Jean-Luc Godard - urodził się w 1930 r. w Paryżu. Syn lekarza, wychowany w Lozannie w rodzinie protestanckiej, w czasie studiów etnograficznych na Sorbonie należał do klubów filmowych, których działalność stała się zaczynem nowego ruchu, nazwanego potem nową falą. Krytyk, uczeń André Bazina, współzałożyciel i współpracownik "Cahiers du Cinéma", czasopisma krytyczno-filmowego, które zapoczątkowało w latach 50-tych odrodzenie nie tylko filmu francuskiego ale i światowego. W piśmie tym Godard zamieszczał ostre, bezkompromisowe artykuły o znanych i cenionych reżyserach starszego pokolenia. Jednak tak naprawdę sam chciał filmy realizować. By zdobyć pieniądze na ich produkcję pracował, np. przy budowie zapory wodnej w Granade-Dixence zarobił na film Operation beton (1954).
Pod koniec lat 50-tych pisze wraz z Truffautem i Claude'em Chabrolem manifest "kina autorskiego", który sami autorzy manifestu nazywali "auteurism", a znany stał się pod nazwą Nowa Fala. Jego główna teza, brzmiała "każdy może być reżyserem". Według zasad manifestu Godard realizuje swój debiutancki film. Pełno w nim trzęsących się kadrów, zbitek montażowych czy wypowiedzi bohaterów prosto do kamery. Te zabiegi formalne, kamera z ręki, plan oświetlony naturalnym światłem to dzisiaj nic nadzwyczajnego, w Do utraty tchu (nagroda na MFF w Berlinie 1960 za najlepszą reżyserię) z 1959 były rewolucją.
Godard w kolejnych filmach nie trzymał się kurczowo wypracowanej przez siebie stylistyki i nakazów manifestu. Już jego drugi film Żołnierzyk (1960), o wojnie algierskiej, jest obrazem o wiele bardziej zaangażowanym politycznie i społecznie niż filmy Truffauta czy Rohmera, innych nowofalowych reżyserów. Zakazany przez francuską cenzurę przez trzy lata leżakuje na półce, a jego autor porzuca politykę na rzecz podważania obyczajowych tabu takimi filmami jak Kobieta jest kobietą (1961) czy Pogarda. Oparta na książce Alberto Moravii Pogarda powstała w 1963 roku. Film miał olbrzymi budżet i gwiazdorską obsadę - Michel Piccoli i Brigitte Bardot - co sprawiło, że Pogarda stała się międzynarodowym sukcesem. Jean-Luc Godard nie spoczywał na laurach, kręcił coraz bardziej radykalne obrazy, z których każdy był sporym skandalem: powstaje Kobieta zamężna (1965, ocenzurowany z powodu sceny, w której bohaterka opala się topless), Szalony Piotruś (1966), w którym reżyser powraca do swego skłóconego ze światem bohatera znanego z Do utraty tchu i Dwie lub trzy rzeczy, które o niej wiem (1967), którego bohaterka, by realizować lansowany przez reklamę i obowiązujący styl życia i ubrania, dorabia sobie amatorską prostytucją. W Made in USA (1967) powracają raz jeszcze wszystkie motywy twórczości Godarda, stapiając się w wielki, fantastyczny i groteskowy paszkwil na zamerykanizowaną cywilizację przyszłości, w której bogactwo sąsiaduje z gwałtem i wyzwala jego istnienie. Ten sam problem porusza reżyser także w Weekendzie (1967).
Twórczość Godarda ilustruje ewolucję jego poglądów. Zaczynając od buntu w imię dość nieokreślonej, odczuwalnej emocjonalnie wolności indywidualnej, doszedł w końcu do wizji zdominowanej przez politykę i rewolucję, ukazał przenikliwy i okrutny obraz cywilizacji i jej perspektyw. W maju 1968 roku, gdy Paryż płonął od zamieszek studenckich, Godard odmawia robienia filmów według burżuazyjnych schematów. Uzbrojony w nową, proletariacką świadomość staje się maoistą i zakłada Grupę Dżiga Wiertow, kolektyw filmowy, nazwany na część rosyjskiego reżysera, twórcy słynnego Człowieka z kamerą, który gruntownie zanalizował problem walki klas w kinematografii i wymyślił metodę rewolucyjnego montażu. "Robić rewolucyjne filmy w stylu rewolucyjnym" - tak brzmi hasło Godarda po 1968 roku, a sam reżyser wdziera się na otwarcie festiwalu w Cannes, gdzie uniemożliwia podniesienie zasłony tak długo, dopóki notable kinematografii nie uznają racji rewolucji studenckiej Maja 68. Przez następnych klika lat Godard realizuje filmy dla organizacji lewackich i zupełnie odcina się od komercyjnego nurtu kina. W latach 1968-72 kręci też filmy na zamówienie telewizji francuskiej, niemieckiej, włoskiej, angielskiej i czeskiej. Nie były one jednak emitowane, ponieważ uznano je za nieprzystępne dla widza telewizyjnego.
W roku 1972 wytwórnia Gaumont sfinansowała film Tout va bien (Wszystko w porządku), reklamowany jako wielki come back Godarda. Był to ostatni projekt zrealizowany przez Grupę Dżiga Wiertow. Pozwolił on reżyserowi nawiązać ponowne stosunki z producentami, co doprowadziło w końcu do założenia spółki SONIMAGE w Grenoble. Wyposażona w nowoczesną aparaturę elektroniczną i wideo umożliwiła mu eksperymenty nad filmową formą. W efekcie powstał dziesięciogodzinny serial telewizyjny, emitowany w 1976 r. przez francuską stację regionalną FR3 Six fois deux - sur et sous la communication. Na taśmie video został też zrealizowany film Numero deux (1975), wyświetlany w kinach. W 1979 o Godardzie znów robi się głośno. Jego film Sauve qui peut (la vie) z Isabelle Hupert, Jacquesem Dutronc i Nathalie Baye robił piorunujące wrażenie na widzach. Godard wykorzystał w nim lata spędzone na eksperymentowaniu z montażem, narracją i technologią wideo. W 1983 dostaje w Wenecji Złotego Lwa za Imię Carmen, w którym Carmen jest terrorystką. W 1987 znów wzbudza kontrowersje prezentując w Cannes swoją wersję "Króla Leara".
W 1995 r. 64. letni Jean-Luc Godard otrzymał Nagrodę im. Teodora W. Adorno za całokształt twórczości. Zdaniem komitetu decydującego o tym wyróżnieniu to jeden z największych estetyków awangardy XX wieku. Jean-Luc Godard zrealizował dotychczas ponad 90 filmów, które pojawiając się na festiwalach filmowych budziły namiętne spory wśród krytyków.
Wybrana filmografia:
1954 - Opération béton / Operacja: beton (kr.m., dok.)
1955 - Une femme coquette / Kokietka (kr.m.)
1957 - Tous les garçons s'appellent Patrick / Wszyscy chłopcy mają na imię Patryk (kr.m.)
1958 - Une histoire d'eau / Historia wody (kr.m., wspólnie z F. Truffaut)
1959 - Charlotte et son Jules (kr.m.)
1959 - Do utraty tchu / A bout de souffle
1960 - Le petit soldat / Żołnierzyk
1961 - Kobieta jest kobietą / Une femme est une femme
1962 - Żyć własnym życiem / Vivre sa vie
1963 - Nowy świat / Le Nouveau Monde ( nowela w filmie Rogopag)
1963 - Karabinierzy / Les Carabiniers
1963 - Pogarda / Le Mépris
1964 - Bande a part / Osobliwa szajka
1965 - Montparnasse-Levallois (nowela w filmie Paris vu par... / Paryż widziany przez...)
1965 - Kobieta zamężna / Une femme mariée
1965 - Alphaville / Alphaville, une étrange aventure de Lemmy Caution
1966 - Szalony Piotruś / Pierrot le fou
1966 - Męski, żeński / Masculin-Féminin
1967 - Made in USA / Made in USA
1967 - Dwie lub trzy rzeczy, które o niej wiem / Deux ou trois choses que je sais d'elle
1967 - Chinka / La Chinoise
1967 - Weekend
1968 - Le Gai Savoir / Radosna wiedza
1969 - Un film comme les autres /Film jak inne
1969 - Vent d'Est / Wiatr ze Wschodu
1970 - Pravda (śr.m.)
1970 - Jusqu'a la victoire / Aż do zwycięstwa
1971 - Vladimir et Rosa / Włodzimierz i Róża
1974 - Wszystko w porządku / Tout va bien (współreżyseria. J.-P. Gorin, dok.)
1975 - Numéro deux / Numer dwa
1976 - Comment ça va? (współreżyseria A.-M. Miéville, dok.)
1979 - Sauve (qui peut) la vie / Ratuj (kto może) życie
1981 - Passion / Pasja
1984 - Je vous salue Marie / Zdrowaś Mario (kr.m., dok.)
1984 - Détective / Detektyw
1987 - Soigne ta droite / Uważaj z prawej
1988 - Król Lear / King Lear
1988 - Armide (nowela w filmie Aria / Aria)
1990 - Nouvelle Vague (Nowa Fala)
1991 - Allemagne 90 neuf zéro
1993 - Hélas pour moi / Na moje nieszczęście
1996 - For Ever Mozart
2001 - Pochwała miłości / Éloge de l'amour
2002 - Dans le noir du temps (nowela w 10 minut później: wiolonczela / Ten Minutes Older: The Cello)
2003 - Notre musique / Nasza muzyka
