10 minut później: Wiolonczela

"10 minut później" to zestaw krótkich noweli filmowych wyreżyserowanych przez twórców uznanych, niemal kultowych, którzy wypowiadają się na temat czasu. Druga część filmu "10 minut później: Trąbka". 10 minut później: wiolonczela jest drugą, po 10 minut później: trąbka, odsłoną jednego z najbardziej niezwykłych przedsięwzięć filmowych ostatnich lat. To film nowelowy, do którego realizacji zaproszeni zostali najwybitniejsi współcześni reżyserzy: Bernardo Bertolucci, Mike Figgis, Jirí Menzel, István Szabó, Claire Denis, Volker Schlöndorff, Michael Radford oraz Jean-Luc Godard (ich filmy znalazły się w 10 minut później: wiolonczela) oraz Wim Wenders, Spike Lee, Chen Kaige, Jim Jarmusch, Victor Erice, Werner Herzog, Aki Kaurismaki (10 minut później: trąbka). Filmy nowelowe były popularne w latach 60-tych w europejskich kinach z repertuarem artystycznym. Zbiór nowel łączy najczęściej jeden motyw. Historie w nich opowiedziane mogą dziać się w jednym mieście - jak nowofalowa kolekcja Paris Vu Par..., albo koncentrować się wokół jednego źródła - jak hołd dla Edgara Allana Poe Spirits of the Dead, czy dotyczyć jednego, szczególnie nośnego wątku - dobrym tego przykładem jest 11'09"01. W 10 minut później: wiolonczela każdemu ze znakomitych twórców dano dokładnie dziesięć minut i całkowitą wolność artystyczną na skonstruowanie i przeniesienie na ekran swoich osobistych interpretacji CZASU. Reżyserzy zaproszeni do udziału w projekcie wykorzystują filmowe medium w sposób innowacyjny i prowokacyjny, zajmując się wszystkimi ludzkimi doświadczeniami: narodzinami, śmiercią, miłością, seksem, historią. Indywidualne, niepowtarzalne dzieła tych reżyserów połączone w jeden film zyskują nowe znaczenie i stają się dla kinomanów intrygującym, ekscytującym przeżyciem. Inspiracją do powstania filmu Bertolucciego Histoire d'Eaux była indiańska przypowieść: mistrz przechadza się ze swym uczniem, Naradą, po skąpanym w słońcu dziedzińcu. Zatrzymuje się pod drzewem i mówi do Narady: "Jestem spragniony, czy możesz przynieść mi kubek wody?". Młody uczeń idzie do studni, gdzie spotyka dziewczynę. Od pierwszego spojrzenia podobają się sobie. Młodzieniec pomaga jej wrócić z wodą do wsi. Biorą ślub. Rodzą im się dzieci. Mijają lata. Głowy obojga przyprósza siwizna. Na wioskę spada okropna plaga, zabijając po kolei jej mieszkańców, umierają także żona i dzieci Narady. Ten błąka się bez celu po gościńcu i widzi swojego mistrza, stojącego pod drzewem, który zwraca się do niego słowami: "Tak długo zajęło ci przyniesienie mi wody? Czekam tu już cały ranek". Film Mike'a Figgisa About time 2 opowiada o braku ciągłości pamięci. Za pomocą podzielonego na cztery części ekranu pokazuje przeszłość i przyszłość przez pryzmat chwili obecnej. Film ten jest nieprzerwanym, dziesięciominutowym ujęciem z czterech kamer ustawionych w czterech połączonych ze sobą pokojach. Każdy fragment dzieje się w innym okresie czasu - lata 50-te, 60-te, chwila obecna, oraz przyszłość, rok 2040. Pamięć przesycona jest tu seksualną nostalgią, bólem i skruchą. Jest to swego rodzaju hołd złożony takim ludziom jak Samuel Becket, Ed Kienholz, George Segal. Jirí Menzel nakręcił film One Moment, w którym przeciwstawia codzienne życie słynnego aktora scenom z filmów, w których zagrał. Jest to studium fizycznego procesu starzenia się i jednocześnie zapis historii kina. To opowieść o człowieku, który w miarę wcielania się w kolejne postaci filmowe stopniowo traci poczucie własnej tożsamości. Przeplatanie się zwykłego, codziennego życia z dramatycznymi scenami ze starych filmów przesycone jest ulotnym, subtelnym i nostalgicznym humorem, który jest charakterystycznym znakiem wszystkich filmów tego czeskiego reżysera. Film Istvána Szabó Ten Minutes After można streścić tak: w typowym, średnio-zamożnym domu kobieta, nakrywa stół do uroczystej kolacji. Stawia na nim świeczki i urodzinowy tort. Za chwilę jej życie ulegnie całkowitej przemianie. Dziesięć minut później zostaje oskarżona o usiłowanie zabójstwa... Claire Denis w swojej noweli Vers Nancy przedstawia filozofa Jeana-Luca Nancy rozmawiającego w pociągu z jedną ze swoich uczennic, Aną Samardziją. Ana nie jest Francuzką, ale mieszka w Strasbourgu, gdzie wykłada Jean-Luc. Tak zaczyna się ich rozmowa: ANA: Kiedyś napisał pan, że w pewnym sensie każdy obcokrajowiec jest intruzem. JEAN-LUC: To prawda i uważam, że pozostaje się intruzem dopóki nie uzyska się poczucia pełnego uzasadnienia swej obecności. Volker Schlöndorff pokazuje w swojej noweli świat, w którym czas i wydarzenia pędzą nam na spotkanie, by następnie w mgnieniu oka przekształcić się we wspomnienia. Reżyser zastanawia się, w jakim czasie dokładnie się znajdujemy, czy można to wyjaśnić. Jednocześnie jest przekonany, że nie ma niczego bardziej znajomego i wszechogarniającego niż czas. Bohatrem filmu Michaela Radforda Addicted to the Stars jest kosmonauta, który wraca z podróży do innej galaktyki, która trwała osiemdziesiąt lat świetlnych. Przechodząc przez rutynowe badania medyczne dowiaduje się, że jego ciało postarzało się zaledwie o dziesięć minut. W mieście, które z czasem stało mu się całkowicie nieznajome, stawia czoło konsekwencjom swego uzależnienia od gwiazd. Jean-Luc Godard posługując się w Dans le noir du temps skomplikowanym montażem obrazów, typowym dla jego ostatnich, najbardziej nowatorskich dzieł, tworzy dziesięciominutowy film, będący złożonym, wyzywająco pięknym studium czasu.