13. Międzynarodowy Festiwal Filmowy "Żydowskie Motywy"
W dniach 24-28 maja w warszawskim Kinie Muranów odbędzie się 13. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego "Żydowskie Motywy". W tegorocznym programie znalazło się ponad 30 fabuł, dokumentów i krótkich metraży o tematyce żydowskiej z całego świata - m. in. z Izraela, Niemiec, Polski, Francji, Rumunii i USA. Pokazom festiwalowym towarzyszyć będą dyskusje z autorami filmów.
Festiwal "Żydowskie Motywy" od 2004 roku przybliża polskim widzom fascynującą żydowską kulturę, pielęgnuje pamięć o wspólnej przeszłości Polaków i Żydów oraz promuje idee tolerancji i kulturowej otwartości poprzez uniwersalny język sztuki filmowej.
Publiczność festiwalu będzie miała szansę obejrzeć kilkanaście dokumentalnych produkcji poświęconych historii i tradycji narodu żydowskiego, w tym "Aliyah Dada" (reż. Oana Giurgiu, Rumunia 2015), opowieść o migracji 400 tysięcy rumuńskich Żydów do Ziemi Świętej oraz o ich niezwykłym wpływie na izraelską kulturę. Zrealizowany w stylu dadaistycznego kolażu film stanowi hołd złożony pionierom tego ruchu - Tristanowi Tzarze i Marcelowi Janco, dwóm żydowskim artystom pochodzenia rumuńskiego.
Wśród festiwalowych propozycji nie zabraknie też filmów opisujących skomplikowaną i pełną paradoksów rzeczywistość współczesnego Izraela. W zaskakującej "Pochwale smalcu" (reż. Chen Shelach, Izrael 2016) reżyser przedstawia historię produkcji i konsumpcji wieprzowiny w Izraelu, która - jako religijne tabu - od lat wywołuje gorące spory pomiędzy ortodoksyjnymi Żydami a zwolennikami świeckiego syjonizmu.
Spośród prezentowanych filmów fabularnych na szczególną uwagę zasługuje nagrodzony m. in. na MFFw Wenecji kanadyjski dramat psychologiczny "Remember" (reż. Atom Egoyan, Kanada/Niemcy 2015). Bohater tego trzymającego w napięciu obrazu o pułapkach pamięci i pragnieniu zemsty - chory na demencję Zev Guttman - próbuje odnaleźć oprawcę z Auschwitz, przed laty odpowiedzialnego za śmierć jego rodziny.
Polską kinematografię w festiwalowym konkursie reprezentować będzie m. in. dokument "Przy Planty 7/9" (reż. M. Jaskulski, L. Loewinger, Polska/USA 2016). Film w przejmujący sposób przypomina tragedię pogromu kieleckiego z 1946 roku, w którym z rąk Polaków zginęło ponad czterdziestu Żydów. Rekonstrukcja tych dramatycznych wydarzeń staje się punktem wyjścia do przedstawienia trwających od ponad trzech dekad starań Bogdana Białka - psychologa i społecznika - o oparte na wzajemnym zrozumieniu i wyzbyciu się stereotypów zbliżenie między kielczanami a Żydami.
W poruszającej fabule "Sprawiedliwy" (reż. Michał Szczerbic, Polska 2015), ocalona z Holokaustu młoda Żydówka Hania powraca na polską prowincję lat 60., by odnaleźć ludzi, którzy pomogli jej przetrwać okrucieństwa wojny. Powrót dziewczyny do ojczyzny niespodziewanie stanie się szansą na oczyszczenie dla wszystkich uczestników tamtych wydarzeń.
W skład tegorocznego jury wejdą: reżyserki Joanna Kos-Krauze i Anna Zamecka oraz teolog i krytyk filmowy ks. Andrzej Luter. Spośród wszystkich prezentowanych filmów jurorzy wytypują laureatów czterech głównych nagród festiwalu, w tym tej najważniejszej - Złotego Warszawskiego Feniksa. Ponadto, filmy festiwalowe będą rywalizowały o Nagrody Specjalne oraz o Nagrodę Publiczności.
Ważnym punktem festiwalu będzie przegląd filmów Andrzeja Wajdy, w których istotną rolę odegrały motywy żydowskie. Widzowie zobaczą m. in. "Samsona" (1961), "Wesele" (1972) oraz "Korczaka" (1990). Zwieńczeniem przeglądu będzie zaplanowana na 27 maja debata "Dalecy/Bliscy. Żydzi w filmach Andrzeja Wajdy", podczas której zaproszeni goście będą analizować wagę i znaczenie wątków żydowskich w twórczości reżysera. W spotkaniu udział wezmą aktorzy Maja Komorowska i Wojciech Pszoniak oraz pisarz i krytyk literacki Piotr Paziński. Rozmowę poprowadzi krytyk filmowy Łukasz Maciejewski. Na wszystkie seanse festiwalowe wstęp jest bezpłatny.
