WOODY ALLEN (scenariusz i reżyseria)
Artysta wszechstronny: reżyser, scenarzysta, aktor, pisarz, klarnecista, znawca jazzu i nowojorski intelektualista. Sześciokrotnie nominowany do Oscara w kategorii najlepszy reżyser. Statuetkę odebrał w 1978 roku za film "Annie Hall". Szesnastokrotnie nominowany do nagrody Akademii w kategorii najlepszy oryginalny scenariusz. Trzykrotny zwycięzca w tej kategorii (za scenariusze "Annie Hall", "Hannah i jej siostry" i "O północy w Paryżu"). Nominowany do Oscara za występ aktorski w "Annie Hall".
Urodził się 1 grudnia 1935 roku na Brooklynie w rodzinie żydowskiej. Woody Allen to pseudonim artystyczny, przybrany z konieczności. Bo czy można rozśmieszać ludzi nazywając się Allan Stewart Konigsberg?
Kinem i literaturą interesował się od dzieciństwa. Nie cierpiał szkoły, ale jego bystry umysł nie znosił próżni. Dlatego już jako nastolatek zaczął pisać utwory satyryczne dla teatru i telewizji. Z czasem jego dowcipy podobały się tak bardzo, że trafił do telewizji. Nie miał jeszcze 20 lat! Niekiedy w wywiadach wraca do tych czasów: "Zanim zacząłem występować jako komik, pisałem gagi dla innych artystów scenicznych. Po pewnym czasie mój menedżer Jack Rollins i przyjaciel Charles H. Joffe namówili mnie do zaprezentowania tego, co sam napisałem przed publicznością. Oczywiście, przed pierwszym występem byłem strasznie zdenerwowany i zżerała mnie trema, ale strach ma tylko wielkie oczy. Zacząłem występować jako komik". Tak w 1952 roku narodził się Woody Allen. W 1960 roku zaczęła się kariera komika, występy w knajpkach i klubach Greenwich Village i w wielu programach telewizyjnych, m.in. The Tonight Show. Do połowy lat 60. Allen był przede wszystkim śmiesznym panem z telewizji. Choć artysta wspomina te czasy z rozrzewnieniem, rola komika przestała zaspokajać jego potrzebę sławy. W efekcie zajął się pisaniem scenariuszy, reżyserią i aktorstwem.
Pierwszy scenariusz napisał w 1965 roku do filmu "Co słychać, koteczku?" w reżyserii Clive'a Donnera. Zagrał w filmie główną rolę. W następnym roku napisał "Jak się masz, koteczku?", w którym agenci wywiadu walczyli o przepis na sałatkę jajeczną! Rok później współtworzył scenariusz filmu "Casino Royale" o agencie 007, Jamesie Bondzie, w którym również wystąpił. W 1969 roku wyreżyserował swój pierwszy film - "Bierz forsę i w nogi". Napisał scenariusz i zagrał główną rolę. Odtąd nie ma roku, by nie napisał scenariusza i nie zrobił kolejnego filmu. Nigdy jeszcze nie reżyserował obrazu do nie swojego scenariusza. Jest tytanem pracy. W ciągu kilkudziesięciu lat stał się jednym z najwybitniejszych przedstawicieli kina autorskiego na świecie. I choć jego filmy to w większości komedie, potrafi wyrazić w nich neurotyczną naturę naszych czasów. W jego filmach jest humor, żart słowny i sytuacyjny, duża dawka ironii i wnikliwej obserwacji społecznej. To czyni je wyjątkowymi i od kilkudziesięciu lat zapewnia twórcy wierną publiczność. Większość jego filmów powstała w Nowym Jorku, bo jak mawia Allen, to miasto jest jego ojczyzną. Gdy pojawiły się zarzuty, że pokazuje tylko elegancki Nowy Jork, odpowiadał "To, co oglądają państwo na ekranie, to moja wizja Nowego Jorku, która z pewnością jest wyidealizowana. Zakątki, atmosfera i postaci, które pokazuję, są starannie wyselekcjonowane. Wszystkie te elementy rzeczywiście istnieją w Nowym Jorku, ale jest tam także wiele rzeczy, które nie są takie idealne. To widać, kiedy porównamy Nowy Jork z moich filmów z Nowym Jorkiem widzianym okiem Martina Scorsese albo Spike'a Lee. Każdy reżyser ma przywilej bycia wybiórczym. Tak jak fotograf w swoim kadrze zawiera tylko te elementy, które mu pasują, a resztę pozostawia poza zasięgiem obiektywu." (Rafał Niemojewski, Machina).
Pierwszy film, jaki zrealizował poza Nowym Jorkiem to "Wszystko gra" (2005), którego akcja dzieje się w Londynie. Podobnie jak "Scoop - Gorący temat" (2006), "Sen Kasandry" (2007) i "Poznasz przystojnego bruneta" (2010). W 2008 roku nakręcił w Barcelonie film "Vicky Cristina Barcelona", by powrócić do Nowego Jorku filmem "Co nas kręci, co nas podnieca". Akcja kolejnych filmów rozgrywa się w malowniczej stolicy Francji ("O północy w Paryżu") i w Wiecznym Mieście ("Zakochani w Rzymie"). W 2013 roku Allen nakręcił kolejny świetny film, umiejscowiony w Stanach Zjednoczonych - "Blue Jasmine". Film został obsypany deszczem nagród - za główną rolę w filmie Cate Blanchett została uhonorowana Oscarem, nagrodą BAFTA i Złotym Globem, a Sally Hawkins otrzymała nominację do tych nagród. Woody Allen za scenariusz do "Blue Jasmine" dostał nominację do Oscara oraz nagród BAFTA, Amerykańskiej Gildii Scenarzystów, Critics' Choice, AACTA i Independent Spirit.
Allen gra na klarnecie i koncertuje na całym świecie z zespołem Eddie Davis New Orleans Jazzband.
LETTY ARONSON (produkcja)
Letty Aronson pracowała z Woodym Allenem wielokrotnie - była producentką filmów: "Blue Jasmine", "Zakochani w Rzymie", "O północy w Paryżu", "Poznasz przystojnego bruneta", "Co nas kręci, co nas podnieca", "Vicky Cristina Barcelona", "Sen Kasandry", "Scoop - Gorący temat", "Wszystko gra", "Melinda i Melinda", "Koniec z Hollywood" oraz "Klątwa Skorpiona".
Jej zawodowa znajomość z Allenem nie ogranicza się wyłącznie do wymienionych produkcji. Była koproducentką wykonawczą filmów "Nie wkładaj palca między drzwi" (pierwszego filmu telewizyjnego Allena), "Strzały na Broadwayu" (który otrzymał siedem nominacji do Oscara, zdobywając statuetkę dla najlepszej aktorki drugoplanowej, Dianne West), "Jej Wysokość Afrodyta" (Oscar dla Miry Sorvino), "Słodki drań" (nominacje do Oscara dla Seana Penna i Samanthy Morton) oraz "Wszyscy mówią kocham cię", "Celebrity", "Przejrzeć Harry'ego" i "Drobne cwaniaczki".
Letty Aronson była także koproducentką wykonawczą dramatu "Hiszpański więzień", na postawie scenariusza i w reżyserii wybitnego filmowca i nagrodzonego Pulitzerem dramatopisarza Davida Mameta, a także melodramatu "Into My Heart" (reż. Sean Smith, Anthony Stark) i komedii "Women Talking Dirty" (reż. Coky Giedroyc) z Heleną Bonham Carter, która była pierwszą europejską koprodukcją Aronson, zrealizowaną we współpracy z Rocket Pictures Eltona Johna.
Ponadto, Aronson ma w swoim dorobku takie produkcje, jak "Dinah Was" - off-broadwayowski musical o legendzie bluesa, Dinah Washington; "Story of a Bad Boy" (reż. Tom Donaghy); "Just Looking" (reż. Jason Alexander) oraz "Sunburn" (reż. Nelson Hume, który był prezentowany na Festiwalu Filmowym w Galaway i Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto.
Na potrzeby przemysłu telewizyjnego Aronson produkowała programy "Saturday Night Live" i "The Robert Klein Comedy Hour" - oba dla kanału NBC. Była też współproducentką off-broadwayowskiej komedii "Death Defying Acts", składającej się z trzech części napisanych przez Elaine May, Woody'ego Allena i Davida Mameta. Niedawno objęła funkcję wiceprezesa Museum of Television and Radio, którą będzie piastować przez najbliższych dziesięć lat.
STEPHEN TENENBAUM (produkcja)
Stephen Tenenbaum był producentem wielu poprzednich filmów Woody'ego Allena: "Blue Jasmine", "Zakochani w Rzymie", "O północy w Paryżu", "Poznasz przystojnego bruneta", "Co nas kręci, co nas podnieca", "Vicky Cristina Barcelona" oraz "Sen Kasandry". Jako producent wykonawczy współtworzył filmy "Scoop - Gorący temat", "Wszystko gra", "Melinda i Melinda", "Życie i cała reszta", "Koniec z Hollywood" oraz "Klątwa Skorpiona".
Tenenbaum studiował finanse i bankowość na Uniwersytecie Nowojorskim. Swoją karierę w show biznesie rozpoczynał na arenie finansowej, obsługując takich klientów, jak: The Beatles, Jimi Hendrix, Barbra Streisand, Bruce Springsteen, Percy Faith, Platters, Nat King Cole, Mario Lanza, Gilda Radner, Robin Williams i wielu innych. Po jakimś czasie Tenenbaum postanowił spróbować swoich sił na polu produkcji filmowej i opieki artystycznej. Obecnie jest partnerem w firmie Morra, Brezner, Steinberg & Tenenbaum Entertainment, Inc. (MBST), której klientami są Woody Allen, Billy Crystal, Robin Williams I Alain Boubil (twórca "Nędzników" i "Miss Saigon"). MBST angażuje się również w produkcję filmów fabularnych, między innymi: "Good Morning, Vietnam" (reż. Barry Levinson), "Artur" (reż. Steve Gordon), "Wyrzuć mamę z pociągu" (reż. Danny DeVito) i "Najwspanialsza gra w dziejach" (reż. Bill Paxton).
EDWARD WALSON (produkcja)
Edward Walson jest właścicielem Service Electric Broadband Cable TV z New Jersey oraz hotelu i restauracji na Florydzie. Jego ojcem był John Walson, który wynalazł tele-wizję kablową. Edward Walson to doświadczony i nagrodzony Emmy nadawca telewi-zyjny, który emituje w swojej telewizji cenione programy rozrywkowe oraz wiadomości lokalne i prognozy pogody.
Aktywnie angażuje się w akcje charytatywne, współpracuje z Elton John Aids Founda-tion, amfAR, T.J. Martell Foundation oraz działalnością na rzecz egzekwowania prawa. Inwestuje w niezależne produkcje filmowe oraz sztuki wystawiane na Broadwayu. Był producentem filmów "Blue Jasmine" Woody'ego Allena i "City Island" (reż. Raymond De Felitta), a także spektakli "Relatively Speaking", "Kopciuszek" i "Strzały na Broad-wayu". Jego najnowsze projekty to dramat biograficzny "Hemingway & Fuentes" (reż. Andy Garcia) z Anthony'm Hopkinsem i Annette Bening oraz dramat "Time out of Mind" (reż. Oren Moverman) z Richardem Gere'em.
DARIUS KHONDJI (zdjęcia)
Darius Khondji, nominowany do Oscara i nagrody BAFTA za pracę przy filmie "Evita" (reż. Alan Parker), jest jednym z najbardziej rozchwytywanych artystów w branży. Z Woody'm Allenem nakręcił wcześniej trzy filmy: "Życie i cała reszta", "O północy w Paryżu" i "Zakochani w Rzymie".
Kształcił się w nowojorskim University Film School oraz w ICP. Zaczął realizować swoje pierwsze filmy pracując jednocześnie w reklamie; współpracował między innymi z ta-kimi reżyserami jak David Fincher, Jean-Baptiste Mondino, Chris Cunningham, Lars von Trier czy William Klein.
Wśród filmów, w których realizację Khondji miał swój wkład, należy wymienić: "Azyl" i "Siedem" Davida Finchera (ten ostatni zdobył Nagrodę Chicagowskich Krytyków Filmo-wych i nominację do nagrody ASC); "Niebiańską plażę" Danny'ego Boyle'a, "Dziewiąte wrota" Romana Polańskiego, "W moich snach" Neila Jordana, "Zidane - portret z XXI wieku" Philippe'a Parreno, "Obcy: Przebudzenie" Jean-Pierre'a Jeuneta, "Ukryte pragnienia" Bernardo Bertolucciego (nominowany za najlepsze zdjęcia do nagrody Donatella), "Miasto zaginionych dzieci" i "Delicatessen" Marca Caro i Jean-Pierre'a Jeuneta (obydwa nominowane do nagrody Cezara w kategorii najlepsze zdjęcia), "Funny Games" i "Miłość" Michaela Haneke, "Tłumaczka" Sydney'a Pollacka, "Jagodowa miłość" Wong Kar-Waia, "Cheri" Stephena Frearsa oraz "Imigrantka" Jamesa Graya.
ANNE SEIBEL (scenografia)
Anne Seibel współpracowała z Woody'm Allenem przy filmach "Zakochani w Rzymie" i "O północy w Paryżu", za który otrzymała nominację do Oscara za najlepszą scenografię. Ostatnie produkcje, do których przygotowywała scenografię to "Pożądanie" (reż. Lisa Azuelos) oraz mini-serial telewizyjny z Zoe Saldaną w roli głównej "Dziecko Rosemary" na podstawie głośnej książki Iry Levina pod tym samym tytułem.
Będąc absolwentką paryskiej architektonicznej Ecole Spéciale posiada ogromne do-świadczenie jako scenograf filmów produkowanych we Francji. Współpracowała z Ja-mesem Lapinem przy "Improwizacji" i Sofią Coppolą przy "Marii Antoninie", jak również przy realizacji wielu filmów mających międzynarodową ekipę, podczas zdjęć robionych do nich w Europie. Jej osiągnięcia w zakresie projektowania scenografii potwierdzają filmy takie jak "Monachium" Stevena Spielberga (zdjęcia w Paryżu i Monachium), "Dia-beł ubiera się u Prady" Davida Frankela, "Godziny szczytu" Bretta Ratnera, "Zdarzenie" M. Nighta Shyamalana, "G.I. Joe: Czas Kobry" Stephena Sommersa oraz "Medium" Clinta Eastwooda. Seibel była również dyrektorką artystyczną przy realizacji francuskich od-cinków "Seksu w wielkim mieście" i "Rodziny Soprano".
Seibel zadebiutowała jako scenograf w 2003 roku przy realizacji filmu "8 dni" Erica Sty-lesa, po czym pracowała przy "Road, Movie" Deva Benegala kręconym w Indiach. Jej osiągnięcia w dziedzinie scenografii można podziwiać w filmach takich jak: "Club de rencontre" (reż. Michel Lang), "Il est genial papy!" (reż. Michel Drach), "Stan the Flasher" (reż. Serge Gainsbourg), czy "Taxi de nuit" (reż. Serge Leroy). Do innych osiągnięć artystycznych Seibel zaliczają się jej prace w filmach: "Zabójczy widok" i "W obliczu śmierci" Johna Glena, "Obfitość" Freda Schepisi, "Nannou" Conny Templeman, "Rewolucja Francuska" Richarda Heffrona, "Podróż" Johna MacKenzie, "Wyspa piratów" Renny'ego Harlina, "Człowiek w żelaznej masce" Randalla Wallace'a, "Zawód: szpieg" Tony'ego Scotta, "Kod dostępu" Dominica Seny oraz "W 80 dni dookoła świata" Franka Coracci'ego. Seibel miała również wiele wystaw swoich prac fotograficznych.
ALISA LEPSELTER (montaż)
"Magia w blasku księżyca" to szesnasty filmy Woody'ego Allena, którego montażystką jest Alisa Lepselter. Po raz pierwszy współpracowali razem przy filmie "Słodki drań", a potem przyszły kolejne produkcje: "Drobne cwaniaczki", "Klątwa skorpiona", "Koniec z Hollywood", "Życie i cała reszta", "Melinda i Melinda", "Wszystko gra", "Scoop - Gorący temat", "Sen Kasandry", "Vicky Cristina Barcelona" (za który była nominowana do na-grody ACE), "Co nas kręci, co nas podnieca", "Poznasz przystojnego bruneta", "O północy w Paryżu" (za który otrzymała kolejną nominację do nagrody ACE), "Zakochani w Rzymie" i "Blue Jasmine".
Alisa Lepselter rozpoczynała karierę w branży filmowej jako asystentka Jonathana Demme'a przy produkcji filmu "Dzika namiętność", a potem współpracowała z tak zna-nymi i cenionymi reżyserami, jak Nicole Holofcener, Nora Ephron, Francis Ford Coppola, i Martin Scorsese.
SONIA GRANDE (kostiumy)
Sonia Grande współpracowała z Woody'm Allenem przy filmach "Vicky Cristina Barcelona", "O północy w Paryżu" i "Zakochani w Rzymie". Urodzona w Oviedo w Hiszpanii, studiowała w Real Conservatorio de Arte Dramático w Madrycie, specjalizując się w projektowaniu ubrań. Początkowo wiązała swoje plany zawodowe z teatrem - przez dziesięć lat współpracowała jako scenograf z National Ballet of Spain przy spektaklach Moliera, Szekspira i Cervantesa. W 1990 roku porzuciła teatr na rzecz filmu.
Za kostiumy do filmu "Dziewczyna marzeń" Fernando Trueby została uhonorowana Nagrodą Goyi Hiszpańskiej Akademii Filmowej. Ponadto była dziewięciokrotnie nominowana do tej nagrody za filmy: "Celestyna" (reż. Gerardo Vera), "Język motyli" (reż. José Luis Cuerda), "Inni" (reż. Alejandro Amenábar), "Tango ze śmiercią" (reż. Luis Puenzo), "Mrówki w ustach" (reż. Mariano Barroso), "Lola: la película" (reż. Miguel Hermoso), " Ślepe słoneczniki" (reż. José Luis Cuerda), "Przerwane objęcia" (reż. Pedro Almodovar) oraz "Nawet deszcz" (reż. Icíar Bollaín).
W 2005 roku była nominowana do Srebrnego Kondora (nagroda Stowarzyszenia Argentyńskich Krytyków Filmowych) za kostiumy do filmu "The Whore and the Whale" (reż. Luis Puenzo), a w 2008 roku otrzymała nagrodę ACPC za swoje dokonania w branży reklamowej.
Wśród znaczących tytułów w jej filmografii znalazły się również: "Porozmawiaj z nią" Pedro Almodovara, "W stronę morza" Alejandro Amenábara, "To skomplikowane" Nan-cy Meyers, "Boskie jak diabli" Agustína Díaz Yanesa.
