"W pustyni i w puszczy": 45 lat po premierze

Przeniesienia "W pustyni i w puszczy" na duży ekran podjął się Władysław Ślesicki, doświadczony dokumentalista, autor głośnych filmów "Rodzina człowiecza" (Grand Prix festiwalu w Wenecji), "Zanim opadną liście..." (Złota Kaczka w 1965 roku) czy "Płyną tratwy" (nagroda św. Marka na festiwalu w Wenecji w 1962 roku).

Prace nad filmem zelektryzowały wszystkich. Odtwórców głównych ról poszukiwano w zorganizowanych w całym kraju castingach. O rolę Stasia walczyło ok. 2 tys. chłopców, a o rolę Nel ponad 5 tys. dziewcząt i... kobiet, bowiem najstarsza z kandydatek miała prawie 30 lat!

W rolach głównych w filmie i serialu wystąpili ostatecznie: Tomasz Mędrzak, który obecnie współtworzy stowarzyszenie teatr tm: jego głównym celem "jest propagowanie sztuki teatru - syntezy wszystkich sztuk: literatury, muzyki i sztuk plastycznych", oraz Monika Rosca, wtedy uczennica szkoły muzycznej, a obecnie wykładowczyni stołecznego Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.

Oboje musieli być gotowi na wiele poświęceń - film kręcono w wyjątkowo trudnych warunkach. Młodzi aktorzy opowiadali, że oprócz paskudnej pogody - upałów dochodzących do kilkudziesięciu stopni Celsjusza - i utrudnionej komunikacji z wielokulturową ekipą, dochodziły jeszcze "uroki" jedzenia z puszek i picia wody z beczek. W Egipcie tubylcy patrzyli na nich podejrzliwie, kilku członków ekipy władze zatrzymały nawet, podejrzewając o szpiegostwo. A gdy kręcono scenę, w której Nel płacze, na plan wtargnęło kilku Arabów, przekonanych, że dziewczynce dzieje się krzywda...

Obok Mędrzaka i Rosci w obsadzie produkcji znaleźli się m.in. Stanisław Jasiukiewicz, Edmund Fetting, Zygmunt Maciejewski, Zygmunt Hobot oraz wielu aktorów afrykańskich. Muzykę do filmu skomponował Andrzej Korzyński, który jest również autorem muzyki do wykonywanej przez zespół 2+1 w napisach końcowych piosenki "Gwiazda dnia".

Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w 1971 roku i trwały z przerwami aż do roku 1973. W tym czasie ekipa pracowała w Egipcie (sceny kairskie), Bułgarii (ucieczka Stasia i Nel oraz i ze słoniem) oraz Sudanie.

Film "W pustyni i w puszczy" na ekrany polskich kin wszedł 16 października 1973 spotykając się z entuzjastycznym przyjęciem widzów, którzy tłumnie ruszyli do kas. Specjaliści oceniają, że obraz na dużym ekranie obejrzało prawie 31 milionów widzów, niewiele mniej niż "Krzyżaków" - najpopularniejszy polski film wszech czasów.

Ponadto obraz zdobył nagrodę Oscar Italy a Tomasz Mędrzak i Monika Rosca zostali uhonorowani nagrodami czechosłowackiego tygodnika "Kvety".

Rok później, w grudniu 1974 roku telewizja pokazała czteroodcinkowy miniserial "W pustyni i w puszczy", do którego zdjęcia były realizowane równolegle z filmem kinowym. Nie jest on jednak identyczny z produkcją pełnometrażową. W serialu wykorzystano inne ujęcia, zmodyfikowano dialogi oraz dodano kilka scen, a kilka usunięto.