Planete Doc: Czym jest "live documentary"?

Elementami programu tegorocznego festiwalu będą m.in.: dyskusja o współczesnej demokracji rosyjskiej - po projekcji filmu pt. "Chodorkowski" (na festiwalu gościć będzie adwokat Michaiła Chodorkowskiego) oraz spotkanie widzów ze znaną brytyjską ekolog i antropolog Jane Goodall.

Ceremonia otwarcia 8. edycji Planete Doc Film Festival (wcześniejsza nazwa: Planete Doc Review), imprezy prezentującej najciekawsze filmy dokumentalne z całego świata, odbędzie się 5 maja w Teatrze Dramatycznym. Projekcje dla publiczności będą organizowane od 6 maja, w Kinotece oraz kinach Muranów i Iluzjon. Festiwal potrwa do 15 maja.

Reżyser "Utopii w czterech odsłonach", Amerykanin Sam Green, nominację do Oscara otrzymał w 2004 r., za dokument pt. "The Weather Underground", o powstałej w 1969 r. amerykańskiej organizacji, zaliczanej do nurtu nowej lewicy, która zwoływała demonstracje uliczne i podkładała bomby, wyrażając w ten sposób sprzeciw m.in. wobec wojny w Wietnamie.

"Utopia w czterech odsłonach" to film z 2010 r., poświęcony utopijnym ideom głoszonym na przestrzeni dziejów (na plakacie reklamującym film widnieją m.in. wizerunki Mao Tse-tunga i Lenina). Na pokaz filmu "na żywo" w Teatrze Dramatycznym złożą się "warstwa video, muzyka na żywo grana przez trzyosobowy zespół, a także samplowana muzyka i narracja Greena" - zapowiedzieli organizatorzy festiwalu. Jak podkreślili, projekcja "live documentary" poszerza formę i odbiór filmu, ponieważ jest połączeniem narracji dokumentalnej z formą parateatralną. Światowa premiera "Utopii..." odbyła się na festiwalu w Sundance w 2010 r., została uznana przez media za najciekawsze wydarzenie tamtego festiwalu.

W programie festiwalu znalazło się ok. 160 tytułów. Publiczność obejrzy m.in. produkcje z: USA, Japonii, Wlk. Brytanii, Danii, Niemiec, Szwecji, Izraela i Polski. Będą wśród nich: niemiecko-izraelskie "Kobiety Hamasu" (2010, reż. Suha Arraf), film z Norwegii pt. "Gunnar szuka Boga" (2010, reż. Gunnar Hall Jensen) i niemiecki dokument "Chodorkowski" (2010, reż. Cyril Tuschi).

"W 2006 roku ultraortodoksyjny Hamas pokonał opozycyjną partię Fatah i przejął władzę w Strefie Gazy. Jego zwycięstwo w dużej mierze stało się udziałem kobiet. Polityka Hamasu podporządkowana została masowej produkcji męczenników, zwanych terrorystami. Film jest opowieścią czterech kobiet o ich bezpośrednich lub pośrednich związkach z Hamasem" - tak zapowiadają dokument "Kobiety Hamasu" organizatorzy Planete Doc.

"Dystans i determinacja palestyńskiej intelektualistki ostro kontrastują tu z rozpaczą matki po stracie syna. Uczucia smutku są wypierane naiwną wizją raju. 'Męczennicy za życia nie odczuwają bólu, a po śmierci trafiają do nieba, gdzie kąpią się w rajskich rzekach i jedzą owoce' - przekonuje radykalna aktywistka. W przedszkolach i szkołach dzieci odgrywają wyobrażone sceny wojenne. Billboardy, które na Zachodzie służą głównie komercji, w Palestynie prezentują wizerunki heroicznych męczenników" - czytamy w zapowiedzi filmu.

Tytułowy bohater dokumentu "Gunnar szuka Boga" to z kolei przykładny ojciec średniozamożnej skandynawskiej rodziny. Na pierwszy rzut oka Gunnar ma wszystko, czego zazwyczaj potrzeba do szczęścia: wygodny dom z ogrodem, samochód, dobrej klasy sprzęt - stałe atrybuty konsumpcyjnego życia. Choć wydaje się, że mężczyzna nie ma powodów do zmartwień, daleko mu do pełni samozadowolenia.

"W tym wygodnym i poukładanym świecie za pieniądze można kupić wszystko, ale wszechobecny brak duchowości na dłuższą metę staje się nie do zniesienia. Brak absolutu rodzi niepokój, poczucie duchowego wypalenia powoduje wewnętrzne wyjałowienie. W konsekwencji nieodzowna okazuje się potrzeba zmiany. Gunnar decyduje się na wyjazd do pierwszego chrześcijańskiego klasztoru w Egipcie, gdzie chce odnaleźć zaginioną w sobie duchowość" - opisują film organizatorzy festiwalu.

Reżyser dokumentu "Chodorkowski" - poświęconego rosyjskiemu przedsiębiorcy, który wielokrotnie krytykował politykę Władimira Putina, uznanemu w 2004 r. za najbogatszego człowieka w Rosji - szukał odpowiedzi na pytania: "Kim tak naprawdę jest były szef Jukosu - Michaił Borysowicz Chodorkowski? Idealistycznie myślącym socjalistą? Kapitalistą, próbującym prowadzić niezależną politykę? A może zwykłym przestępcą?". Film ma być próbą stworzenia obiektywnego portretu kontrowersyjnej postaci, która wzbudza międzynarodowe zainteresowanie.

Projekcji tego filmu towarzyszyła będzie debata pt. "Na Wschodzie bez zmian?". W tym roku na festiwalu zaprezentowana zostanie cała sekcja filmów poświęcona Rosji - właśnie pod hasłem "Na Wschodzie bez zmian?". Jej elementem ma być dokument "Chodorkowski".

Podczas debaty o tym, "czym jest współczesna demokracja rosyjska" oraz "czy sytuacja w Rosji ulega zmianom" mówić będą m.in. - jak zapowiadają organizatorzy - reżyser filmu "Chodorkowski" Cyril Tuschi, adwokat Michaiła Chodorkowskiego Maria Logan oraz wieloletnia korespondentka polskich mediów w Rosji Krystyna Kurczab-Redlich.

Jane Goodall będzie gościem Planete Doc w związku z projekcją filmu dokumentalnego na jej temat, pt. "Życie Jane" (Niemcy, 2010, reż. Lorenz Knauer). Jest to intymny portret przedstawiający prywatne życie Goodall, dalekie od gwiazdorskiego stereotypu. "Widzimy delikatną, wrażliwą, ale jednocześnie wytrwałą i silną osobowość oryginalnej kobiety (...). Goodall zachwyca uporem i determinacją, z jaką walczy przeciwko bezmyślnemu zanieczyszczaniu naszej planety, a także zabijaniu zwierząt" - podkreślają organizatorzy festiwalu.

Goodall (ur. 1934 w Londynie), brytyjska antropolog i ekolog, specjalistka w dziedzinie prymatologii (działu zoologii zajmującego się ssakami naczelnymi), od lat 60. prowadzi badania nad szympansami w parku narodowym Gombe w Tanzanii. Przyczyniła się do poznania procesów społecznego uczenia się, myślenia, działania i kultury wśród dzikich szympansów, odmienności między nimi i szympansami bonobo oraz do włączenia obu gatunków oraz goryli do hominidów. Jednym z najważniejszych wkładów Goodall w dziedzinie prymatologii jest odkrycie, że szympansy posługują się narzędziami.