O Polakach, którzy ratowali Żydów
Opowieść o ludziach, którzy w okupowanej Polsce nieśli pomoc najbardziej prześladowanym - Żydom. Nowy serial Jedynki "Sprawiedliwi" przypomina czasy, w których za człowieczeństwo płaciło się najwyższą cenę.
Przypadkowe spotkanie na warszawskiej ulicy zmienia losy dwojga młodych ludzi. Basia (Marta Chodorowska) kończy szkołę pielęgniarską. Stefan (Wojciech Solarz) jest młodym i obiecującym architektem. Wypadają mu z teczki projekty metra, a dziewczyna pomaga je pozbierać. Potem tracą się z oczu, ale już o sobie nie zapomną.
Rok później, we wrześniu 1939 r. spotykają się na Podlasiu nad Bugiem. Dowodzący zwiadowcami Stefan pomaga Basi ewakuować rannych ze szpitala polowego. Dla niego to już koniec kampanii. Rozformowuje oddział, ukrywa broń, kupuje cywilne ubranie. Przez następne miesiące próbuje odnaleźć się w nowej okupacyjnej rzeczywistości. Wszystkie jego plany leżą w ruinie. Żeby zdobyć środki na żywność i opał zajmuje się malowaniem... tabliczek na trumny. Zamówień mu nie brakuje. Próbuje po prostu przetrwać każdy kolejny dzień.
W wiejskim kościółku bierze ślub z Basią. I dowiaduje się, że profesor, z którym pracował przed wojną, ukrywa żydowską rodzinę Kohnów. Zarówno Żydom przebywającym poza gettem, jak i tym, którzy im pomagają, grozi śmierć. Nic nie chroni przed wyrokiem wydanym przez nazistów. Pieniądze, pozycja społeczna i sława nie mają znaczenia.
Ina Paloma (Anna Dereszowska) przedwojenna gwiazda estrady, olśniewająca talentem i urodą, staje się ściganą zwierzyną. W takiej samej sytuacji jest wielu przedwojennych żydowskich znajomych Stefana. Młody architekt odkrywa, że w tajemnicy przed nim żona zaangażowała się w działalność konspiracji. Bierze udział w przerzucaniu z getta żydowskich dzieci i ukrywaniu ich w zakonnych sierocińcach. Zagrożenie żony przez konfidenta gestapo, obserwującego klasztor, a także tragedia ojca skłaniają Stefana do włączenia się w walkę z okupantem. Płaci za to wysoką cenę.
Serial "Sprawiedliwi" ma też część współczesną. Basia (Zofia Tomaszewska- Charewicz) zostaje uhonorowana medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata" przyznawanym przez izraelski Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem. Postanawia, wbrew radom bliskich, zatroskanych o jej zdrowie, że odbierze go w Jerozolimie. Tam spotyka Jakuba Kohna (Wojciech Pszoniak), który ocalał dzięki poświęceniu wielu ludzi, a wśród nich jej męża Stefana.
"Sprawiedliwi" nie uciekają od trudnych pytań. Oglądamy zarówno Polaków, którzy ratują Żydów, jak i tych, którzy ich szantażują, okradają i wydają Niemcom. Dowiadujemy się, jak trudne było ocalenie choćby jednego uciekiniera z getta.
Wymagało to zaangażowania kilkunastu lub kilkudziesięciu osób, którym w każdej chwili groziła wpadka. Trzeba było wciąż zmieniać kryjówki. Jak wyżywić ukrywanych, gdy obowiązywały kartki, a ceny żywności na czarnym rynku były astronomiczne? Jak znieść ciągle napięcie? Nasłuchiwanie po nocach, czy nie nadjeżdżają ciężarówki lub nie szczekają psy żandarmów?
Sprawiedliwi nie przez kilka godzin na polu walki, ale latami, dzień po dniu, ryzykowali życie własne i swoich najbliższych. Serial uświadamia nam, jak wyjątkowa była ich walka z nazistowską machiną zbrodni.
Igor Paja
Jeśli chcesz wiedzieć więcej o swoich ulubionych produkcjach, zajrzyj na wortal Świat seriali.pl
Więcej czytaj w magazynie "Tele Tydzień"
