Konklawe - to zgromadzenie kardynałów, zwoływane od 15 do 20 dni od śmierci papieża w celu nowego wyboru głowy Kościoła. Nazwa pochodzi od łacińskich słów "cum clave" czyli "pod kluczem". Wzięła się stąd, że kardynałowie do momentu wyboru nowego Biskupa Rzymu pozostają całkowicie odcięci od świata.
Nazwę tę wprowadził papież Grzegorz X ok. 1274 r. Zamknięci na klucz kardynałowie mieli wybrać nowego papieża w 3 dni. W przeciwnym razie ograniczano im posiłki.
W skład konklawe wchodzą kardynałowie - elektorzy. Może nim zostać każdy biskup lub nawet ksiądz, który nie przekroczył 80 roku życia. W przypadku, gdyby nowo obrany papież nie miał jeszcze sakry biskupiej należy go wyświęcić na biskupa.
Przebieg zgromadzenia jest regulowany przez Konstytucję Apostolską Universi Dominici Gregis, wydaną przez Jana Pawła II w roku 1996. Głosowanie na papieża jest tajne. Przewodniczy mu kardynał kamerling. Wybór musi się dokonać w ciągu 21 dni lub wcześniej. Konstytucja ogranicza liczbę głosowań do 30. Papież musi być wybrany co najmniej bezwzględną większością głosów. Nowowybrany Biskup Rzymu musi wyrazić zgodę na bycie papieżem (nie zdarzyło się jeszcze, żeby ktoś odmówił).
Znakiem obwieszczającym wybór nowego papież do tej pory był biały dym unoszący się nad Kaplica Sykstyńską. W nowej Konstytucji nie mówi się o tym znaku, choć jak pokazało konklawe po którym wybrano Benedykta XVI znak ten jest nadal stosowany. Po wyborze papieża kardynał protodiakon (pierwszy kardynał wśród diakonów) ogłasza światu wybór słowami: "Annunzio vobis gaudium magnum - habemus papam" (ogłaszam wam wielką radość - mamy papieża). Nowo wybrany papiez z okien Bazyliki Watykańskiej po raz pierwszy błogosławi wiernych udzielać Błogosławieństwa Apostolskiego - "Urbi et Orbi".
