"Ryś": O REŻYSERZE
Stanisław Tym
Aktor, reżyser, komediopisarz, scenarzysta, felietonista, autor skeczy. Urodził się 17.07.1937 roku w Małkini. Studia rozpoczął na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej (1953-55). Został stamtąd relegowany i przez jakiś czas pracował jako robotnik w zakładach "22 Lipca" (d. E. Wedla). W latach 1956-57 podejmował studia: na Wydziale Przetwórstwa SGGW, na wydziale rysunku i prac ręcznych studium nauczycielskiego w Warszawie i ponownie na Wydziale Chemii PW. Od 1956 roku dorywczo dorabiał jako szatniarz i bramkarz w klubie studenckim "Stodoła".
Niedługo później (w 1958 roku) rozpoczęła się jego działalność kabaretowa w "Stodole" oraz współpraca z telewizją. Dostał się na Wydział Aktorski warszawskiej PWST, lecz przerwał studia (a właściwie za sprawą Jana Świderskiego został z nich relegowany) w 1960 roku, by związać się ze Studenckim Teatrem Satyryków (STS) jako aktor, autor i reżyser skeczy. W następnych latach współpracował również z innymi warszawskimi kabaretami (m.in. z "Dudkiem" Edwarda Dziewońskiego). W sezonie 1963/64 pełnił funkcję dyrektora STS-u. Lata 70. to czas ścisłej współpracy Tyma ze Stanisławem Bareją. Tym był współautorem scenariuszy i odtwórcą głównych ról w najsłynniejszych komediach tego reżysera ("Brunet wieczorową porą", "Co mi zrobisz jak mnie złapiesz?", "Miś"). A wszystko zaczęło się w 1972 roku. Tym przyjechał na plan filmu "Poszukiwany, poszukiwana", by spotkać się ze swoim przyjacielem Jerzym Dobrowolskim. W Kozłówce koło Lubartowa kręcono ujęcia do czołówki filmu. Był to ostatni dzień zdjęciowy, Tymowi jednak udało się w filmie zagrać, a to za sprawą Dobrowolskiego, który powiedział reżyserowi, że jego przyjaciel musi koniecznie wystąpić w filmie. Bareja odparł: "A może w nim wystąpić nie on cały, ale jego kawałek?". W ten sposób ręce Stanisława Tyma zagrały w czołówce "Poszukiwanego, poszukiwanej" i tak też zaczęła się jego współpraca z Bareją.
W latach 1984-86 Tym pełnił funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru Dramatycznego w Elblągu. Był stałym felietonistą tygodnika "Wprost" (1991-99) i "Rzeczpospolitej" (2001-2006). Jest laureatem nagrody "Kisiela" dla najlepszego publicysty (1998). W 2004 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W rok później wyróżniono go nagrodą za całokształt twórczości na Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku.
Sam o sobie mówi:
Urodziłem się przed wojną, która wybuchła, gdy miałem dwa lata. Wraz z całym narodem wziąłem zatem udział w tej wojnie, którą po sześciu latach wygrałem. Wtedy rozpocząłem, również z całym narodem, walkę o zwycięstwo socjalizmu. Po mniej więcej 50 latach walkę tę przegrałem - również wraz z całym narodem. Mam więc w swoim życiu jedną dużą wygraną i jedną dużą przegraną. Cała reszta to przyczynkarstwo.
Filmografia
1959 - Cafe "Pod Minogą", 1960 - Nikt nie woła, 1961 - Kwiecień, 1962 - Jutro premiera, 1964 - Pingwin, 1965 - Walkower, 1966 - Bariera, 1967 - Paryż - Warszawa bez wizy, 1968 - Kulig ( śr. m., tylko słowa piosenek), 1970 - Dziura w ziemi, Przygody psa Cywila (serial TV, odc. "Zbiegowie"), Rejs, 1974 - 40 - latek (serial TV, odc. "Portret czyli jak być kochanym", "Kondycja fizyczna czyli walka z metryką", "Włosy Flory czyli Labirynt), Nie ma róży bez ognia, 1975 - Niespotykanie spokojny człowiek (TV), 1976 - Brunet wieczorową porą (także współpraca scenariuszowa, dialogi), Smuga cienia, 1978 - Co mi zrobisz jak mnie złapiesz (także II reżyser, scenariusz), 1980 - Miś (także współpraca reżyserska, scenariusz, dialogi), 1981 - Wojna światów - następne stulecie, 1991 - Rozmowy kontrolowane (także II reżyser, scenariusz, dialogi), 1993 - 40 - latek. 20 lat później (serial TV, odc. "Aukcja czyli ojciec założyciel", "Sinobrody czyli prawo do życia", "Za kulisami czyli buisnesswoman"), Bank nie z tej ziemi (serial TV), Uprowadzenie Agaty, 1998 - Z pianką czy bez (serial TV, odc. "Koncesja", "Wielkie otwarcie"), 1999 - Czy można się przysiąść ? (TV, śr.m.), 2003 - Baśń o ludziach stąd, 2007 - Ryś