"Kryptonim Jane": Historia aktywistek walczących o legalizację aborcji
Dokument "Kryptonim Jane" w reżyserii nominowanej do Oscara Tii Lessin oraz nominowanej do nagrody Emmy Emmy Plides przedstawia historię podziemnej siatki aktywistek walczących w Stanach Zjednoczonych o legalizację aborcji, przed wydaniem przełomowego orzeczenia w sprawie Roe przeciwko Wade. Film od dzisiaj, 9 czerwca, dostępny jest w serwisie HBO Max.
Wiosną 1972 roku policja przeprowadziła nalot w dzielnicy South Side w Chicago. Na miejscu aresztowano siedem kobiet, które były działaczkami podziemnej organizacji. Używając pseudonimów i bezpiecznych kryjówek, wynajmowały ludzi w roli słupów, aby stworzyć podziemną sieć, która udzielała pomocy kobietom szukającym miejsca, gdzie mogłyby poddać się bezpiecznej, niedrogiej i nielegalnej aborcji. Działaczki przybrały przydomek "Jane".
Twórczynie dokumentu "Kryptonim Jane" przeprowadziły wywiady z kobietami, które stanowiły trzon grupy - wiele z nich po raz pierwszy otwarcie wspomina tamten okres i opowiada publicznie o niezwykłej historii działaczek i działaczy, którzy działali poza nawiasem prawa. Aborcja była nie tylko nielegalna zgodnie z obowiązującym na terenie stanu prawem i potępiana przez Kościół katolicki, ale przysparzała także sporych dochodów chicagowskiej mafii. Jednak pomimo to, członkowie grupy byli gotowi ryzykować własne życie i kariery zawodowe, aby wspierać kobiety, które zaszły w niechcianą ciążę. Przed wydaniem przez Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych orzeczenia w sprawie Roe przeciwko Wade aborcja była uznawana za przestępstwo w większości stanów, a w Illinois ścigane było nawet rozpowszechnianie informacji o aborcji. W takich właśnie czasach stworzona przez aktywistów sieć umożliwiła przeprowadzenie niedrogich lub bezpłatnych zabiegów około 11 tys. kobiet.
Obecnie, kiedy kwestia aborcji znów trafia na czołówki gazet i wiele wskazuje na to, że Sąd Najwyższy może po wielu latach unieważnić wyrok w sprawie Roe przeciwko Wade, film przypomina nam sylwetki założycielek grupy oraz realia epoki, w której konstytucja Stanów Zjednoczonych nie gwarantowała kobietom prawa do aborcji.
W dokumencie usłyszymy poruszające relacje kobiet, które z pomocą podziemnej siatki poddały się aborcji oraz pomagających im działaczek, m.in. Heather Booth, Judith Arcana, Marie Leaner, Diane Stevens, Eleanor Oliver, wypowiedzi prawników, lekarzy oraz innych osób, które komentują ówczesne realia, w tym mężczyzny, który dokonywał aborcji, a następnie szkolił działaczki, by mogły samodzielnie przeprowadzać zabiegi.
"Kryptonim Jane" miał prapremierę na Festiwalu Filmowym w Sundance w 2022 roku. Za reżyserię odpowiadają Tia Lessin (dokument "Trouble the Water") i Emma Pildes (biograficzny dokument "Jane Fonda w pięciu odsłonach").
"Kryptonim Jane" jest już dostępny w serwisie HBO Max.
Zobacz też:
Ten film wywołał w Polsce skandal. Teraz okazuje się, że to nie koniec
Erotyczne sceny i śmiałe sesje? Tak zaczynała polska gwiazda
Niewiarygodne, do czego się posunął, by zdobyć sławę. Wstrząsające sceny
Był u szczytu sławy, gdy zniknął. Kariera zniszczona przez seks
Więcej newsów o filmach, gwiazdach i programach telewizyjnych, ekskluzywne wywiady i kulisy najgorętszych premier znajdziecie na naszym Facebooku Interia Film
