Odkryto najstarszy polski film
Jerzy Maśnicki i Kamil Stepan, krakowscy filmoznawcy i doktoranci Instytutu Sztuk Audiowizualnych UJ, którzy od dłuższego czasu penetrują europejskie archiwa filmowe w poszukiwaniu zaginionych lub nieznanych polskich przedwojennych produkcji, dokonali kolejnego odkrycia. W Amsterdamie odnaleźli film z 1914 roku "Tajemnica pokoju nr 100". Jest to obecnie najstarszy zachowany polski film.
"Od dłuższego czasu przeglądamy akta cenzury niemieckiej w Berlinie. Tam znaleźliśmy materiały dotyczące filmu 'Eine Nacht im Hotel zum Blauen Affen', ze znajomo brzmiącymi nazwiskami aktorów: Herr Zelwerowitz, Freulein Stasska, Herr Joracz, Herr Jarinski... Ze streszczenia zorientowaliśmy się, że chodzi o polski film z 1914 roku 'Tajemnica pokoju nr 100', o którym dotychczas wiadomo było tylko, że to 'pikantna farsa składająca się z trzech części: Flirt, Na maskaradzie i W hotelu'.
Na podstawie listy filmów zachowanych w archiwach światowych, sporządzonej przez FIAF (Międzynarodową Federację Archiwów Filmowych), ustaliliśmy, że niemiecka kopia tego polskiego filmu znajduje się w Nederlands Filmmuseum w Amsterdamie" - mówią filmoznawcy.
W filmie występują wybitni polscy aktorzy: Aleksander Zelwerowicz, Stefan Jaracz, Halina Starska. Nie jest znany ani scenarzysta, ani reżyser. Film zawiera pierwszy zapis gry Zelwerowicza i Jaracza.
"Zachowały się pełne 24 minuty filmu. Brakuje czołówki i początkowych scen, około 7 minut. Mamy jednak streszczenie i wszystkie napisy, które pojawiają się od początku na ekranie" - powiedzieli Maśnicki i Stepan.
Obaj, na początku tego roku, w podmoskiewskim archiwum, odkryli 18-minutowy fragment "Szpiega", polskiego filmu z 1915 roku.
