Polak może robić światowe kino? "To czas na nas"

Podczas 27. ceremonii rozdania Orłów bezkonkurencyjna okazała się "Dziewczyna z igłą" Magnusa von Horna. Produkcja, która została wcześniej doceniona Srebrnymi Lwami podczas 49. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz nominacją do Oscara za film międzynarodowy, miała szansę na statuetkę w aż 13 kategoriach. Wygrała w 11 z nich. Wyrównała tym samym rekord "Bożego Ciała" Jana Komasy z 2020 roku. 

Nagrody za pierwszoplanową i drugoplanową rolę męską powędrowały do Filipa Pławiaka i Juliana Świeżewskiego za "Białą odwagę" Marcina Koszałki. Maria Zbąska, reżyserka "To nie mój film", otrzymała Orła za odkrycie roku. "Strefę interesów" Jonathana Glazera wyróżniono za najlepszy dźwięk. Z kolei Nagroda Publiczności powędrowała do "Kuleja. Dwóch stron medalu" Xawerego Żuławskiego. 

Jabłoński zaznaczył, że gala, w której jeden film triumfował, nie jest niczym nowym w historii Orłów. "Pamiętam [...] 'Cichą noc' Piotra Domalewskiego, oszałamiający debiut, który zgarniał nagrodę za nagrodą, chociaż nie zapowiadało się, bo to nie był jakiś rozbuchany film. Za to był tak precyzyjnie skonstruowany" - wskazywał. Nie ukrywał jednak, że taka sytuacja, nie ujmując wartości uhonorowanej produkcji, jest nieco krzywdząca dla pozostałych pretendentów do nagrody. "Myślę, że nie dowartościowaliśmy kilku filmów co najmniej. [...] Osobiście żałuję 'Białej odwagi', no ale nie da się dać Orła w danej kategorii kilku filmom" - stwierdził.

Nie ukrywał także, że w tym roku przed głosującymi było trudne zadanie. "To był bardzo dobry rok, na pewno" - oznajmił i zwrócił uwagę, że od jakiegoś czasu nasze kino robi się coraz bardziej światowe. "We wszystkich kategoriach były filmy [...] nie zawsze z polskim reżyserem, ale z mnóstwem polskich twórców. [...] To wszystko pokazuje, jak ta Europa się bardzo miesza. [...] Robimy wspólnie filmy na najważniejsze tematy i nie ma filmów jednoznacznie polskich, a jednocześnie [...] 'Strefa interesów' Jonathana Glazera to jest bardzo polski film, bo dotyczy sedna polskiej historii XX wieku. To jest bardzo ciekawe, ta międzynarodowość polskich filmów, na które głosowaliśmy, i międzynarodowość filmu, który wygrał" - wskazywał.

Jedną z takich produkcji był "Prawdziwy ból" Jesse'ego Eisenberga, nominowany do Orła w dwóch kategoriach, a wcześniej uhonorowany Oscarem za drugoplanową rolę Kierana Culkina. "Oglądałem ten film na jego premierze w Sundance i byłem poruszony tym Chopinem, który płynął z ekranu. To jest wielki list miłosny do Polski" - przyznał. 

Jabłoński podsumował światowość polskiego kina i tym samym Orłów anegdotą ze swojej przeszłości. "Byłem asystentem Krzysztofa Kieślowskiego. Z takim zdziwieniem myślałem: 'jak to? Krzysztof Kieślowski, polski reżyser, kandyduje do Cezarów, francuskich nagród? Jak to jest możliwe'? To było jednocześnie bardzo kosmopolityczne, że Francuzi doceniają polskiego reżysera. Myślę, że w tej chwili jest czas na nas. Że czujemy się już tak u siebie, jako filmowcy i kino, że jesteśmy szczodrzy i dajemy nagrodę, nie patrząc na narodowość" - przyznał.

Jednym z najbardziej podniosłych momentów 27. gali rozdania Orłów było wręczenie Nagrody Specjalnej za osiągnięcia życia Allanowi Starskiemu. Scenograf jest laureatem Oscara za "Listę Schindlera". W czasie swojej długiej kariery współpracował z największymi twórcami polskiego i światowego kina. Niektórzy z nich — Agnieszka Holland, Roman Polański i Steven Spielberg — pogratulowali mu wyróżnienia w materiale wideo. 

"Jest coś magicznego, że dzisiejszego wieczoru na tej scenie historia zatoczyła koło, bo Allan Starski był jednym z pierwszych, którzy robili światowe kino, ale nie wyjechali z Polski" - przyznał Jabłoński. "Gdy oglądałem 'Pianistę', 'Listę Schindlera', filmy, które zrobił z Fatihem Akinem, Peterem Webberem, to jest po prostu światowe kino. To jest jeden z nas, który wszedł najwyżej i po wielu latach jest całe pokolenie Polaków, [...] którzy robią wielką scenografię międzynarodową. Miałem poczucie, że Allan Starski patrzy na to z dumą i myśli: 'doczekałem się, że nie jestem jedyny, że mam następców'."

"Teraz można być w Polsce, można nawet zostać Polakiem i robić światowe kino. To jest zastrzyk motywacyjny dla tych, którzy tu są, robią polskie filmy i zobaczyli, jakie mają szanse" - zakończył Prezydent Polskiej Akademii Filmowej.