13. American Film Festival: Startuje największe święto kina amerykańskiego w Polsce

W programie festiwalu znalazły się perły kina niezależnego, duża dawka znakomitej klasyki i hollywoodzkie filmy z autorskim stemplem wybitnych reżyserek i reżyserów. W ramach 13. AFF-u będzie można zobaczyć łącznie 88 produkcji (80 długich i 8 krótkich metraży), z czego 37 zostanie pokazanych w Polsce po raz pierwszy, a 12 będzie miało premierę europejską. 40 tytułów wyreżyserowały kobiety, za kamerą 48 filmów stanęli mężczyźni. Na widzki i wdzów czeka w sumie aż 8205 minut seansów.

American Film Festival już po raz trzeci organizowany jest w hybrydowej formie. Stacjonarna odsłona wydarzenia zakończy się 13 listopada, z kolei do 20 listopada część festiwalowych filmów będzie można oglądać również online na platformie Nowe Horyzonty VOD (tytuły dostępne online są odpowiednio oznaczone w programie).

13. AFF otworzy jeden z najbardziej wyczekiwanych filmów tego roku: Do ostatniej kości (Bones and All), najnowsze dzieło Luki Guadagnina, nagrodzonego na festiwalu w Wenecji Srebrnym Lwem za reżyserię. Na ekranie zobaczymy szereg gwiazd, ze znakomitymi Taylor Russell i Timothéem Chalametem na czele. Do ostatniej kości to opowieść o pierwszej miłości między Maren, młodą kobietą uczącą się, jak przetrwać na marginesie społeczeństwa, a Lee, porywczym wyrzutkiem i włóczęgą. W czasie wspólnej odysei na dystansie tysiąca mil poznają boczne drogi, ukryte zaułki i rozmaite pułapki Ameryki epoki Ronalda Reagana. Pomimo wysiłków, nie mogą jednak uciec od tragicznej przeszłości. Ostatecznie będą musieli zdecydować, czy ich uczucie jest w stanie pokonać ich odmienność.

Wrocławski festiwal zamknie pokaz Syna (The Son) Floriana Zellera - kolejne po obsypanym nagrodami Ojcu wnikliwe studium współczesnej rodziny w kryzysie. Bardzo realistyczny i fenomenalnie zagrany przez gwiazdorską obsadę (Hugh Jackman, Laura Dern, Anthony Hopkins) Syn to niezwykłe filmowe doświadczenie z gniewem, winą i bezwarunkową miłością w tle.

W programie AFF-u tradycyjnie znalazły się przeboje pokazywane na światowych festiwalach - m.in.: jeden z najlepiej ocenianych i najdłużej oklaskiwanych filmów na festiwalu w Wenecji - Wieloryb (The Whale) Darrena Aronofsky’ego, z brawurową rolą Brendana Frasera; Jednym głosem (She Said) Marii Schrader - trzymająca w napięciu opowieść o śledztwie dziennikarskim, dzięki któremu ujawniono przestępstwa seksualne popełnione przez Harveya Weinsteina (w rolach głównych Carey Mulligan i Zoe Kazan); Till Chinonye Chukwu - historia o jednym z najważniejszych wydarzeń, które zainspirowało rozwój ruchu na rzecz osób czarnoskórych i znacząco wpłynęło na działalność Martina Luthera Kinga - linczu na niewinnym Emmetcie Tillu; Armagedon (Armageddon Time) - najnowszy film Jamesa Graya, przybliżający czasy jego dzieciństwa w nowojorskim Queens (na ekranie m.in. Anthony Hopkins i Anne Hathaway); Aftersun Charlotte Welles - jedno z największych olśnień tegorocznych festiwali, od Cannes aż po Toronto (w filmie zobaczymy znanego z Normalnych ludzi Paula Mescala) oraz Moonage Daydream Bretta Morgena - kosmiczna opowieść o Davidzie Bowiem. Cieszymy się, że wśród najgłośniejszych tytułów znalazł się w tym roku również polski akcent - film Roving Woman Michała Chmielewskiego, prezentowany premierowo na Tribece, jednym z najważniejszych światowych festiwali kina niezależnego.

W końcu! Robert Altman, absolutny mistrz kina, będzie bohaterem pierwszej z tegorocznych retrospektyw. Jego twórczość jest jednak na tyle bogata, że retrospektywa została podzielona na dwie części: w ramach 13. AFF-u zaprezentujemy filmy, w których Altman obserwuje i komentuje samą Amerykę, ukazując co stoi za fasadą amerykańskiego snu, zaś w przyszłym roku oddamy głos kobiecym postaciom z jego dzieł. W programie tegorocznej retrospektywy znalazło się 11 tytułów, wśród nich m.in.: Brewster McCloud (1970), M.A.S.H. (1970), Nashville (1972) oraz Gracz (The Player, 1992). Kuratorem retrospektywy jest prof. Rafał Syska.

Więcej o samym Altmanie opowie inna mistrzyni kina, stała współpracowniczka i scenarzystka jego filmów - Joan Tewkesbury, która 11 listopada, po seansie Dawnych kochanków, wygłosi masterclass online (prezentowany na żywo na kinowym ekranie).

Kreowane przez nią kino przekracza granice pokazywania seksu, przemocy wobec kobiet i pracy kobiet na ekranie. I przede wszystkim: jej twórczość jest uosobieniem amerykańskiego kina niezależnego, a do tego umacnia wiarę w to, że eksperyment w filmie wciąż jest możliwy. Nina Menkes będzie gościnią specjalną 13. American Film Festival. Reżyserka odwiedzi Wrocław, gdzie odbierze Indie Star Award i weźmie udział w masterclassie (12 listopada, po seansie filmu Miłość fantomowa). W ramach retrospektywy odbędzie się także panel dyskusyjny Czy inne spojrzenie jest możliwe?, poświęcony problematyce spojrzenia (male gaze, female gaze) w filmie, z udziałem prof. Małgorzaty Radkiewicz, Agnieszki Smoczyńskiej, Małgorzaty Sadowskiej i prof. Moniki Talarczyk (10 listopada, po seansie filmu Brainwashed: seks, kamera, władza).

W trakcie festiwalu zaprezentujemy 8 dzieł Niny Menkes; od wczesnych filmów z lat studenckich - Wielkiego smutku Zohary (1983) i Magdaleny Viragi (1986), do najnowszego Brainwashed: seksu-kamery-władzy (Brainwashed: Sex-Camera-Power, 2021) - filmu-wykładu, w którym objaśnia, jak podstawowe techniki filmowe działają na rzecz uprzedmiotowienia kobiet na ekranie i jakie ma to konsekwencje dla całej branży oraz dla bezpieczeństwa kobiet w ogóle. Kuratorką retrospektywy jest prof. Monika Talarczyk.

Jednym ze znaków rozpoznawczych American Film Festival są sekcje konkursowe: Spectrum (13 tytułów) - przegląd nowych tendencji i młodych talentów kina USA, oraz American Docs (8 tytułów) - dokumenty prezentujące różne oblicza Ameryki. Oceniane przez widzów i widzki produkcje będą ubiegać się o nagrody w dwóch kategoriach: film fabularny i film dokumentalny.

Na festiwalu tradycyjnie znalazła się także sekcja Special Docs, w ramach której będzie można zobaczyć amerykański dokument odmieniony przez wszystkie formy i przypadki - do programu trafiły m.in.: klasyczne, nawiązujące do tegorocznej, surferskiej identyfikacji wizualnej festiwalu Bezkresne lato (The Endless Summer, 1965) - opowieść o pogoni za wiecznym latem i najlepszą falą; Buntowniczka Rosa Parks (The Rebellious Life of Mrs. Rosa Parks) - portret ikony amerykańskiego aktywizmu; McEnroe - historia jednego z najsłynniejszych i najbardziej kontrowersyjnych tenisistów oraz Urywki raju (Fragments of Paradise) - nagrodzony na festiwalu w Wenecji film poświęcony Jonasowi Mekasowi.

W tym roku kontynuujemy współpracę z CINEMAFORUM - Międzynarodowym Forum Filmów Krótkometrażowych i wspólnie prezentujemy dowody na to, że krótka forma może przekazać ogrom różnorodnych treści. W sekcji American Shorts znalazło się 5 filmów, a wśród nich m.in. House Comes with a Bird - nowa produkcja Janiczy Bravo, autorki prezentowanej na 12. AFF-ie Zoli.

Zaproponowane przez nas sekcje to tylko punkt wyjścia do eksploracji bogactwa amerykańskiego kina - zachęcamy do podążania innymi tropami i szlakami. Jednym z nich jest zestaw filmów, które w różny sposób próbują uchwycić i opisać ducha generacji Z, czyli tzw. snowflake’ów. W programie znalazło się sporo świetnych opowieści o ciele, miłości, seksie, relacjach (rodzących się i umierających w mediach społecznościowych) oraz historie o tym, jak (i czy to w ogóle możliwe) załatać dziury między pokoleniami. Wśród nich m.in.: Sharp Stick Leny Dunham - nowy film autorki kultowych Dziewczyn; I Love My Dad Jamesa Morosiniego - opowieść o pułapkach internetowej miłości; Taurus Tima Suttona - historia o wzlotach i upadkach (choć bardziej o tych drugich) gwiazdy, w którą wcielił się raper Machine Gun Kelly oraz TikTok, Boom. Shalini Kantayyi - pierwszy tak wnikliwy dokument o jednym z najpopularniejszych mediów społecznościowych.

W programie 13. AFF-u znalazły się dwa wydarzenia muzyczne: 9 listopada o godz. 22:00 zapraszamy do Klubokawiarni Mleczarnia na koncert Teoniki Rożynek, autorki muzyki do filmu Roving Woman, a dzień później o tej samej godzinie polecamy koncert w klubie Vertigo - Silent Twins i inne piosenki w wykonaniu Zuzanny Wrońskiej i Igora Nikiforowa.