Historia plebiscytu

Pierwotnie Złote Kaczki miały być przyznawane przez jury złożone z redaktora naczelnego i składu redakcyjnego pisma. W wyborze jurorom miał dopomóc plebiscyt ogłoszony dla czytelników "Filmu". Zainteresowanie nim było tak duże (przyszło blisko 14 tysięcy głosów), że redakcja postanowiła oddać sprawę w ręce czytelników " Złote Kaczki stały się nagrodami przyznawanymi wyłącznie przez nich. Wśród głosujących rozlosowano nagrody, m. in. ekspres do kawy i tuzin chusteczek. O zaprojektowanie nagrody zwrócono się do rzeźbiarza, profesora Jerzego Jarnuszkiewicza.

Pierwotnie Złote Kaczki były przyznawane w dwóch kategoriach najlepszy film polski i najlepszy film zagraniczny. Pierwszymi laureatami zostali "Sprawa pilota Maresza" Leonarda Buczkowskiego i austriacko-jugosłowiański "Ostatni most" Helmutha Kautnera. W 1962 roku doszła trzeci kategoria " najlepszy polski film krótkometrażowy. W 1973 roku zamiast Złotych Kaczek "Film" ogłosił razem z "Gazetą Zielonogórską" plebiscyt na parę najpopularniejszych aktorów kina polskiego. Wygrali Barbara Brylska i Jan Englert. W latach 1974 i 1975 Złote Kaczki zostały zastąpione przez Złote Kamery przyznawane przez kilkuosobowe jury złożone m. in. z dziennikarzy "Filmu". Złote Kamery przypadały w kategoriach najlepszy film polski, najlepszy debiut reżyserski, najlepsze kreacje aktorskie oraz wyróżnienia honorowe dla filmów zagranicznych.

W latach 1976 i 1981 Złote Kaczki zniknęły na dobre. Były tylko przyznawane przez redakcję nagrody dla najlepszego filmu polskiego i zagranicznego, najlepszych aktorów i za najlepszy debiut. Złote Kaczki wróciły dopiero po odwołaniu stanu wojennego. Znowu decyzja należała do czytelników, którzy wybierali najlepszy film polski oraz najbardziej lubianą parę aktorów polskiego kina. Nagrody wręczano w kameralnym gronie laureatów i zespołu redakcyjnego m. in. w siedzibie "Filmu" i w pałacyku Szustra na warszawskim Mokotowie.

Od 1992 roku Złote Kaczki z kameralnej uroczystości przerodziły się w wystawną galę z udziałem największych gwiazd polskiego kina. Złote Kaczki wręczano m. in. w rotundzie Kolekcji Porczyńskich, w kinach Relax i Wiedza, w teatrach Polskim i Dramatycznym, w restauracji U Gesslera, w hotelu Sheraton oraz w klubach Skarpa i Le Madame. Gospodarzami gal byli m. in. Piotr Bałtroczyk, Maciej Stuhr i Grażyna Torbicka. Kaczki laureatom wręczały takie sławy polskiego kina, jak Beata Tyszkiewicz i Jerzy Zelnik. Retransmisje z wręczania Złotych Kaczek przez wiele lat pokazywała TVP2, uroczystość nigdy nie była transmitowana w innej stacji.

Od lat 90-tych regularnie rozrastała się liczba kategorii, w których przyznawane są Złote Kaczki. W roku 2006 wręczono nagrody dla najlepszego filmu polskiego i zagranicznego, najlepszej aktorki polskiej i zagranicznej, najlepszego aktora polskiego i zagranicznego, najlepszego wydania DVD oraz przyznane przez redakcję dwie nagrody specjalne.

W roku 2007 odbyła się jubileuszowa edycja Złotych Kaczek magazynu Film - Gala 50-lecia, związana z obchodami 50-lecia polskiej szkoły filmowej. Gala transmitowana była na antenie Programu 2 Telewizji Polskiej, gospodarzami uroczystości w Sali Kongresowej PKiN byli Monika Richardson oraz Cezary Pazura. Współorganizatorem Gali byli Polski Instytut Sztuki Filmowej oraz Urząd Miasta Stołecznego Warszawy. Ta edycja była okazją do wielu wzruszeń związanych z przypomnieniem fragmentów niezapomnianych polskich produkcji filmowych oraz spotkania ze znakomitymi twórcami. Statuetki odbierali między innymi Andrzej Wajda - laureat w kategorii najlepszy film 50-lecia za "Ziemię obiecaną", Jerzy Stuhr - laureat w kategorii najlepszy aktor oraz Marek Koterski - laureat w kategorii najlepszy żart za film "Dzień świra". Na uroczystości nie zabrakło takich osobistości jak: Jerzy Antczak, Jadwiga Barańska, Edyta Górniak, Katarzyna Figura, Jerzy Skolimowski, Zbigniew Zapasiewicz czy Jerzy Hoffman.

Edycja z 2008 roku poświęcona była 100-leciu polskiego kina - filmom komediowym oraz najlepszym produkcjom sezonu 2007/2008. Ponownie współorganizatorem Gali był Polski Instytut Sztuki Filmowej, a patronat honorowy nad Galą objęli Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy. Uroczysta Gala Złote Kaczki - 100-lecie Polskiego Kina odbyła się 12 listopada 2008 roku w Sali Kongresowej PKiN. Gospodarzami Gali byli tym razem Grażyna Torbicka oraz Zbigniew Zamachowski. Gala ponownie była emitowana w Programie 2 Telewizji Polskiej, obejrzało ja około 2 mln widzów. Tym razem wśród znakomitych laureatów znaleźli się m.in. Irena Kwiatkowska (aktorka komediowa stulecia), Stanisław Bareja (reżyser komediowy stulecia), film "Seksmisja" (film komediowy stulecia) oraz Jerzy Stuhr (aktor komediowy stulecia). W kategoriach Złote Kaczki sezonu 2007/2008 czytelnicy magazynu Film oraz internauci wyróżnili m.in. film "Lejdis", Pawła Edelmana za zdjęcia do filmu "Katyń" oraz Danutę Szaflarską (aktorka sezonu 2007/2008 za film "Pora umierać").

Kolejna Gala finałowa plebiscytu Złote Kaczki magazynu Film - 100-lecie polskiego kina, edycja film historyczno-kostiumowy odbyła się 18 listopada 2009 roku w Sali Kongresowej PKiN.

Krystyna Janda została podwójną laureatką Złotych Kaczek 2009. Aktorka zdobyła statuetkę dla najlepszej aktorki polskich filmów historyczno-kostiumowych za role między innymi w "Człowieku z marmuru" oraz "Przedwiośniu". Janda otrzymała również Złotą Kaczkę dla najlepszej aktorki sezonu 2008/2009 za rolę w filmie Andrzeja Wajdy "Tatarak". Za najlepszy film historyczno-kostiumowy 100-lecia polskiego kina widzowie uznali ekranizację "Potopu" Henryka Sienkiewicza w reżyserii Jerzego Hoffmana. Potop zwyciężył również w plebiscycie TVP1. Najlepszym aktorem polskich filmów historyczno-kostiumowych wybrano Tadeusza Łomnickiego. W filmowym pojedynku historycznym: "Polska kontra reszta świata" najwięcej głosów zdobył "Faraon" w reżyserii Jerzego Kawalerowicza. W kategorii najlepszy film sezonu 2008/2009 oraz najlepszy scenariusz sezonu 2008/2009 Złote Kaczki zdobył obraz Małgorzaty Szumowskiej pt: "33 sceny z życia". Film "Tatarak" został także nagrodzony za najlepsze zdjęcia sezonu 2008/2009. Statuetkę otrzymał Paweł Edelman. Najlepszym aktorem sezonu 2008/2009 został odtwórca roli Silnego z "Wojny polsko-ruskiej" oraz doktora Konstantego z "Enen" - Borys Szyc.

Galę wręczenia najstarszych polskich nagród filmowych w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie poprowadzili Grażyna Torbicka i Paweł Królikowski. Publiczność miała okazję nie tylko przypomnieć sobie fragmenty filmów historycznych, ale również posłuchać znanych szlagierów filmowych w oryginalnych i nowych wykonaniach. Na gali wystąpili m.in. Edyta Górniak i Mieczysław Szcześniak, Borys Szyc, Sonia Bohosiewicz i Tomasz Karolak.

Gala w całości transmitowana była "na żywo" na antenie Programu 1 Telewizji Polskiej. Oglądało ją ponad 2 miliony widzów.