Kazimierz Kutz

Kazimierz Kutz fot. AKPA
data urodzenia
16 lutego 1929
data śmierci
18 grudnia 2018
narodowość
Polska
3,6
Oceń
Głosy
29

Biografia

Tadeusz Lubelski, badacz twórczości Kutza, wskazuje, że nikt lepiej od reżysera nie wyraził w sztuce "śląskości" rozumianej jako mieszanka pruskiej solidności i słowiańskiego poczucia humoru. Filmy reżysera poświęcone Śląskowi cechuje m.in. humor oraz wyczulenie na społeczno-ekonomiczne realia panujące w tym regionie.

W 1955 Kutz roku ukończył reżyserię na PWSFiT w Łodzi. Karierę zawodową zaczynał od asystentowania Andrzejowi Wajdzie na planie jego dwóch pierwszych filmów - "Pokolenia" i "Kanału"

Jako samodzielny twórca zadebiutował w 1959 roku nowelowym filmem "Krzyż Walecznych". Z pierwszego okresu twórczości reżysera szczególnie ważne są filmy "Nikt nie woła" (1960) oraz "Ludzie z pociągu" (1961). Dzięki nim reżyser dał się poznać jako twórca "odrębny", stojący w opozycji do czołowych przedstawicieli szkoły polskiej.

"Nikt nie woła" jest polemiką z "Popiołem i diamentem" Wajdy. Film opowiada o żołnierzu podziemia, który nie zdecydował się na wykonanie wyroku na komuniście.

W 1969 roku reżyser nakręcił film "Sól ziemi czarnej" będący pierwszą częścią tak zwanej śląskiej trylogii i początkiem "śląskiego" okresu twórczości Kutza. Kolejne filmy z cyklu to "Perła w koronie" (1972) oraz "Paciorki jednego różańca" (1980).

""Śląska trylogia" stanowiła oryginalne osiągnięcie artystyczne Kutza, łącząc problematykę uniwersalną z folklorem własnego regionu. Niczym w folklorze, każdy z filmów trylogii składa się ze scen, obrazów, mówionych gwarą dialogów, które mogłyby być zaaprobowane przez społeczność Śląska jako własne" - pisze Lubelski.

W 1983 roku reżyser powrócił do tematyki Śląska filmem "Na straży swej stać będę", a w 1994 roku zrealizował dramat "Śmierć jak kromka chleba" opowiadający o pacyfikacji kopalni "Wujek". Lżejszą formę nadał innemu filmowi o stanie wojennym na Śląsku - komedii "Zawrócony" (1994) ze Zbigniewem Zamachowskim.

Do innych filmów Kutza należą m.in: nawiązująca do "Eroiki" Munka komedia "Straszny sen dzidziusia Górkiewicza" (1993) z Edwardem Dziewońskim, czy komedia "Pułkownik Kwiatkowski" z Markiem Kondratem w roli głównej.

Artystyczna działalność Kutza obejmuje również reżyserię teatralną, w tym także w teatrze telewizji. Jedna z najsławniejszych jego sztuk to "Przedstawienia 'Hamleta' we wsi Głucha Dolna" Bresana (1977), która wystawiana była w warszawskim Teatrze na Woli, z Tadeuszem Łomnickim w roli głównej.

Kazimierz Kutz jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Ministra Kultury i Sztuki I stopnia w dziedzinie filmu za filmowy tryptyk śląski 1981; Nagrody im. Konrada Swinarskiego za całokształt twórczości telewizyjnej, ze specjalnym uwzględnieniem spektakli: "Stalin" i "Noc Walpurgii" 1993; Nagrody im. Wojciecha Korfantego za całokształt twórczości artystycznej i propagowanie kultury śląskiej w Polsce oraz poza jej granicami.

W 1997 roku reżyser otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Opolskiego za całokształt twórczości filmowej i telewizyjnej, zwłaszcza za upowszechnianie tematyki śląskiej.

W 1997 roku Kutz rozpoczął działalność polityczną.

Filmografia

Wiadomości