopeja narodowa przedstawia historię polskiej szlachty, żyjącej pod zaborem rosyjskim. Mickiewicz opisał społeczeństwo, jego obyczaje i tradycje. Nie bez znaczenia są również wydarzenia historyczne, które stanowią jeden z elementów tła całej historii (np. kampania rosyjska Napoleona Bonaparte, w której uczestniczyło również polskie wojsko).
Filmową ekranizację "Pana Tadeusza" wyreżyserował Andrzej Wajda. Film miał premierę w 1999 roku. Został zgłoszony do rywalizacji o Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, jednak nie otrzymał nominacji. Produkcja zaangażowała wiele znanych polskich aktorów. W rolach głównych pojawiają się między innymi:
- Michał Żebrowski jako Tadeusz Soplica;
- Bogusław Linda jako ksiądz Robak;
- Daniel Olbrychski jako Gerwazy;
- Marek Kondrat jako Hrabia;
- Alicja Bachleda-Curuś jako Zosia;
- Grażyna Szapołowska jako Telimena.
Wiele osób ceni ekranizację "Pana Tadeusza" w szczególności za zwięzłe przedstawienie skomplikowanych wątków. Film otrzymał nagrodę "Orzeł" za najlepszą muzykę, scenografię, zdjęcia, dźwięk i montaż. Oprócz tego wyróżniona została Grażyna Szapołowska, która za rolę Telimeny dostała "Orła" w kategorii "najlepsza główna rola kobieca".
Następną niezwykle ważną ekranizacją lektury szkolnej jest film w reżyserii Andrzeja Wajdy "Wesele" z 1972 roku. Produkcja powstała na podstawie dramatu, który Stanisław Wyspiański napisał w 1901 roku. Akcja złożonego z trzech aktów utworu rozgrywa się podczas wesela zorganizowanego w dworku Tetmajerów w Bronowicach. Dramat uznano za jedno z najważniejszych dzieł epoki Młodej Polski i jest w kanonie lektur obowiązkowych.
Zarówno w przypadku wersji filmowej, jak i literackiej, główni bohaterowie wzorowani są na prawdziwych osobach. W rolach głównych wystąpili:
- Daniel Olbrychski jako Pan Młody;
- Ewa Ziętek jako Panna Młoda;
- Andrzej Łapicki jako Poeta;
- Franciszek Pieczka jako Czepiec;
- Wojciech Pszoniak jako Dziennikarz/Stańczyk.
Ekranizacja została nagrodzona "Srebrną Muszlą" na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastián. Ciekawostką jest fakt, że "Wesele" Andrzeja Wajdy to jedna z wyróżnionych przez Martina Scorsese polskich produkcji. Słynny amerykański reżyser uznał ekranizację za jedno z arcydzieł polskiej kinematografii, dzięki czemu film stał się częścią "Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema".
"Lalka" to powieść społeczno-obyczajowa napisana przez Bolesława Prusa. Ukazywała się ona w odcinkach – poszczególne części były publikowane w "Kurierze Codziennym" w latach 1887-1889. Następnie całość została wydana w formie książki. "Lalka" opowiada historię Stanisława Wokulskiego, przedsiębiorcy i filantropa, który zakochuje się w Izabeli Łęckiej. Oprócz wątku miłosnego, lektura przedstawia życie różnych grup społecznych oraz losy wielu barwnych postaci pobocznych.
Premiera serialowej ekranizacji "Lalki" w reżyserii Ryszarda Bera odbyła się w 1978 roku. Została ciepło przyjęta przez odbiorców, którzy docenili scenariusz wierny oryginałowi. W serialu wystąpili między innymi:
- Jerzy Kamas jako Stanisław Wokulski;
- Bronisław Pawlik jako Ignacy Rzecki;
- Małgorzata Braunek jako Izabela Łęcka;
- Roman Wilhelmi jako Kazimierz Starski;
- Czesław Wołłejko jako Baron Krzeszowski.
Ekranizacja lektury szkolnej otrzymała nagrody na Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej w Olsztynie (za kreacje aktorskie) oraz nagrodę "Złoty Ekran" przyznaną przez polski tygodnik filmowo-telewizyjny "Ekran". "Lalkę" Ryszarda Bera docenił także Komitet ds. Radia i Telewizji, przyznając produkcji kolejne 3 nagrody.
W 1968 roku powstała filmowa ekranizacja powieści "Lalka". Jej reżyserem był Wojciech Jerzy Has, a główne role w produkcji zagrali: Beata Tyszkiewicz (Izabela Łęcka), Mariusz Dmochowski (Stanisław Wokulski) i Tadeusz Fijewski (Ignacy Rzecki). Film do dzisiaj uchodzi za jedną z najwybitniejszych ekranizacji dzieł literatury polskiej.
Zobacz również:
Najlepsze filmy muzyczne. Dramatyczne historie ikon muzyki
"Przywrócone arcydzieła" i "Szpital przemienienia": Magdalena Zawadzka i Jan Holoubek w Krakowie
"O psie, który jeździł koleją": Familijna premiera roku w Polsce [zwiastun]
