Harry Potter jak stare kapcie

Standardowo powinnam rozpocząć swoją recenzję od odwołania się bądź to do fenomenu, jakim jest cykl o Harrym Potterze (słów tracić już chyba nie trzeba), bądź to do "wydarzenia" czy "przeżycia pokoleniowego" (tylko której generacji, bo na sali kinowej przekrój wieku z roku na rok coraz różnorodniejszy). Jakkolwiek bowiem by krytyk się nie wysilał, aby pomniejszyć wagę filmu, poniesie porażkę, bo Harry jest ich (nasz) - fanów, publiczności, a nie zrzędliwego recenzenta. I żadna krytyka się go nie ima. Z lubością więc donoszę, że nie musi. Pierwsza z dwóch części, na jakie została podzielona adaptacja siódmego tomu sagi J.K. Rowling, to bardzo dobre kino rozrywkowe, z umiejętnie rozłożonymi akcentami na humor, akcję i efekty wizualne.

Przyznam, że w ostatnich paru latach, przy okazji kolejnych filmów o Potterze, lubię obserwować ich ewolucję, patrzeć, jak się zmieniają style kolejnych reżyserów, stylistyki, aktorzy, reakcje publiczności, w końcu sama technika.

Swoją przygodę z Hogwartowską magią rozpoczęłam od trzeciej części, "Harry Potter i więzień Azbakanu", w reżyserii Alfonso Cuarona, najlepszej, według mnie, kinowej wersji, najbardziej autorskiej. To właśnie meksykański reżyser pokazał, jaki potencjał tkwi w cyklu o dorastającym czarodzieju, wychodząc poza disneyowską konwencję, która sprawdzić mogła się jedynie przy adaptacji pierwszych tomów sagi. Mieszane uczucia budził "Harry Potter i Książę Półkrwi" Davida Yatesa, chyba najlepsza część cyklu książkowego, z piękną sceną pogrzebu Dumbledore'a, świetnie zarysowaną psychologią bohaterów, z ich rozterkami, a przede wszystkim z rozwiniętą, najciekawszą postacią historii o Potterze - Severusem Snapem. Porażka (częściowa) Yatesa pokazała, że tak niezwykle drobiazgowy świat Rowling, rozbudowujący się z każdym, coraz obszerniejszym tomem, trudno przenieść do dwugodzinnego filmu, nie tracąc wiele z jego uroku. Stąd może i słuszna decyzja o podzieleniu adaptacji siódmego tomu na dwie części, choć zapewne największą rolę odegrały tu względy marketingowe.

Po ostatnim filmie o Potterze w reżyserii Yatesa, nie spodziewałam się niczego dobrego po dwóch kolejnych. Stąd może moje zaskoczenie. "Harry Potter i Insygnia Śmierci" to najmroczniejsza część cyklu Rowling, przepełniona osamotnieniem, beznadzieją, pustką, grozą i śmiercią kolejnych bohaterów. Mając do dyspozycji zamiast dwóch, ponad cztery godziny, Yates mógł sobie pozwolić na rozmach. Czy w pełni wykorzystał tę szansę?

Z adaptacjami kultowych powieści jest tak, że nigdy w pełni podobać się nie będą. Przyznać jednak trzeba, że Yates stara się umiejętnie manewrować między próbą własnej, autorskiej wizji, a twardymi regułami kina rozrywkowego. Choć na ostateczne oceny przyjdzie czas dopiero w lipcu 2011. Podobnie jak w poprzednim swoim filmie o Potterze, Yates świetnie wprowadza wątki komediowe (choć czasem może nieświadomie, jak teraz w scenie niszczenia przez Rona kolejnego horkruksa), a także elementy kina grozy czy dynamicznego kina przygodowego. O efektach specjalnych mówić nie trzeba (swoją drogą, ciekawie obserwować, jak filmowo-komputerowa technika poszła do przodu przez te wszystkie lata tylko na przykładzie filmów o Harrym).

Yates już w poprzednich dwóch częściach pokazał, że lubi operować przestrzeniami, a w ostatniej części, gdzie akcja nie jest już zamknięta w obrębie Hogwartu, miał pole do popisu. I w pełni to wykorzystał, umiejscawiając biały namiot ukrywających się bohaterów, w rozległych krajobrazach lasów i gór. Szare, zimne zdjęcia, panoramy i często wykonywane ujęcia z lotu ptaka, podkreślają osamotnienie i osaczenie, odczuwane przez Harry'ego i jego przyjaciół. Sami młodzi aktorzy również dojrzeli, nie tylko fizycznie, ale i aktorsko. Mniej szarżują, mniej histeryzują, starają się wyważyć kolejne sceny i nie przerysować emocji. Nie zawsze im się to udaje, czasem jeszcze niektóre gesty czy kwestie wypadają dość nieporadnie, ale i tak miło obserwować ich rozwój.

Po raz kolejny - choć ich rola, niestety, jest w tej części niewielka - na pierwszy, aktorski, młody plan, wybijają się Chris Rankin i James Phelps w roli braci bliźniaków Weasley'ów. Ich komediowy talent rozwijał się z filmu na film, a aktorzy wypracowali w swoim duecie pewien określony styl postaci. Teraz to już mały majstersztyk.

Podejrzewam, że znajdzie się wielu malkontentów, punktujących kolejne niedociągnięcia, nieścisłości czy ominięcia najnowszego filmu o Potterze. Cóż, taki los adaptacji. Jednak po 6,5 częściach filmowego cyklu wszyscy - zarówno aktorzy, twórcy, jak i widzowie - wracają do niego, jak do starych, wygodnych kapci. Czasem czymś nas one zaskoczą, pozytywnie lub nie, ale i tak będziemy je woleć od innych, bo są rozchodzone i sprawdzone.

Daniel Radcliffe stwierdził niedawno, że "Harry Potter" jest jak mafia - kiedy wpadniesz w jej ręce, nie masz szans na ucieczkę. I rzeczywiście. Sama w pewien czerwcowy wieczór, namawiana usilnie przez koleżankę (agentkę Potterowej mafii?), z czereśniami w ręce (akurat był sezon i już zawsze kojarzą mi się z tym cyklem), wybrałam się bez przekonania na "Harry'ego Pottera i więźnia Azkabanu". Potem zaczęły się długie noce z książkowym cyklem. Przyznaję, stopniowo i powoli zaczęłam wpadać w ręce Hogwartowskiej mafii. Nie udało mi się uciec. Czasem pokręcę nosem, ponarzekam, pomarudzę, a na końcu i tak (z czereśniami lub bez) ląduje na kolejnej kinowej odsłonie czarodziejskiej sagi.

8/10

Czy Harry Potter jest fenomenem? Podyskutuj na naszym Forum!

Chcesz pójść do kina, a nie wiesz gdzie i o której możesz obejrzeć wybrany przez siebie film? Sprawdź nasz repertuar kin!