Nie żyje Tomasz Stańko, najwybitniejszy polski trębacz jazzowy

W ostatnim czasie Tomasz Stańko zmagał się z ciężką chorobą.

W marcu 2018 w związku z zapaleniem płuc odwołane zostały jego koncerty.

Artysta zmarł nad ranem 29 lipca w Szpitalu Onkologicznym na Ursynowie w Warszawie.

Był trębaczem, kompozytorem i aranżerem, jednym z najważniejszych muzyków na polskiej i europejskiej scenie jazzowej.

Urodził się 11 lipca 1942 roku w Rzeszowie. Edukację muzyczną rozpoczął już w 1949 roku w Krakowskiej Szkole Muzycznej. W 1964 trafił do Akademii Muzycznej w Krakowie (Wydział Instrumentalny, klasa trąbki).

Zadebiutował pod koniec lat 50. w Krakowie, w komunistycznej  Polsce - jazz był wtedy synonimem wolności. Cechując się wyjątkowym brzmieniem i językiem, artysta był powszechnie uznawany za jednego z najoryginalniejszych i najważniejszych jazzmanów na całym świecie.

W latach 60. działał w kwintecie Krzysztofie Komedy, z którym stworzył album "Astigmatic". Płyta przez wielu krytyków została uznana za najwybitniejsze dzieło Komedy, jak i całej polskiej szkoły jazzu.

Jego Kwintet z lat 1968-1973 uznany został za jedna z najlepszych formacji w historii polskiego jazzu. Nagrał około 40 autorskich płyt, komponował muzykę filmową. Był wielokrotnie nagradzany, m.in. w 2003 r. otrzymał Europejską Nagroda Jazzową.

Tomasz Stańko, zaliczony przez tygodnik "New Yorker" do grona najbardziej oryginalnych i twórczych trębaczy jazzowych, występował w prestiżowych salach koncertowych całego świata.

Był też kompozytorem muzyki filmowej. Jego kompozycje wybrzmiały w takich filmach, jak "Klub profesora Tutki" (1966), "Idol" (1984), "Pożegnanie z Marią" (1993), "Poniedziałek" (1998), "Egzekutor" (1999), "Cisza" (2001), "Reich" (2001), "Mała matura 1947" (2010).

Pojawiał się też w filmach. Mogliśmy go zobaczyć w "Poniedziałku" i "Ciszy" oraz dokumentach: "Play Your Own Thing: Historia jazzu w Europie" (2006), "Michał Urbaniak. Nowojorczyk z wyboru" (2009) i "Krzysztof Komeda - muzyczne ścieżki życia" (2009).

Za swe kompozycje filmowe otrzymał wiele nagród, m.in. za muzykę do "Pożegnania z Marią" na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (1986), a za muzykę do "Egzekutora" i "Ciszy" otrzymał nominacje do Polskich Nagród Filmowych Orły.

Tomasz Stańko wykonywał również muzykę filmową Krzysztofa Komedy. Nagrał między innymi utwory, skomponowanie do filmów Romana Polańskiego "Nóż w wodzie" i "Rosemary's Baby".

Był laureatem Paszportu Polityki za 2013 rok w kategorii Kreator Kultury.

"Za wyjątkowy styl tworzenia, pracy i współdziałania w sztuce, umiejętność godzenia tradycji i awangardy. Za poszerzanie granic jazzu i zarazem poszerzanie jego publiczności. Za promowanie polskich muzyków za granicą" - brzmiało uzasadnienie jury.