Gdy producenci Scott Rudin i Donald De Line oraz reżyser Frank Oz zaczęli współpracę nad przygotowaniem nowej wersji “Żon ze Stepford”, thrillera z 1975 roku opartego na bestsellerowej książce Iry Levina, dostrzegli, że można z niego zrobić, jak mówi Rudin, “prawdziwą współczesną amerykańską komedię”. Chociaż zarówno powieść, jak i oryginalna wersja filmu były uważane za odpowiedź na pierwszą falę feminizmu w Ameryce lat 70., twórcy zgodnie przyznają, że przemiany społeczne w ciągu ostatnich 30 lat zainspirowały niektóre zaskakujące zwroty akcji w fabule filmu.
“W dzisiejszym świecie kobiety mogą mieć ogromną siłę”, zauważa Rudnick. “Poczyniły ogromne postępy, do czego nie zawsze pasują ich mężowie. Także, tworząc miasteczko ‘modelowych’ żon i wyśmiewając to zjawisko, mogłem nadać historii współczesny wymiar.”
Reżysera, którego wcześniejsze komedie to m. in. “Wielka Heca Bowfingera” (Bowfinger), “Parszywe Dranie” (Dirty Rotten Scoundrels), “Sklepik z Horrorami” (Little Shop of Horrors) oraz “Przodem do Tyłu” (In & Out), do filmu przekonał sposób, w jaki łączy on w sobie komedię i mrok. “Praca nad komedią może być niebezpieczna, gdy zajmujemy się komentarzem społecznym, uczuciami postaci, a także mrokiem i złem”, mówi Oz. “Ale sądzę, że ludzie poczują, iż nerwowy humor filmu trafia prosto w cel.”
Rudnick, autor scenariusza oryginalnego do komedii “Przodem do Tyłu” (In & Out), która stała się przebojem roku 1997, potwierdza te słowa, dodając, że leżące u podstaw filmu tematy konsumpcjonizmu i chciwości docierają do powierzchni dzięki komediowej perspektywie obrazu.
“Stepford to idealne amerykańskie przedmieście, które z pozoru wydaje się być snem mieszczanina”, mówi Rudnick. “To miasteczko wspaniałych rezydencji, samochodów sportowych, idealnych mam, ułożonych dzieci i całkowicie szczęśliwych tatusiów… Bardziej idealne niż jest to możliwe dla człowieka. Każda taka wizja jest trochę zbyt idealna, aby mogła przetrwać.”
Utalentowany satyryk Rudnick cieszył się na ponowną współpracę z Ozem, głównie z powodu szacunku, jakim reżyser darzy komedię. “Frank to marzenie każdego scenarzysty i cudowny współpracownik, a osobiście podziwiam go za to, że chwyta dowcipy”, mówi Rudnick. “Wie, kto jest zabawny i jak zrobić z kogoś zabawną osobę.”
“Jestem kimś w rodzaju przewodnika alpinistów wspinających się na góry”, śmieje się Oz. “Sam się nie wspinam – robią to aktorzy. A ja lubię wskazywać im drogę.”
Jedną z aktorek, które przyjęły wskazówki Oza była Nicole Kidman, laureatka Nagrody Akademii® w roku 2003, którą otrzymała za przejmującą kreację Virginii Woolf w “Godzinach” (The Hours). Zmiana tempa była dokładnie tym, czego Kidman szukała, nie wspominając o możliwości pracy z tak utalentowanymi filmowcami i aktorami.
“Po nakręceniu dramatu miałam ochotę na coś zabawnego, poza tym bardzo chciałam pracować z Glenn i Bette”, mówi Kidman, która wciela się w postać Joanny Eberhart, stanowiącej idealny przykład tego, co kobieta może zrobić ze swoim życiem. “Bardzo podoba mi się sposób, w jaki Paul Rudnick łączy politykę z kulturą popularną, a Frank jest niekwestionowanym mistrzem tego gatunku. Wiedziałam, że wprowadzi mnie w nowe terytorium komedii.”
Wiele humoru wnosi bohaterka Kidman, silna kobieta zajmująca kierownicze stanowisko, której kariera przyćmiła jej człowieczeństwo i zrobiła z niej żywy przykład zbyt poważnego traktowania sukcesu. W cieniu Joanny pozostaje także jej mąż, który dzięki nowoczesnej technologii odkrywa, że w Stepford nawet najbardziej przeciętny facet jest królem.
“Stepford to wspaniały pomysł”, śmieje się dwukrotny zdobywca nagrody Emmy (za “The Producers” i “Brighton Beach Memoirs”) Matthew Broderick, grający rolę Waltera. “Mają tam Stowarzyszenie Mężczyzn, gdzie możemy iść wypalić papierosa, napić się burbona i założyć nasze specjalne marynarki, aby pokazać, że należymy do klubu. Mamy plazmowe telewizory, komputery, gry video – to naprawdę męskie miejsce, gdzie jest nam wygodnie i czujemy się jak w domu.”
Przywódcą mężczyzn ze Stepford jest Mike Wellington, w którego rolę wcielił się zdobywca Nagrody Akademii® Christopher Walken. Aktor twierdzi, że mężczyźni z fikcyjnego miasteczka na wiele sposobów przypominają współczesnych facetów.
“Są zdezorientowani wszystkimi ruchami społecznymi ostatniego półwiecza”, mówi Walken. “Czują się odrzuceni, szykanowani… i są zwariowani. Także Klub Mężczyzn jest bardzo ważny. Właśnie tam faceci spędzają czas, dobrze się bawią i… planują kolejne żony ze Stepford.”
Główną gospodynią przyjęć, organizatorką wszystkich wydarzeń w Stepford, przewodniczącą klubu książki, a także specjalistką od ćwiczeń fizycznych jest idealna żona Wellingtona Claire, w której rolę wcieliła się pięciokrotnie nominowana do Oscara® Glenn Close.
“Myślę, że bohatera Christophera Walkena i moją bohaterkę można by przedstawić jako króla i królową Stepford”, śmieje się Close. “Uczynił mnie tym, kim jestem, oddaję mu cześć i razem jesteśmy wzorem dla wszystkich par w Stepford”.
Close świetnie się bawiła podczas zajęć fitness, które jej bohaterka prowadzi w ośrodku rekreacyjnym Simply Stepford. Na zajęciach o nazwie “Claireobics” gospodynie domowe uczą się, jak zachować dobrą formę dzięki połączeniu ćwiczeń z codziennymi czynnościami domowymi. Na przykład, wzorowa żona ze Stepford przekręca tułów do przodu i do tyłu, tym samym wyszczuplając talię w bardzo krótkim czasie.
“Bohaterka Glenn uosabia Stepford w jego komediowej postaci, w jego szaleńczej pasji, a także w jego otępieniu umysłowym”, stwierdza Rudnick, dodając, że Glenn jest w tej roli “doskonała”.
“Kiedy po raz pierwszy zastanawiałam się nad zagraniem w tym filmie, pomyślałam, że praca z grupą tak świetnych aktorów będzie wspaniałą zabawą”, wspomina Close. “Teraz myślę, że film porusza znacznie więcej niż się początkowo spodziewałam. Porusza kwestie materializmu, szalejącego konsumpcjonizmu i pozorów – rzeczy, na punkcie których dzisiejsze społeczeństwo ma obsesję.”
W pełni korzystając z postępu technologicznego, Rudnick chciał zgłębić manię Ameryki na punkcie zmian wizerunku. “W naszej kulturze zmiana wizerunku odgrywa ważna rolę, wierzymy, że doskonałość rozwiąże wszystkie nasze problemy”, twierdzi Rudnick. “Ten film to próba odpowiedzi na pytanie, czy doskonałość naprawdę jest warta wszystkich problemów, jakie sobie stwarzamy aby ją osiągnąć.”
Jedna z postaci, która twierdzi, że nie tylko z doskonałością jest coś w Stepford nie tak, to Bobbie Markowitz. W jej rolę wciela się dwukrotnie nominowana do Oscara® aktorka i zdobywczyni czterech nagród Grammy Bette Midler.
“Bobbie to zgryźliwa osoba pochodząca z nowojorskiego West Side. Ma cięty język i jeszcze bardziej cięty dowcip”, tłumaczy Midler. “Wie, że za wszystkimi pięknymi kobietami w Stepford kryje się coś dziwnego i ustanawia sobie za cel odkrycie przyczyny tego zjawiska.”
Prawie natychmiast Bobbie znajduje bratnią duszę w nowoprzybyłej Joannie Eberhart, z którą łączy ją rodzinne miasto. Obie panie przyjaźnie odnoszą się do kolejnego przybysza z Manhattanu, ekstrawaganckiego architekta homoseksualisty o nazwisku Roger Bannister (w tej roli Roger Bart).
Reżyser Frank Oz twierdzi, że trójka ludzi z Nowego Jorku znajduje nić porozumienia właśnie dlatego, że wszyscy czują się jak obcy na nieznanej ziemi. “Wyobraźcie sobie, że wyjeżdżacie z kraju i nie ma wokół was żadnych rodaków”, tłumaczy Oz. “A potem niespodziewanie spotykacie dwójkę rodaków i zaprzyjaźniacie się.”
Kontrast między mieszkańcami Stepford i nowojorczykami staje się najbardziej widoczny na uroczystościach czwartego lipca, kiedy trójka naszych bohaterów spotyka się po raz pierwszy. Scena ta została nakręcona w wiejskiej posiadłości wśród wzgórz otaczających wsie New Jersey. Atmosfera jest fantastyczna, ogromna stodoła udekorowana jest czerwonymi, białymi i niebieskimi chorągiewkami. Do tego dochodzi smaczne jedzenie, stragany, gry i żony ze Stepford, wystrojone w suknie z kraciastej bawełny i niepewnie spacerujące w butach na wysokich obcasach. Ten sielankowy obrazek jest szokiem dla miejskich światowców, jakimi są Joanna, Bobbie i Roger.
Według Nicole Kidman, coraz silniejsza więź, jaka zawiązuje się między jej bohaterką a Bobbie i Rogerem, to skutek poczucia oddalenia się od ich partnerów. “Fabuła filmu delikatnie porusza kwestię związków”, jak zauważa Kidman, “i wydaje mi się, że zostanie to dobrze odebrane przez widzów.”
Z tymi słowami zgadza się Matthew Broderick. Aktor zwraca uwagę, że główny wątek filmu obraca się wokół konfliktu małżeńskiego między Walterem a Joanną. “Ta historia jest prawdziwym romansem. Opowiada o małżeństwie, które straciło wspólny język i o dwójce ludzi, którzy przybyli do Stepford, aby to naprawić.”
Jak mówi reżyser Oz, “Miejsce, do którego trafiają, jest idealne, są tam piękne kobiety, uszczęśliwieni mężczyźni i okazałe domy. Ale w końcu to właśnie akceptacja niedoskonałości czyni z nas ludzi i ratuje Joannę i Waltera.”
“Z rozwojem akcji widzimy, jak miłość Joanny i Waltera jest wystawiana na próbę w najbardziej ekstremalny sposób”, mówi Rudnick. “Według mnie, w dużym stopniu jest to współczesna historia miłosna.”
Rudnick uaktualnił osadzoną w latach 70. historię, wprowadzając parę homoseksualną, Rogera (Roger Bart) i Jerry’ego (David Marshall Grant). Para ta sama w sobie nie jest niezwykła, ale według scenarzysty świeżym elementem jest fakt, jak bardzo nie pasują oni do Stepford, chociaż dążą do doskonałości, tak jak wszyscy mieszkańcy miasteczka.
“Homoseksualna para ma takie samo prawo do szaleńczego poszukiwania doskonałości jak heteroseksualiści”, śmieje się Rudnick. “Tak naprawdę Roger i Jerry, podobnie jak wielu homoseksualistów, są zdezorientowani poważnymi i gwałtownymi zmianami w naszej kulturze. Także kiedy lądują w Stepford, pakują się w takie same kłopoty jak każda para heteroseksualna.”
“Żony ze Stepford” to filmowy debiut nominowanej do nagrody Grammy Faith Hill. Piosenkarka wcieliła się w rolę Sarah Sunderson, byłej dyrektor naczelnej linii lotniczych, którą mąż przekształca w “niepełnosprawny automatycznie” model żony ze Stepford.
“Mówiąc delikatnie, Sarah jest jakby trochę wyłączona”, śmieje się Hill. “Myślę, że w procesie tworzenia doskonałości mój mąż Herb – świetnie zagrany przez Matta Malloy’a – mógł popełnić błąd czy dwa. Zagranie tej postaci było dla mnie świetną zabawą. Gdy działam nie tak, jak trzeba, wszystko się komplikuje i lecą iskry. Na pewno było to “elektryzujące” doświadczenie!”
Film jest komediowym spojrzeniem na sielankowe amerykańskie przedmieście, łączącym w sobie satyrę i thriller. “Żony ze Stepford” są po trosze o wszystkim – od wojny płci poprzez stereotypy do potrzeby indywidualności. Film stawia pytanie: W świecie, gdzie łamanie reguł wyróżnia człowieka, dlaczego tak niebezpieczne jest wyłamanie się z szeregu… w Stepford?
