Ikony Polskiego Filmu: Amanci

Aleksander Żabczyński (ur. 24 lipca 1900 roku w Warszawie, zm. 31 maja 1958 roku w Warszawie) - jeden z najpopularniejszych polskich aktorów dwudziestolecia międzywojennego. Debiutował w kinie w 1926 roku w niemym jeszcze filmie "Czerwony błazen" w reżyserii Henryka Szaro. Później występował już tylko w filmach dźwiękowych, specjalizował się zwłaszcza w komediach muzycznych ("Manewry miłosne", "Ada, to nie wypada", "Jadzia", "Pani minister tańczy", "Zapomniana melodia", "Sportowiec mimo woli"). Role męskie były niejednokrotnie pisane specjalnie dla niego, co świadczy o tym, że znajdował się wówczas w czołówce polskich aktorów obok Eugeniusza Bodo, Adolfa Dymszy czy Tadeusza Olszy.

Eugeniusz Bodo (właśc. Bogdan Eugene Juno, ur. 28 grudnia 1899 roku w Genewie, zm. 7 października 1943 roku w Kotłasie w obwodzie archangielskim) - polski aktor filmowy, rewiowy i teatralny pochodzenia szwajcarskiego. W 1925 roku zadebiutował w filmie "Rywale" i od tego momentu rozpoczęła się jego ogromna popularność. Ogółem zagrał w ponad 30 filmach, w tym w takich ówczesnych hitach, jak: "Czy Lucyna to dziewczyna?", "Piętro wyżej", "Paweł i Gaweł", a śpiewane przez niego piosenki ("Sex appeal", "Umówiłem się z nią na dziewiątą") szybko stawały się szlagierami i śpiewane są do dziś.

Andrzej Łapicki (ur. 11 listopada 1924 roku w Rydze, zm. 21 lipca 2012 roku w Warszawie) - studia aktorskie rozpoczął w trakcie II wojny światowej, brał udział w powstaniu warszawskim, dyplom uzyskał już po wojnie. Miał w swoim dorobku ponad 100 ról teatralnych oraz kilkadziesiąt telewizyjnych i filmowych. Jego wielkie kreacje to m.in. role w "Piłacie i innych" i "Wszystko na sprzedaż" Andrzeja Wajdy oraz w "Jak daleko stąd, jak blisko" i "Salcie" Tadeusza Konwickiego. Oprócz kariery aktorskiej Łapicki dwukrotnie był rektorem stołecznej PWST (1981-1987, 1993-1996), przez wiele lat pełnił funkcję prezesa Związku Artystów Scen Polskich (1989 - 1996), a w latach 1989-1991 był też posłem na Sejm.

Zbigniew Cybulski - ur. 3 listopada 1927 roku w Kniażach k. Stanisławowa, zm. 8 stycznia 1967 roku we Wrocławiu. W 1953 roku ukończył PWST w Krakowie. Następnie przeniósł się do Gdańska, gdzie grał w teatrze Wybrzeże i prowadził artystyczny teatrzyk studencki Bim-Bom. Dla kina odkrył go Andrzej Wajda, u którego debiutował epizodem w "Pokoleniu" (1954). Późniejsza rola w filmie Wajdy - "Popiół i diament" - uchodzi za największe aktorskie osiągnięcie artysty. Duże znaczenie w jego dorobku mają także filmy Wojciecha J. Hasa: "Jak być kochaną" (1962) i "Rękopis znaleziony w Saragossie" (1964). W "Salcie" (1965) Tadeusza Konwickiego Cybulski podjął próbę rozprawienia się z własnym mitem. Aktor zginął tragicznie 8 stycznia 1967 roku. Miał wówczas 40 lat.

Jan Machulski (ur. 3 lipca 1928 roku w Łodzi, zm. 20 listopada 2008 roku w Warszawie) - w kinie zadebiutował niewielkim epizodem w noweli "Trzy opowieści" (1953) w reż. Czesława Petelskiego. Swoją pierwszą główną rolę zagrał w filmie Jana Laskowskiego i Tadeusza Konwickiego "Ostatni dzień lata" (1958). Najsłynniejszą filmową kreacją Machulskiego pozostaje natomiast niezapomniana rola kasiarza Henryka Kwinto w komediach kryminalnych "Vabank" (1981) i "Vabank II, czyli riposta" (1984) wyreżyserowanych przez syna - Juliusza. Wystąpił także w innych produkcjach realizowanych przez tego ostatniego m.in. "Kingsajz" (1987), "Deja Vu" (1989), "Kiler" (1997), "Kiler-ów 2-óch" (1999) oraz "Vinci" (2004).

Jan Nowicki - urodził się 5 listopada 1939 roku, w małym kujawskim miasteczku Kowal, koło Włocławka. Mawia się o nim, że jest aktorem jednego teatru (Starego Teatru w Krakowie) i stu filmów. Na ekranie zadebiutował w "Pierwszym dniu wolności" Aleksandra Forda (1964). Pierwszą główną rolę - absolwenta studiów wyższych, który wyrusza w świat - zagrał w "Barierze" (1966) Jerzego Skolimowskiego. Wystąpił także m.in. w "Życiu rodzinnym" (1970) Krzysztofa Zanussiego, "Sanatorium pod Klepsydrą" (1973) Wojciecha Jerzego Hasa i "Zmorach" (1978) Wojciecha Marczewskiego. Wielką popularność przyniósł Nowickiemu tytułowy Wielki Szu, oszust karciany z filmu Sylwestra Chęcińskiego (1982).

Daniel Olbrychski (ur. 27 lutego 1945 roku w Łowiczu) - na ekranie debiutował w 1963 roku rolą w filmie "Ranny w lesie" (1963) Janusza Nasfetera (miał wówczas zaledwie 18 lat). Swoją pierwszą dużą rolę zagrał dwa lata później - w Popiołach" Andrzeja Wajdy. U tego reżysera zagrał też m.in. w takich filmach, jak "Brzezina" (1970), "Wesele" (1972), "Ziemia obiecana" (1974), "Panny z Wilka" (1979) i "Pan Tadeusz" (2002). Ponadto mogliśmy go podziwiać również w "Małżeństwie z rozsądku" (1966) Stanisława Barei, "Panu Wołodyjowskim" (1969), "Potopie" (1974) oraz "Ogniem i mieczem" (1999) Jerzego Hoffmana, "Blaszanym bębenku" (1979) Volkera Schlöndorffa, "Nieznośnej lekkości bytu" (1988) Philipa Kaufmana i w "Salt" (2010) Philipa Noyce'a.

Bogusław Linda (ur. 27 czerwca 1952 roku w Toruniu) - czołowy aktor nurtu kina moralnego niepokoju, w ramach którego zagrał między innymi w: "Gorączce" (1980) Agnieszki Holland, "Człowieku z żelaza" Andrzeja Wajdy, "Dreszczach" Wojciecha Marczewskiego i "Przypadku" Krzysztofa Kieślowskiego (wszystkie trzy z 1981 roku). Na początku lat 90. ubiegłego stulecia rozpoczęła się jego współpraca z Władysławem Pasikowskim. Zaowocowała ona nowym emploi aktora i uczyniła z niego ikonę pokolenia Polski postsocjalistycznej. Pośród siedmiu wspólnych filmów znajdują się m.in. słynna dylogia "Psy" (1992, 1994) oraz "Reich" (2001). Linda stawał także po drugiej stronie kamery, reżyserując "Sezon na leszcza" (2000) i "Jasne błękitne okna" (2006).

Artur Żmijewski (urodził się 10 kwietnia 1966 roku w Radzyminie). Po raz pierwszy pojawił się na dużym ekranie w 1984 roku w filmie "Dzień czwarty" Ludmiły Niedbalskiej. Łącznie zagrał w ponad 50 filmach, w tym w dylogii "Psy" (1992, 1994) Władysława Pasikowskiego, "W pustyni i w puszczy" (2001) Gavina Hooda, Nigdy w życiu!" (2004) Ryszarda Zatorskiego", "Katyniu" (2007) Andrzeja Wajdy, "Małej maturze 1947" (2010) Janusza Majewskiego i "Moim rowerze" (2010) Piotra Trzaskalskiego. Zasłynął także z ról w serialach, przede wszystkim "Na dobre i na złe" i "Ojciec Mateusz".

Michał Żebrowski (urodzony 17 czerwca w Warszawie) - na kinowym ekranie zadebiutował u Filipa Bajona w "Poznaniu 56" (1996). Następnie wsławił się głównymi rolami w filmowych adaptacjach "epopei narodowych", "Panu Tadeuszu" oraz "Ogniem i mieczem" (oba z 1999 roku). Na swoim koncie ma również role w "Wiedźminie" (2001) Marka Brodzkiego, "Pręgach" (2004) Magdaleny Piekorz, "Janosiku. Prawdziwej historii" (2009) Agnieszki Holland, "1920 Bitwie Warszawskiej" (2011) Jerzego Hoffmana i "Tajemnicy Westerplatte" (2013) Pawła Chochlewa. Od marca 2010 roku jest współtwórcą i dyrektorem warszawskiego Teatru 6. Piętro.

Marcin Dorociński (urodził się 22 czerwca 1973 roku w Milanówku). Szkołę teatralną ukończył w 1997 roku, wcześniej debiutując jako student na planie serialu "Dom" (1996) oraz w epizodycznej roli w "Szamance" (1996) Andrzeja Żuławskiego. Wybił się dzięki roli podkomisarza Sławomira "Despero" Desperskiego w głośnym serialu Patryka Vegi "PitBull". Ta kreacja przyniosła mu m.in. prestiżową Nagrodę Aktorską im. Zbyszka Cybulskiego w 2005 roku. Znakomite kreacje artysta stworzył także w kolejnych latach, zwłaszcza w "Ogrodzie Luizy" (2007) Macieja Wojtyszki, "Boisku bezdomnych" (2008) Katarzyny Adamik, "Rewersie" (2009) Borysa Lankosza, "Lęku wysokości" (2011) Bartka Konopki, "Róży" (2011) Wojciecha Smarzowskiego i "Obławie" (2012) Marcina Krzyształowicza.

Antoni Pawlicki - urodził się 22 października 1983 roku w Warszawie w rodzinie o tradycjach filmowych. Swoją pierwszą dużą kreacją - w debiucie reżyserskim Sławomira Fabickiego "Z odzysku", zachwycił krytyków w Polsce i za granicą. Powszechnie rozpoznawalny stał się jednak dopiero po roli Janka Markiewicza w serialu wojennym "Czas honoru" oraz występie w telewizyjnym filmie Michała Kwiecińskiego - "Jutro idziemy do kina" (2006). Od tego czasu z powodzeniem łączy pracę w teatrze i filmie. Ostatnio mogliśmy go oglądać w takich produkcjach, jak: "Kołysanka" (2010) Juliusza Machulskiego, "Cudowne lato" (2010) Ryszarda Brylskiego, "Big Love" (2012) Barbary Białowąs i "Kac Wawa" (2012) Łukasza Karwowskiego.

Paweł Małaszyński (ur. 26 czerwca 1976 roku w Szczecinku) - na dużym ekranie zadebiutował rolą Marcina Kruka w filmie "Świadek koronny" (2007) Jarosława Sypniewskiego i Jacka Filipiaka. W tym samym roku mogliśmy go oglądać w "Katyniu" Andrzeja Wajdy. Inne filmy z jego udziałem to: "Ciacho" Patryka Vegi", "Skrzydlate świnie" Anny Kazejak, "Weekend" Cezarego Pazury (wszystkie trzy z 2010 roku), "Listy do M." (2011) Mitji Okorna i "Sęp" (2012) Eugeniusza Korina. Małaszyński często pojawia się także w serialach, zagrał m.in. w "Magdzie M." "Twarzą w twarz", "Lekarzach" i "Misji Afganistan". Ponadto jest też wokalistą zespołu Cochise.

Borys Szyc - urodził się 4 września 1978 roku. Swoją przygodę z aktorstwem rozpoczął już w wieku 9 lat, kiedy pojawił się w filmie "Kingsajz" Juliusza Machulskiego. Jako student często występował w serialach telewizyjnych, takich jak: "Klan", "Na dobre i na złe" czy "Adam i Ewa". Początkowo na dużym ekranie pojawiał się jedynie w epizodycznych rolach. W 2003 roku nastąpił przełom w jego karierze - zagrał Alberta w "Symetrii" Konrada Niewolskiego. Od tej pory zaczął być obsadzany w kluczowych dla filmów kreacjach. Zagrał m.in. w obrazach "Vinci" (2004) Juliusza Machulskiego, "Testosteron" (2007) Tomasza Koneckiego i Andrzeja Saramonowicza, "Enen" (2009) Feliksa Falka, "Wojna polsko-ruska" (2009) Xawerego Żuławskiego, "Kret" (2011) Rafaela Lewandowskiego oraz "1920 Bitwa Warszawska" (2011) Jerzego Hoffmana. Szyc występuje także w serialach, ostatnio w "Przepisie na życie".

Jakub Gierszał (urodził się 20 marca 1988 roku w Krakowie) - miał niespełna 23 lata, gdy usłyszała o nim cała Polska. Prawie milion osób wybrało się do kin na głośną "Salę samobójców" (2011) Jana Komasy z główną rolą Gierszała. Aktor szybko podbił serca widzów, a w szczególności ich żeńskiej części. Wysoki, szczupły blondyn o niebieskich oczach stał się artystą, na którego zwrócili uwagę wszyscy polscy reżyserzy. Inne produkcje z jego udziałem to: "Wszystko, co kocham" (2009) i "Nieulotne" (2012) Jacka Borcucha, "Milion dolarów" (2011) Janusza Kondratiuka oraz "Yuma" (2012) Piotra Mularuka.