Gdy aktor musi zagrać osobę przeciwnej płci

Eddie Redmayne w filmie "Dziewczyna z portretu" (2015)

W najnowszym filmie Toma Hoopera Eddie Redmayne wciela się w Einara Wegenera - malarza, który jako jeden z pierwszych na świecie zdecydował się na operację zmiany płci (przyjął potem imię Lili Elbe). Chociaż "Dziewczyna z portretu" zbiera mieszane opinie wśród krytyków, wszyscy są niemal jednogłośni, że to wybitna kreacja brytyjskiego aktora, który ma za nią szansę na drugiego z rządu Oscara. 

Jack Lemmon i Tony Curtis w filmie "Pół żartem, pół serio" (1959)

Klasyczna już komedia Billy'ego Wildera opowiada historię dwóch muzyków, którzy będąc świadkami egzekucji dokonanej przez mafię, ukrywają się w przebraniach kobiet w damskim zespole jazzowym. W jednej z najsławniejszych scen bohater Jacka Lemmona, wciąż w przebraniu kobiety, tłumaczy starszemu milionerowi zakochanemu w jego alter ego, dlaczego nie może z nim być. Gdy żadne argumenty nie skutkują, wściekły zrywa ze swojej głowy perukę i oznajmia: "Jestem mężczyzną!", na co w odpowiedzi słyszy spokojne: "Cóż, nikt nie jest doskonały".

Linda Hunt jako w filmie "Rok niebezpiecznego życia" (1982)

W filmie Petera Weira Linda Hunt - w swej drugiej filmowej roli w życiu - wcieliła się w Billy'ego Kwana, chińsko-australijskiego fotografa. Bohater był członkiem grupy zagranicznych korespondentów w znajdującej się na skraju rewolucji Indonezji w 1965 roku. Kwan, odznaczający się ogromną inteligencją i jeszcze większym poczuciem moralności, był najlepszym przyjacielem i mentorem granego przez Mela Gibsona dziennikarza, chcącego za wszelką cenę zdobyć temat swojego życia. Za swą rolę Hunt została uhonorowana Oscarem, stając się jednocześnie pierwszą aktorką nagrodzoną za zagranie postaci przeciwnej płci.

Dustin Hoffman w filmie "Tootsie" (1982)

Co może zrobić bezrobotny aktor, dla którego nie ma ról? Proste: przebrać się za starszą panią i zdobyć kobiecą rolę w popularnej telenoweli. Problem zaczyna się, gdy nagła popularność każe kontynuować szaradę, a w jego pobliżu zaczynają się pojawiać kolejni adoratorzy, między innymi nieświadomy niczego ojciec ukochanej. Przewrotna komedia Sydney'a Pollacka okazała się hitem amerykańskich kin, a wcielający się w główną rolę Dustin Hoffman został uhonorowany między innymi Złotym Globem i nagrodą BAFTA.

Tilda Swinton w filmie "Orlando" (1993)

W przepięknej adaptacji powieści Virginii Woolf, autorstwa Sally Potter, Tilda Swinton wciela się nieśmiertelnego, pięknego młodzieńca, który rozkoszuje się poezją i sztuką na przestrzeni lat. Podczas podróży do Turcji niespodziewanie zmienia się on w kobietę. Wcielająca się w tytułową postać Tilda Swinton, nazywana jedną z najbardziej androgenicznych aktorek w historii, podczas zdjęć chętnie grała z własną płciowością. Później wielokrotnie wcielała się w podobne postaci, między innymi archanioła Gabriela w ekranizacji komiksu "Constantine".

Robin Williams w filmie "Pani Doubtfire" (1993)

W jednej ze swych najpopularniejszych ról Robin Williams wciela się w Daniela, bezrobotnego aktora i kochającego ojca. Po rozwodzie, nie mogąc inaczej spędzać czasu ze swymi dziećmi, postanawia podjąć pracę u swej byłej żony jako gosposia. Ucharakteryzowany na starszą panią, z bezbłędnym angielskim akcentem i manierami damy, Williams daje kolejny w swej karierze aktorski popis. Za swą rolę został on uhonorowany Złotym Globem dla najlepszego aktora w komedii lub musicalu. 

Felicity Huffman w filmie "Transamerica" (2005)

Nagrodzona za tę rolę Złotym Globem i nominowana do Oscara Felicity Huffman, znana głównie z serialu "Gotowe na wszystko", wciela się w mężczyznę, oczekującego na ostatni etap procesu zmiany płci. Nieoczekiwanie w jego życiu pojawia się 17-letni młodzieniec, podający się za jego syna. Mimo sceptycznego nastawienia, oboje udają się w podróż po Ameryce, podczas której nadrabiają stracony czas i poznają samych siebie. Recenzenci nie szczędzili pochwał dla Huffman oraz empatii, jaką obdarzyła swoją postać. Niektórzy krytykowali jednak "Transamericę" za nieobsadzenie w roli głównej kobiety. 

Cate Blanchett w filmie "I'm Not There" (2007)

W oryginalnej biografii Boba Dylana, autorstwa Todda Haynesa, w popularnego piosenkarza wciela się aż siedmiu aktorów, z których każdy prezentuje inny aspekt jego osobowości. Jednym z nich jest Cate Blanchett, uhonorowana Złotym Globem oraz nominowana do Oscara. Aktorka w brawurowy sposób przedstawia szalony okres twórczości Dylana w połowie lat sześćdziesiątych, zakończony poważnym wypadkiem motocyklowym.

Krystyna Feldman w filmie "Mój Nikifor" (2004)

Za rolę malarza-prymitywisty Krystyna Feldman otrzymała wszystkie możliwe polskie nagrody filmowe oraz liczne zagraniczne, między innymi podczas festiwalu filmowego w Karlowych Warach. Występ w biograficznym filmie Krzysztofa Krauzego był pierwszą główną rolą w karierze aktorki. Nie był to jednak jej debiut w roli męskiej. W teatrze wcieliła się między innymi w postać Staszka w "Weselu" Wyspiańskiego.

Wojciech Pokora w filmie "Poszukiwany, poszukiwana" (1972)

W popularnej komedii Stanisława Barei Wojciech Pokora wciela się w pechowego pracownika muzeum, który - oskarżony o kradzież bezcennego obrazu - ukrywa się przebrany za kobietę-gosposię. Początkowo nie mogący trafić na bezproblemowego pracodawcę, bohater z czasem odkrywa uroki nowej pracy, nie wspominając nawet o lepszych zarobkach. Film przy okazji wspaniale pokazywał absurdy rzeczywistości PRL.

Autor: Jakub Izdebski