Ten polski film jeszcze nie trafił do kin, a już wzbudza gorące dyskusje!
Od dawna wyczekiwany film Marcina Koszałki "Biała odwaga" trafi na ekrany kin 8 marca. Tytuł już wzbudza gorące dyskusje z wielu powodów. Widzowie z pewnością będą ciekawi, kim jest Wolfram von Kamitz, twórca projektu Goralenvolk, w którego wciela się Jakub Gierszał. Naukowiec uważał, że górale podhalańscy nie są Polakami i próbował dowieść ich germańskiego pochodzenia.
"Postać Wolframa von Kamitza, którą w 'Białej odwadze' gra Kuba Gierszał, inspirowana jest prawdziwym człowiekiem. Wolfram von Kamitz to w istocie Anton Plügel, autentyczny antropolog, który prowadził badania rasoznawcze na Podhalu. Budziły one postrach wśród górali (...)" - mówi Łukasz M. Maciejewski, współscenarzysta filmu "Biała odwaga".
Plügel fascynował się góralami i ich kulturą. Był długoletnim członkiem NSDAP. W czasie wojny przyjaźnił się z ówczesnym dyrektorem Muzeum Tatrzańskiego, którego chronił przed represjami.
"Pod koniec wojny został skierowany do obrony Królewca, co było dla niego wielką tragedią, gdyż musiał opuścić Podhale. Wiemy to z jego listów, prac naukowych i dokumentów, które do dziś się zachowały. Marcin [reżyser - przyp. red.] i ja od razu wiedzieliśmy, że jest to postać 'do wzięcia' - Niemiec kochający polskich górali. W dodatku od początku wiedzieliśmy, kto może go zagrać - Jakub Gierszał, który biegle mówi po niemiecku" - dodaje Maciejewski.
Wolfram von Kamitz, w którego wciela się Gierszał, jest w filmie "Biała odwaga" nie tylko cenionym naukowcem, ale również wielbicielem Tatr i wspinaczki wysokogórskiej.
"Moja postać wzorowana była na prawdziwym austriacko-niemieckim naukowcu, który badał kwestie rasy na społecznościach tybetańskich. To kolejny ciekawy aspekt tej opowieści i niestety wciąż bardzo aktualny - ludzie są w stanie wiele zrobić, w tym wiele złego, w imię ideologii. Są w stanie nie tylko wiele zrobić, ale i wiele znieść, wybaczyć, usprawiedliwić, a nawet pokochać. Film ukazuje pewne mechanizmy w świecie" - mówi Jakub Gierszał.
Niemiecka akcja na Podhalu, prowadzona w latach 1939-1944, polegała na próbie wyodrębnienia tzw. narodowości góralskiej jako rzekomo niepolskiej. Goralenvolk miała być jednym ze sposobów rozbicia jedności narodowej Polaków. Bezpośrednimi organizatorami akcji, prowadzonej w imieniu władz niemieckich, byli dwaj mieszkańcy Zakopanego: Witalis Wieder i Henryk Szatkowski. Współpracę z Niemcami podjęła także grupa działaczy przedwojennego Związku Górali. Wyodrębniono "narodowość" góralską w czasie spisu ludności, wyrabiano specjalne dowody osobiste (tzw. góralskie kenkarty), jak również podjęto próbę stworzenia "legionu góralskiego". Do współpracy zdołano skłonić niewielką liczbę osób - kenkarty góralskie odebrało 18% uprawnionych.
Dla Łukasza M. Maciejewskiego, scenarzysty "Białej odwagi" oraz historyka z wykształcenia, Goralenvolk nie był tajemnicą. Wiedział, że to świetny pomysł na film i zjednoczył siły z Marcinem Koszałką.
"On jest dokumentalistą, który porusza drażliwe, wyparte społecznie tematy. Jedną z naszych głównych motywacji był fakt, że takiej historii w polskim kinie nigdy nie było. Rzadko zdarza się, nam filmowcom, wpaść na taki diament - obszar przez nikogo nietknięty. Musielibyśmy być szaleni, żeby się za niego nie zabrać" - stwierdził współscenarzysta "Białej odwagi".
Koniec lat 30. XX wieku na Podhalu. Taternik, potomek góralskiego rodu, Jędrek Zawrat lubi życie na krawędzi. Gdy się wspina, wybiera najtrudniejsze drogi, gdy kocha, gotów jest poświęcić wszystko. Jego wybranką jest piękna Bronka. Na skutek rodzinnej decyzji, ręka dziewczyny zostaje jednak oddana starszemu z braci Zawratów, statecznemu Maćkowi. Jędrek porzuca rodzinne strony, by szukać zapomnienia wśród krakowskiej bohemy.
Mężczyzna na swojej drodze spotyka niemieckiego naukowca i alpinistę Wolframa, który głosi teorię, w myśl której górale pochodzą od starogermańskiego plemienia pragotów. Gdy wybucha wojna, Niemcy oferują mieszkańcom Podhala współpracę. Maciej Zawrat - wspierany przez wiele wybitnych rodów - zdecydowanie odrzuca tę propozycję. Jednak przekonany przez Wolframa Jędrek, mając nadzieję na odzyskanie ukochanej i ocalenie swojej społeczności przed wojenną zagładą, podejmuje współpracę.
W filmie występują: Filip Pławiak ("Chyłka"), Jakub Gierszał ("Najlepszy"), Sandra Drzymalska ("IO"), Julian Świeżewski ("Filip"), Adam Woronowicz ("Teściowie"), Andrzej Konopka ("Chłopi") i Wiktoria Gorodecka ("Doppelgänger. Sobowtór"). Współautorem scenariusza, wraz z reżyserem jest Łukasz M. Maciejewski ("Król").
Film trafi na ekrany polskich kin 8 mara 2024 roku. Dystrybutorem tytułu jest Monolith Films.
