Zbigniew Cybulski i Ewa Krzyżewska: Para z "Popiołu i diamentu"
Jedna z najlepszych produkcji w historii polskiej kinematografii - "Popiół i diament", zrealizowany na podstawie powieści Jerzego Andrzejewskiego, w reżyserii Andrzeja Wajdy, wykreował dwie wielkie gwiazdy polskiego kina: Ewę Krzyżewską i Zbigniewa Cybulskiego.
Oboje stworzyli w filmie tak wybitne kreacje, że wszystkie kolejne role, w które się wcielali, porównywane były do tych z "Popiołu i diamentu". Tymczasem niewiele osób wie, że Andrzej Wajda początkowo chciał obsadzić w roli Maćka Chełmickiego Tadeusza Janczara. Na Cybulskiego zgodził się za namową swojego drugiego reżysera Janusza Morgensterna.
Również Ewę Krzyżewską odkrył Janusz Morgenstern. Zauważył ją, gdy jako 19-letnia studentka drugiego roku aktorstwa pracowała na planie filmu "Kalosze szczęścia". - Już po podpisaniu kontraktu okazało się, że nie czytałam dotąd "Popiołu i diamentu" - wyznała w wywiadzie po premierze filmu. - Pilnie odrobiłam tę zaległość.
Aktorka urodziła się 7 lutego 1939 roku w Warszawie jako Anna Ewa Krzyżewska. W rodzinie nazywana była Haneczką. Ojcem chrzestnym został kolega jej taty Juliusza z radia, Jeremi Przybora, znany z późniejszego Kabaretu Starszych Panów. Rok po narodzinach córki trudna sytuacja materialna zmusiła rodzinę do przeprowadzki do Chrzanowa, gdzie biednie, lecz dość spokojnie, upłynęły im lata okupacji. Nie oszczędziły jednak ojca Ewy, który zdecydował się wrócić do Warszawy podczas Powstania Warszawskiego i poległ w walce. 10 lat po wojnie córka wraz z matką znalazły się w Krakowie.
W 1956 roku Ewa rozpoczęła studia aktorskie. Gdy wystąpiła w "Popiele i diamencie", natychmiast stała się wielką gwiazdą. - Ja po prostu nie mogłam pojąć, nie rozumiałam, co nagle wokół mnie zaczęło się dziać - mówiła po latach w wywiadzie. - Co za moce sprawiły, że ze studentki drugiego roku szkoły teatralnej, z kandydatki na aktorkę zaledwie, stałam się ośrodkiem powszechnego zainteresowania?
W kolejnych latach mogła przebierać w zawodowych propozycjach. W tym czasie poznała swojego pierwszego męża, handlowca z Centrali Handlu Zagranicznego Wacława Andrzeja Spławę Neymana. Pobrali się w 1960 roku, ale szybko okazało się, że to nie był mężczyzna jej życia. Rozwiedli się 19 lipca 1963 roku, a Ewa rzuciła się w wir pracy. W 1970 roku poznała starszego od siebie o 14 lat architekta, prawnika i dyplomatę Bolesława Kwiatkowskiego (ojca aktorki Doroty Kwiatkowskiej-Rae, znanej m.in. z filmu "Thais"), dla którego porzuciła aktorstwo. Pobrali się 30 czerwca 1971 roku. Po filmie "Zazdrość i medycyna" wyjechała za mężem do USA. Tam chwytała się różnych zawodów, pracowała w Bibliotece Radiowej ONZ w Nowym Jorku, była projektantką mody, wizażystką, kosmetyczką, agentką handlu nieruchomościami...
Pod koniec lat 80. przenieśli się do Almunecar w Hiszpanii, gdzie spędzili ostatnie lata życia. Oboje zginęli w wypadku samochodowym 28 lipca 2003 roku.
Również Zbigniewowi Cybulskiemu nie było dane dożyć spokojnej starości. Po "Popiele i diamencie" stał się na tyle znany i doceniany, że wystąpił w kilku zagranicznych produkcjach, m.in. we francuskim filmie "La Poupée" (Lalka) w reż. Jaquesa Baratiera. Lecz wszystkie jego późniejsze role zawsze porównywane były do roli Maćka Chełmickiego.
Zbigniew Cybulski (ur. 3 listopada 1927 roku w Kniażach k. Stanisławowa) nie od razu chciał zostać aktorem. Dopiero po 2 latach studiów dziennikarskich zdał egzaminy do szkoły teatralnej w Krakowie, którą ukończył w 1953 roku. W tym samym roku wyjechał z całą grupą absolwentów do Gdańska, gdzie zaczął występować w Teatrze Wybrzeże. Tam poznał swoją pierwszą miłość, którą opisał w sfilmowanej później nowelce "Do widzenia, do jutra".
W 1960 roku wziął ślub z Elżbietą Chwalibóg. Wkrótce urodził mu się syn Maciej. 6 lat później, 8 stycznia 1967 roku, aktor zginął pod kołami pociągu. Wracał z planu zdjęciowego filmu "Morderca zostawia ślad" we Wrocławiu. Próbując w ostatniej chwili wskoczyć do odjeżdżającego pociągu, wpadł pod koła i doznał ciężkich obrażeń. Zmarł w szpitalu, po trwającej godzinę walce o życie. Został pochowany w rodzinnym grobie na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza w Katowicach.
MH
Chcesz obejrzeć film? Nie możesz zdecydować, który wybrać? Pomożemy - poczytaj nasze recenzje!
