POCZĄTEK KARIERY
Urodzony w 1932 Carlos Saura zaczynał karierę jako fotograf. Lata od 1952 do 1963 spędził w Instytucie Kinematografii w Madrycie, najpierw jako student, potem jako wykładowca; w tym czasie nakręcił kilka filmów krótkometrażowych, między innymi film dokumentalny o swoim starszym bracie Antonio, który jest malarzem. Kolejne prace Carlosa Saury, który początkowo działał jako artysta niezależny, przeciwstawiający się reżimowi Generała Franco, przysparzały mu nieustannych problemów z cenzurą.
PIERWSZE FILMY
Pierwsze filmy Saury można zaliczyć do nurtu hiszpańskiego neorealizmu, późnie artysta tworzył pod wpływem dokonań Luisa Bunuela. Charakterystyczne motywy twórczości filmowej Saury to: śmierć i przemijanie, samotność, wpływ marzeń sennych i wspomnień na rzeczywistość oraz rozpad rodziny, ale również hiszpańska kultura, która przewija się przez jego filmy i jest tłem bądź źródłem wydarzeń.
FILMY INSPIROWANE MUZYKĄ
Seria filmów Saury inspirowanych muzyką to: "Blood Wedding" i "Carmen", w których Antonio Gades wystąpił jako choreograf i tancerz, "El Amor Brujo" i "Ay, Carmela!" Manuela de Falli, adaptacje klasycznych operetek hiszpańskich i "Flamenco". Powstanie "Tanga" i "Iberii" świadczy o niesłabnącej fascynacji autora tym gatunkiem.
ALBENIZ: SUITA IBERIA & ESPAGNOLA
Pianista i kompozytor, hiszpański muzyk Isaac Albéniz (1860-1909) był jednym z ważniejszych twórców narodowej muzyki hiszpańskiej. Pisał opery, piosenki i muzykę orkiestralną, jednak jest najbardziej znany ze swoich kompozycji na fortepian.
Z czasem zaczął włączać elementy innych stylów narodowych do swojej muzyki, po to by - jak mówił - "stworzyć muzykę hiszpańską z uniwersalnym akcentem". Wyznaczył drogę, którą później podążyli Falla, Turina, czy Rodrigo - wielkie postaci muzyki hiszpańskiej XX wieku.
Jego kompozycje na fortepian obejmują między innymi cztery części suity "Iberia", która stała się inspiracją dla Carlosa Saury, "Suitę hiszpańską, op. 47", "Dwanaście części charakterystycznych, op. 92" i "Wspomnienia z podróży, op. 71". Niektóre z utworów na fortepian Albéniza zostały przepisane na orkiestrę, wśród nich trzy części "Iberii" oraz "Nawarra" - dzieło nieukończone z powodu śmierci kompozytora.
WIELOWYMIAROWY OBRAZ
W IBERII dokonuje się połączenie baletu klasycznego, współczesnego oraz flamenco. Projekt artystyczny wymyślony przez Saurę ma silną warstwę dramaturgiczną. Artyście udało się stworzyć film minimaluistyczny, pozostawiając jednocześnie całe bogactwo szczegółów. Po raz pierwszy w jego twórczości widzimy projekcje wideo na żywo połączone z jednoczesną prezentacją fotografii.
WIERNOŚĆ MUZYCE
W trakcie realizacji IBERII Saura czuł się zobowiązany, by podążać za muzycznym rytmem i tempem, które wyznacza taniec. Saura doprowadza do perfekcji tę bliskość, która pozwala kamerze być okiem obserwującym artystów w momencie tworzenia przez nich sztuki.
TANIEC - KONSTRUKCJA W PROCESIE
Filmowanie prób teatralnych i przygotowań do poszczególnych aktów, jest tym co najbardziej interesuje i cieszy Saurę, daje to efekt zaproszenia do oglądania twórczej materii, dzięki czemu mamy możliwość obserwowania jak forma tańca tworzy się dokładnie przed naszymi oczami. To ten moment, w którym kroki stają się głośniejsze, przestrzeń się porządkuje, oświetlenie zmienia się, a rytm zaczyna być coraz bardziej zdeterminowany, ostateczny.
O kinie Carlosa Saury
Filmografia Carlosa Saury zawiera ponad trzydzieści filmów; pośród nich są takie, jak "Krwawe gody" ("Bodas de Sangre", 1981), "Carmen" (1983), "Czarodziejska miłość" ("El Amor Brujo", 1985), "Sevillanas" (1991), "Flamenco (1995"), w których pokazał swoją fascynację flamenco. "Carmen" jest z pewnością najbardziej rozpoznawalnym filmem Saury, zwłaszcza poza granicami Hiszpanii. Ta adaptacja opery Bizeta była zresztą nominowana do Oskara w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny. Z kolei pełne tańca i śpiewu "Flamenco" jest jednym największych hołdów dla tego gatunku.
We wszystkich filmach związanych z flamenco, Saura współpracował z największymi mistrzami tego gatunku. Niektórzy z nich, tak jak Paco de Lucía, Manolo Sanlúcar, Lole y Manuel, Remedios Amaya, Ketama, Joaquín Cortés, Manzanita, uważani są za prawdziwych geniuszy śpiewu i tańca flamenco.
W filmach "Krwawe gody", "Carmen" "Czarodziejska miłość" flamenco odgrywa rolę fundamentalną. W kolejnych, daje o sobie znać wielka fascynacja reżysera postaciami historycznymi. W zrealizowanym w 1999 "Goyi" ("Goya en Burdeos") reżyser opowiada o życiu malarza w okresie jego banicji. "El dorado" (1988) to tragiczna historia hiszpańskiego konkwistadora Lope de Aguirre, znanego również jako Gniew Boży (ok. 1515-1561), który poszukiwał legendarnego El Dorado, a skończył wypowiadając wojnę Hiszpanii.
Żaden z bohaterów Saury, których losy zdecydował się opowiedzieć, nie pozostawia widza obojętnym. Jego filmy mówią o uczuciach uniwersalnych, o wielkich ludzkich pasjach.
W 2004 roku w filmie "Siódmy dzień" Saura przeniósł na ekran sławne Espana Profunda. Opowiedział tu serię tragicznych wydarzeń, które miały miejsce naprawdę w 1990 w Puerto Urraco.1
Jako reżyser doczekał się znaczących nagród międzynarodowych. W 1965 otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie za "Polowanie" ("La caza"). Taką samą nagrodę, dwa lata później za "Mrożony peppermint" ("Peppermint Frappé"). Uhonorowano go również na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastian za film "Nakarmić kruki" nagrodą specjalną jury. Jego filmy: "Carmen" i "Mama ma sto lat" były nominowane do Oskara w kategorii Najlepszego Filmu Nieanglojęzycznego. W 2004 Europejska Akademia Filmowa przyznała Saurze nagrodę za całokształt twórczości.
Carlos Saura jest nie tylko wielkim reżyserem, jest też twórcą wszechstronnym; pisze scenariusze, produkuje swoje filmy, a czasem nawet występuje w nich jako aktor. Jako filmowiec podążał w wielu kierunkach, jednak to filmy, w których spotykają się kino i muzyka, przysporzyły mu największej sławy.
