Pokaz animacji: Polityka a prawa kobiet
9 marca w sali Fundacji eFKa w Krakowie zaprezentowane zostaną współczesne filmy animowane wybrane specjalnie na krakowski pokaz przez prestiżowy wiedeński festiwal filmowy Tricky Women. Po projekcji odbędzie się rozmowa z Kate Jessop, mieszkającą w Londynie artystką mixed-media, autorką filmu "Demokracja to więcej niż wybory!" oraz Renatą Gąsiorowską, artystką związaną z Łodzią i Krakowem, reżyserką filmu "Cipka", animacji, która podbiła widzów i jurorów międzynarodowych festiwali filmowych.
Panie będą rozmawiać o filmach i autorskich strategiach, ale także (a może przede wszystkim) o nowej, w dodatku dominującej, pozycji reżyserek w świecie animacji artystycznej; trendach obecnych w animacjach realizowanych przez kobiety; relacjach autorek filmowych z widzami oraz decydentami branży filmowej; wreszcie o potencjale animacji jako narzędzia aktywizmu kulturowego i ideowego.
Program filmowy dotyka kwestii emancypacji, politycznych przewrotów oraz historii kobiet, które ryzykowały życiem i własną wolnością w imię przemiany społecznej. Takimi postaciami są Emmeline Pankhurst ("Kim była Emmeline Pankhurst?"), Margaret Mackworth ("Ptak w klatce"), robotnice fabryk zbrojeniowych z czasów II wojny światowej ("Newport Gun Girls"), sufrażystki i feministki. Wspominając ich biografie, warto zastanowić się nad sytuacją polityczno-społeczną, w której kobiety te funkcjonowały - sytuacją, w której było jasne, że prawa kobiet nie są dane społeczeństwu raz na zawsze, a walka o nie wymaga odwagi, ogromnej determinacji i żelaznej konsekwencji.
Animacja kobieca wyzwala różnorodność perspektyw kulturowych - film "Babcie" został zrealizowany w Wielkiej Brytanii przez Afarin Eghbal, autorkę pochodzenia irańskiego, opowiada zaś o kobiecym ruchu domagającym się rozliczenia zbrodni popełnionych przez wojskową juntę na przełomie lat 70. i 80. Jest to intymna historia samotnej, starszej kobiety, która nie może zapomnieć o tragedii, jaka dotknęła jej córkę i wnuki. Wydarzenia bieżące są częstym tematem filmów animowanych, które wiele zawdzięczają estetyce i poetyce satyry, karykatury, czy groteski. Nierzadko jednak animacje przybierają też formę komentarza bądź bezpośrednio włączają się w określony dyskurs polityczny. Pytania o kierunki i granice zaangażowania politycznego w filmie animowanym nasuwają się wraz z filmami "Pobudzeni" (film inspirowany przemówieniem Baracka Obamy), czy edukacyjnym video "Demokracja to więcej niż wybory" autorstwa Kate Jessop.
Filmy z programu "Animacja: polityka i prawa kobiet" powstały przy użyciu rozmaitych technik, łączeniu środków wyrazu filmu animowanego z kinem live-action czy nowymi mediami. Sytuują się one także na pograniczu fikcji i dokumentu. Wraz z zaproszonymi autorkami będziemy poszukiwać odpowiedzi na pytanie, czy istnieje jakakolwiek definicja "kobiecej animacji"? Czy taki termin w ogóle znajduje swoje uzasadnienie w świetle współczesnej produkcji? Warto dostrzec trend, w ramach którego zmienia się pozycja reżyserek i animatorek na europejskiej scenie animacji artystycznej. W ostatnich latach często to właśnie kobiety zdobywały najwyższe laury na kolejnych, prestiżowych festiwalach, czy dominowały ilościowo w grupach studenckich w szkołach filmowych i akademiach sztuk pięknych.
Polska kinematografia animowana jest szczególnie interesującym przypadkiem - najczęściej doceniane w ubiegłych latach polskie filmy sygnowane są właśnie przez kobiety (warto wymienić choćby Renatę Gąsiorowską, autorkę filmu "Cipka", który po triumfalnym przemarszu przez Europę zawędrował także do Sundance; Paulinę Ziółkowską, której "Na zdrowie" wyróżniono podczas Berlinale 2018, czy Martę Pajek, autorkę filmu "Figury niemożliwe i inne historie II", nagrodzonego nie tylko na największych polskich imprezach filmowych, ale też m. in. w Stuttgarcie, Winterthur lub GLAS Festival w Berkley).
Zapraszamy też do uczestnictwa w festiwalu, programie artist-in-residence i innych wydarzeniach organizowanych przez Tricky Women. Festiwal ten powstał w roku 2001 i na stale wpisał się w krajobraz środkowoeuropejskich alternatywnych imprez filmowych.
Pokaz filmowy jest częścią "Kobiecego marca w Krakowie", serii wydarzeń kulturalno-edukacyjnych organizowanych przez krakowskie organizacje prokobiece.
