"Katyń" dla niewidomych

Film ukaże się w tej wersji 21 lutego - poinformował w piątek Tomasz Strzymiński, białostoczanin, osoba niewidząca, który jest pomysłodawcą audiodeskrypcji "Katynia".

Audiodeskrypcja polega na opisywaniu przez lektora (zwanego audiodeskryberem) tego, co dzieje się np. w filmie lub spektaklu teatralnym, między dialogami bohaterów.

Pozwala to niewidomym poznać np. opis miejsc, gdzie dzieje się akcja czy sytuacji, w jakich są bohaterowie i w pełniejszym zakresie uczestniczyć w wydarzeniu kulturalnym.

Jak powiedział Strzymiński, tekst audiodeskrypcji do "Katynia" przygotował Dariusz Jakubaszek, aktor i reżyser teatralny, który wcześniej przygotowywał już takie wersje filmu "Świadek koronny" (pokaz miał miejsce we wrześniu 2007 roku na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni) oraz spektaklu teatralnego dla dzieci "Jest królik na Księżycu", pokazanego w tej wersji w listopadzie 2008 roku w Białostockim Teatrze Lalek.

Pierwszy na świecie system narracji opisowej dla niewidomych, nazwany później audiodeskrypcją, użyty został w 1981 roku w Stanach Zjednoczonych w jednym z waszyngtońskich teatrów.

W połowie lat 80. ubiegłego wieku technika ta trafiła do Wielkiej Brytanii, w tym m.in. Królewskiego Teatru w Windsor, gdzie użyto odbiorników z słuchawką, podobnych do tych, jakie stosuje się przy tłumaczeniach symultanicznych. Dzięki temu widzowie teatralni w przerwach pomiędzy dialogami mogli usłyszeć dodatkowy opis słowny scen.

Dynamiczny rozwój rynku usług w dziedzinie audiodeskrypcji sprawił, że technika ta jest wykorzystywana dla potrzeb telewizji, video i DVD, kina, muzeów i galerii, stron internetowych oraz widowisk sportowych.

W Polsce pionierskie pokazy z audiodeskrypcją miały miejsce w białostockim kinie Pokój. Pierwszym filmem byli "Statyści" w reżyserii Michała Kwiecińskiego, pokazani w listopadzie 2006 roku.