Jan Nowicki: "Premiera gra się łatwiej"
Poświęceniem tablicy pamiątkowej rozpoczęły się w Łodzi w środę, 18 października, obchody 50. rocznicy węgierskiego Października. W ramach obchodów zaprezentowany został także film Marty Meszaros "Niepochowany". Główną rolę premiera Węgier Imre Nagya zagrał Jan Nowicki ("Wielki Szu"). "Najtrudniej jest zagrać ekspedienta, fryzjera, żeby był interesujący. Natomiast premiera gra się łatwiej" - powiedział aktor.
Film opowiada historię życia Imre Nagya, premiera rządu węgierskiego, który poparł powstanie 1956 r. Po jego upadku został skazany na karę śmierci i stracony. Pochowano go na śmietniku.
Bohater w młodości był komunistą, członkiem plutonu egzekucyjnego cara Mikołaja II i jego rodziny, następnie członkiem NKWD. Po II wojnie światowej brał udział w tworzeniu rządu komunistycznego na Węgrzech.
Stopniowo opowiadał się jednak za złagodzeniem reżimu, a w 1956 roku poparł powstanie i ogłosił wystąpienie Węgier z Układu Warszawskiego oraz neutralność. Po interwencji Sowietów Nagy został pojmany i stracony 16 czerwca 1958 roku, po tajnym procesie. Został zrehabilitowany w 1989 roku, w tym samym dniu zmarł Kadar.
"Nie ma znaczenia z jakiego kraju pochodzi aktor. Ważne, żeby znał swój zawód. Mam nadzieję, ze sprostałem oczekiwaniom Marty Meszaros. Takie role otrzymuje się bardzo rzadko w życiu" - powiedział po prezentacji filmu Nowicki.
Wyznał, że przygotowując się do tej roli, nie przykładał dużej wagi do polityki. Dla Nowickiego ważniejszy był człowiek - w tym przypadku węgierski premier.
Choć film miał 36 kopii i 200 tys. widzów na Węgrzech, jego autorzy przez długi czas nie mogli znaleźć polskiego dystrybutora. Film pokazała jak dotąd jedynie Telewizja Polska w kanale "Kultura". Z okazji 50. rocznicy węgierskiego powstania 1956, Instytut Pamięci Narodowej przypomina o filmie Meszaros cyklem organizowanych w całej Polsce projekcji.
Podczas spotkania z Nowickim w Łodzi poinformowano, że aktor za swoją twórczość otrzyma w najbliższym czasie Krzyż Oficerski Orderu Republiki Węgierskiej.
Pokaz filmu poprzedziły wystąpienia historyków, którzy mówili o sytuacji na Węgrzech w 1956 roku oraz o społeczeństwie Łodzi wobec tragedii Węgier. W Muzeum Historii Miasta Łodzi zasłużonym osobom wręczono pamiątkowe medale. Wcześniej przy archikatedrze odsłonięto i poświęcono tablicę upamiętniającą węgierskie powstanie.
