Reklama

"5 nieczystych zagrań": SYLWETKI TWÓRCÓW

Lars von Trier

Urodził się w 1956 roku w Kopenhadze. Jeden z najwybitniejszych twórców filmowych lat 80. i 90. Ukończył szkołę filmową w swoim rodzinnym mieście. Jeszcze jako student rozpoczął międzynarodową karierę od dwukrotnego zwycięstwa na festiwalu filmów studenckich w Monachium, gdzie prezentował dwie etiudy Nocturne i Befrielsesbilleder. Jego debiutancki Element zbrodni nie tylko został zakwalifikowany do konkursu MFF w Cannes 1984, ale zdobył tam Nagrodę Najwyższej Komisji Technicznej. Po tym filmie stał się sławny i zyskał renomę nowatora i uzdrowiciela współczesnego kina. Element zbrodni stanowił pierwszą część „trylogii europejskiej”, na którą złożyły się jeszcze Epidemia (1988) i Europa (dwa wyróżnienia na MFF Cannes 1991– ponownie nagroda za Wkład Artystyczny Najwyższej Komisji Technicznej oraz Nagroda Jury). Filmy te były typowymi przykładami autorskiego kina artystycznego – poszukującego i wyrafinowanego stylistycznie.

Reklama

W 1995 roku ogłosił wraz z grupą innych skandynawskich reżyserów Manifest Grupy Filmowej „Dogma”, który uznawany jest za jeden z najdonioślejszych aktów przemiany sztuki filmowej. Dziesięć reguł Dogmy zakładało m. in. naturalność plenerów, dźwięku, oświetlenia, zalecało filmowanie „z ręki”, zabraniało stosowania wszelkich efektów optycznych i filtrów. W warstwie fabularnej zakazywało przedstawiania „powierzchownej akcji” (morderstw, użycia broni etc.), retrospekcji oraz innych przesunięć w czasie i przestrzeni, a także kręcenia filmów określonego gatunku. Nade wszystko jednak Dogma zobowiązywała reżysera do „wyzbycia się osobistego smaku i bycia artystą” oraz „unikania tworzenia „dzieła”, ponieważ (...) moment jest ważniejszy niż całość (...). Naczelnym zadaniem jest wydobycie prawdy z bohaterów i ich otoczenia”.

Zgodnie z zasadami Dogmy został zrealizowany film Idioci, jeden z najbardziej kontrowersyjnych filmów von Triera. Pomiędzy „trylogią” a Idiotami Lars von Trier nakręcił dwie serie Królestwa, rozgrywającego się w kopenhaskim szpitalu-molochu, łączącego w sobie cechy konwencjonalnych scen z życia lekarzy i pacjentów, nawiązujące do Ostrego dyżuru lub Szpitala na peryferiach z przesiąkniętym czarnym humorem horrorem o ambicjach filozoficznych i moralizatorskich. W 1996 roku premierę ma Przełamując fale, uznawane przez wielu za najwybitniejsze dokonanie duńskiego reżysera. Film ten otrzymał Nagrodę Jury na MFF w Cannes i Felixa - Europejską Nagrodę Filmową dla najlepszego filmu w 1996 roku.

Trzy lata później Von Trier rozpoczął prace nad wysokobudżetowym musicalem pt. Tańcząc w ciemnościach z islandzką piosenkarką Björk i Catherine Deneuve w rolach głównych. Canneńskie jury tym razem przyznaje dziełu Duńczyka najwyższe wyróżnienie - Złotą Palmę. Analogiczną nagrodę, za najlepsze aktorstwo, otrzymuje również Björk. Film dzieli publiczność. Jego zwolenników jest równie wielu jak przeciwników. Jedni nazywają von Triera geniuszem, inni wielkim manipulatorem współczesnego kina.

Filmografia:

1977 – Orchidégartneren (etiuda filmowa)

1979 – Menthe la bienheureuse

1980 – Nocturne (etiuda filmowa)

1981 – Den Sidste Detalje

1982 – Befrielsesbilleder

1984 – Element zbrodni / Forbrydelsens slement

1987 – Medea (tv)

1988 – Epidemia / Epidemic

1991 – Europa / Zentropa

1994 – Królestwo / Riget (serial tv, także wersja kinowa)

1996 – Przełamując fale / Breaking the Waves

1997 – Królestwo II / Riget II (serial tv, także wersja kinowa)

1998 – Idioci / Idioterne

2000 – D-dag (tv, wspólnie z Sørenem Kragh-Jacobsenem i Thomasem Vinterbergiem)

2000 – Tańcząc w ciemnościach / Dancer in the Dark

2003 - Dogville

Jørgen Leth

Urodził się w Aarhus w Danii w 1937 roku. Reżyser, producent, poeta. Podczas Tour de France pracuje w duńskiej telewizji jako komentator tego wyścigu. Leth jest znaczącą postacią świata dokumentalistów, tak w Danii jak i poza jej granicami. Nakręcił ponad trzydzieści filmów, z których wiele doczekało się światowej dystrybucji. Poetyckie i odkrywcze właściwości jego filmów dotyczących sportowców sprawiły, że widzowie zaczęli postrzegać sport także jako klasyczne widowisko dramatyczne. Jest także profesorem Państwowej Szkoły Filmowej w Kopenhadze (Dania) i State Studiocenter w Oslo (Norwegia), wykładał na Harvardzie, UCLA, Berkeley i innych amerykańskich uczelniach.

Ma na koncie między innymi Thomas Mann Award (1972), Danish Academy’s Special Prize (1983), Paul Hammerich Award (1992), przyznaną za dorobek literacki Drachmann Award (1995), oraz Robert Award (dwukrotnie: 1996 i 2000). W 1995 roku otrzymał od państwa duńskiego dożywotni stypendium za osiągnięcia w dziedzinie filmu.

Filmy Jørgena Letha zdobyły wiele nagród na międzynarodowych festiwalach filmowych, między innymi w Oberhausen (wielokrotnie), Perth, Adelaide, Portland, Locarno i in. Zdobyły też kilka nagród Hugo na Międzynarodowym Festiwalu Filmowych w Chicago. Jego ostatnim trofeum była The Golden Plaque w Chicago, w 1996 roku, w kategorii najlepszy film dokumentalny za „Haiti, Untitled”.

Jørgen Leth mieszka od 1991 roku na Haiti, gdzie z nadania Jej Królewskiej Mości Królowej Danii pełni obowiązki konsula honorowego.

Wybrana filmografia:

1963 – Stopforbud / Stop for Bud

1967 – Det perfekte menneske / The Perfect Human

1968 – Ofelias blomster / Ophelia's Flowers

1970 – Motion Picture

1972 – Livet i Danmark / Life in Denmark

1972 – Kinesisk bordtennis / Chinese Ping-Pong

1974 – Klaus Rifbjerg

1974 – Stjernerne og vandbærerne / The Stars and the Water Carriers

1976 – En Forårsdag i Helvede / A Sunday Day in Hell

1979 – Kalule

1982 – Step on Silence

1982 – 66 scener fra Amerika / 66 Scenes from America

1984 – Pelota

1986 – Det Legende menneske / Moments of Play

1989 – Dansk litteratur / Danish Literature

1992 – Traberg

1993 - Michael Laudrup - en fodboldspiller / Michael Laudrup: A Football Player

1996 – Haiti. Uden titel / Haiti. Untitled

1999 – Jeg er levende - Søren Ulrik Thomsen, digter / I am alive

2002 – Drømmere / Dreamers

2003 - Nye scener fra Amerika / New Scenes from America

2004 – De fem benspænd / The Five Obstructions

materiały dystrybutora
Dowiedz się więcej na temat: 5 nieczystych zagrań
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy