Siergiej Łoźnica z nagrodą Smoka Smoków
Każdego roku, trzeci dzień Krakowskiego Festiwalu Filmowego kończy ceremonia wręczenia najważniejszej festiwalowej nagrody - Smoka Smoków, przyznawanej za wyjątkowy wkład w rozwój światowej kinematografii. Tym razem Rada Programowa Krakowskiej Fundacji Filmowej postanowiła uhonorować wybitnego reżysera dokumentalistę Siergieja Łoźnicę. 21. laureat tego prestiżowego wyróżnienia jest także najmłodszym w historii zdobywcą tej nagrody.
“Mogę powiedzieć, że Krakowski Festiwal Filmowy to mój festiwal. Przyjechałem tu z moim pierwszym filmem i potem każdy mój kolejny dokumentalny film był tu pokazywany. Więc w tym sensie Kraków to moje miasto". - podkreślił Siergiej Łoźnica.
Przewodniczący Rady Programowej, krytyk i teoretyk filmu, prof. Tadeusz Lubelski zaznaczył, że “mimo wielości rodzajów, twórczość laureata jest całkowicie jednorodna. Po pierwsze, pod względem stylistycznym: łatwo ją rozpoznać po charakterystycznym minimalizmie, po przedłużaniu ujęć w nieskończoność, jakby w oczekiwaniu na wydobycie z rzeczywistości ukrytej prawdy, po dokładnie obliczonym rytmie i precyzyjnie wykreowanej ścieżce dźwiękowej. Daje to efekt swoistej archaiczności, jak gdyby reżyser cofał się do któregoś z wcześniejszych etapów dziejów kina, by na nowo sformułować jego język, z całkowitym pominięciem autorskiego komentarza, zarówno w postaci głosu z offu, jak muzyki niediegetycznej."
Oficjalne wręczenie nagrody Smoka Smoków odbyło się 29 maja podczas 58. Krakowskiego Festiwalu Filmowego w Krakowie. Ponadto, w programie festiwalu w ramach retrospektywy, znalazło się wiele wybitnych dzieł reżysera, m.in. jego najnowszy dokument “Dzień Zwycięstwa" (“Den’ Pobedy"), który w Krakowie będzie miał polską premierę 30 maja o godz 15 w Małopolskim Ogrodzie Sztuki. Odbędzie się także tradycyjnie master class laureata.
Ceremonię zakończyła projekcja trzech filmów osobiście zapowiedzianych przez laureata: “List", “Poczekalnia", “Stary cmentarz żydowski".
Siergiej Łoźnica urodził się 5 września 1964 r. w Baranowiczach w ZSRR na terenie dzisiejszej Białorusi. Dorastał i kształcił się w Kijowie, gdzie ukończył studia inżynierskie i matematyczne na Politechnice Kijowskiej. Przez kilka lat zajmował się pracą badawczą w Instytucie Cybernetyki oraz pracował jako tłumacz z języka japońskiego. W 1997 roku ukończył z wyróżnieniem studia w zakresie produkcji i reżyserii filmów w Państwowym Instytucie Kinematografii w Moskwie. Aktualnie mieszka w Berlinie.
W czasie dwudziestoletniej kariery stworzył wiele filmów, które odniosły międzynarodowy sukces. Jego trzy pełnometrażowe filmy fabularne "Szczęście ty moje" (2010) i "We mgle" (nagroda FIPRESCI) (2012), “Łagodna" (2017) i jeden dokument “Majdan. Rewolucja godności" miały swoje światowe premiery na Festiwalu w Cannes, a w tym roku za fabułę “Donbass" otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera w konkursie Un Certain Regard. Inny jego pełnometrażowy film dokumentalny "Zmiana" miał swoją premierę na festiwalu w Wenecji w 2015 r. Jego filmy wygrywały także wielokrotnie festiwale filmowe na całym świecie.
Na Krakowskim Festiwalu Filmowym dokumentalny debiut Łoźnicy “Dzisiaj zbudujemy dom" został nagrodzony Brązowym Smokiem. W późniejszych latach trzykrotnie odbierał w Krakowie główne nagrody: w 2006 roku Złotego Smoka za “Blokadę", w 2008 Złoty Róg za “Rewię" i w 2013 znów Złotego Smoka za “List". W ubiegłym roku, w ramach sekcji specjalnej Spojrzenie na Niemcy, prezentowany był jego film “Austerlitz". W 2007 roku zasiadał też w jury Międzynarodowego konkursu krótkometrażowego pod przewodnictwem Andrzeja Żuławskiego.
Nagroda Smok Smoków, przyznana w tym roku po raz 21, to najwyższe wyróżnienie Rady Programowej Krakowskiej Fundacji Filmowej, organizatora Krakowskiego Festiwalu Filmowego, jako wyraz uznania za wkład w rozwój światowej kinematografii w dziedzinie filmu dokumentalnego i animowanego. Wśród dotychczasowych laureatów znalazło się wielu znamienitych twórców m.in. Werner Herzog, Kazimierz Karabasz, Bohdan Kosiński, Bogdan Dziworski, Allan King, Albert Maysles, Jonas Mekas, Helena Trestíková, Stephen i Timothy Quay, Raoul Servais, Jerzy Kucia, Paul Driessen, a także obecny na tegorocznym festiwalu w Krakowie w związku z sekcją Fokus na Estonię - Priit Pärn.