Andrzej Wajda honorowym obywatelem Warszawy

W piątkowej, która odbyła się podczas dorocznej sesji Rady Warszawy na Zamku Królewskim, w przeddzień głównych obchodów 71 rocznicy wybuchu powstania warszawskiego uroczystości wzięli udział m.in. marszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, metropolita warszawski kardynał Kazimierz Nycz, wojewoda mazowiecki Jacek Kozłowski oraz powstańcy.

- Tytuł honorowego obywatela Warszawy to fantastyczne wyróżnienie. Z całą pewnością Warszawa dała mi więcej, niż ja byłem w stanie dać Warszawie. Tutaj ukształtowała się idea polskiej szkoły filmowej, tu walczyliśmy o nasze najważniejsze filmy, tu miały miejsce najważniejsze wydarzenia polityczne, które później znalazły swój obraz także w kinie - powiedział  Andrzej Wajda.

W przemówieniu po odebraniu wyróżnienia reżyser przypomniał dwa swoje filmy związane z Warszawą - "Kanał", w którym opowiedział "jak dalece mieszkańcy tego miasta nie odstąpią od swoich przekonań" i późniejszych "Niewinnych czarodziei", w którym, mówił, "nasza młodzież, również warszawska, udając, że jest niewinna i trochę czarując, próbowała w jakiś sposób rozmiękczyć ten system, który był dookoła".

- Warszawa jest miejscem, gdzie wszystko widać wyraźniej, gdzie w tej szarej i obojętnej codzienności PRL wszystko nabierało jakichś rumieńców, jakiegoś życia. I najważniejsze - to tu miałem najwspanialszych przyjaciół - dodał reżyser.

Tradycja nadawania godności honorowego obywatela sięga w Warszawie 1918 r. Jako pierwszego uhonorowano Józefa Piłsudskiego. Rada miasta nadawała tytuł w latach 1918-1929 osobom szczególnie zasłużonym dla stolicy. Tradycję wznowiono w 1992 r. Przyznanie tytułu jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania dla zasług lub wybitnych osiągnięć obywateli polskich i cudzoziemców. Wyróżniona w ten sposób osoba otrzymuje akt nadania, odznakę i legitymację.

Andrzej Wajda to reżyser m.in. "Katynia", "Kanału", "Człowieka z marmuru", "Człowieka z żelaza", "Wałęsy. Człowieka z nadziei", jest współtwórcą polskiej szkoły filmowej. Urodził się 6 marca 1926 r. w Suwałkach.

Studencki okres w życiu Wajdy rozpoczął się w 1946 r. Najpierw zdecydował się na studia malarskie w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Po trzech latach zrezygnował z malarstwa i wybrał film, podjął studia w szkole w Łodzi.

Jako reżyser zadebiutował w 1955 r. filmem "Pokolenie", opowieścią o grupie młodych ludzi zaangażowanych w konspiracyjną walkę z hitlerowskim okupantem.

Międzynarodowy sukces przyniósł Wajdzie obraz "Kanał" (1956), opowieść o ostatnich godzinach życia powstańców warszawskich z kompanii, która przechodziła kanałami z Mokotowa do Śródmieścia. Kolejnym sukcesem Wajdy był "Popiół i diament" (1958) z niezapomnianą kreacją Zbigniewa Cybulskiego, uhonorowany na festiwalu w Wenecji.

W 2000 r. Andrzej Wajda otrzymał honorowego Oscara od amerykańskiej Akademii Filmowej za osiągnięcia życia i wkład w rozwój światowej kinematografii. We wrześniu 2013 r. premierę miał film opowiadający o przywódcy Solidarności "Wałęsa. Człowiek z nadziei".