2014: Pięć grzechów głównych telewizyjnych talent-shows

Katechizm Kościoła katolickiego wymienia siedem grzechów głównych: pychę, chciwość, zazdrość, gniew, nieczystość, łakomstwo i lenistwo lub znużenie duchowe. My w naszym zestawieniu podsumowującym 2014 rok wytykamy telewizjom pięć z nich.

Czasami odnoszę wrażenie, że producenci talent shows traktują widzów jak dzieci, i to niezbyt lotne. Przykłady? Coraz bardziej żenujące ustawki (pamiętacie te numery, jak w "Must Be The Music" niby przypadkowo do Piotra Roguckiego dzwoniła żona?) mające na celu głównie podniesienie oglądalności. Coraz więcej oglądamy łzawych historii, które mają skłonić widzów do wysyłania sms-ów. Od czasu pierwszego "Idola" (który na dobre rozpoczął erę popisów przed jurorami) minęło sporo czasu i uważni oglądacze już dawno stracili złudzenia, że celem tych programów jest naprawdę wyłonienie skrywanego gdzieś głęboko diamentu. Ileż to razy słyszeliśmy z ekranów zachwyty jurorów nad uczestnikami, które błyskawicznie kończą się, gdy tylko zgasną światła kamer.

Nieoczekiwany sukces polsatowskiego "Twoja twarz brzmi znajomo" (mimo późnej pory pierwsza edycja programu przyciągnęła średnio ponad 3 mln widzów) sprawił, że na podobny krok zdecydowała się TVP2, sprowadzając kolejny format na nasz rynek. W "SuperSTARciu" polskie gwiazdy piosenki miały pokazać swoją wszechstronność, śpiewając piosenki z różnych gatunków. W zamierzeniu pomysł nie brzmiał źle, ale wykonanie okazało się fatalne.

Już po pierwszym odcinku TVP2 postanowiła wyrzucić z jury uznanego producenta Marcina Borsa (jego miejsce co tydzień zajmowała znana osoba z telewizji - od Szymona Majewskiego, przez Katarzynę Zielińską, po Magdalenę Schejbal). Ten ruch miał na celu podnieść katastrofalną oglądalność, która po kilku tygodniach wyrżnęła o dno na poziomie raptem 770 tys. widzów. Nawet przy najlepszym osiągniętym wyniku (prawie 1,5 mln) "SuperSTARcie" z daleka oglądało plecy konkurencji. "Ten program mógłby się obejść beze mnie, bez [jurora] Wojciecha Manna, nawet bez naszych uczestników, ale nie mógłby się obejść bez naszej wspaniałej publiczności" - plótł bez poczucia zażenowania współprowadzący program Antek Królikowski. Momentami można było odnieść wrażenie, że całość pomyślana jest jako grupa wsparcia dla Nataszy Urbańskiej - żeby wreszcie coś wygrała (w "Jak oni śpiewają" i "Tańcu z gwiazdami" zajęła drugie miejsce, przez co przylgnęła do niej łatka "zawsze drugiej").

"Must Be The Music" - zakończona ósma edycja (wiosną 2015 r. będzie dziewiąta), "Mam talent" - siódma odsłona, "The Voice of Poland" - piąta. A niemal w każdej z nich: małolat z trudnym dzieciństwem (jak pokazuje przykład Adriana Makara w "Mam talent", wystarcza to do wygranej); wrażliwa nastolatka, którą chce adoptować męska część jury; przystojniak wdzięczący się do damskiej widowni (w repertuarze koniecznie "Use Somebody" Kings of Leon); zbuntowany rockman ze zdartym głosem czy uczestnik, którego widzieliśmy już we wcześniejszej edycji/konkurencyjnym programie. Miejsca w finałach czasami wyglądały, jak wypełnione z klucza: dajcie mi tu pyzatą dziewczynkę, potarganych metalowców z gitarami (ale nie za bardzo, w końcu to telewizja!) i jakiegoś rapera...

Przy niektórych wykonawcach - już przed ich występem! - niemal w ciemno można obstawiać werdykt i komentarz jurorów. Ileż to razy słyszeliśmy teksty "Kocham! Kocham! Kocham!" z ust Kory w "Must Be The Music" czy pamiętne "Mam w domu parę tysięcy płyt i brakuje mi tylko jednej - twojej!" (to Kuba Wojewódzki do Michała Szpaka w "X Factor")? W dodatku te zachwyty są często na tak wysokim tonie, że na "odkryte" talenty patrzy się przez palce.

"Najbardziej obrzydliwy w historii show" - tak występ niejakiego AryMana w "Mam talent" reklamował TVN. 21-latek m.in. włożył sobie nitkę do ust, a następnie... wyciągnął ją przez oko. Dodajmy, że tydzień wcześniej w tym samym programie widzowie mieli okazję zobaczyć występ świni Raćki, która nieoczekiwanie na scenie zostawiła swoje odchody. "Kupa śmiechu" - komentował dowcipny jak zawsze prowadzący Marcin Prokop.

To właśnie "Mam talent" królował w przygłupawej rozrywce, choć skupiające się na muzyce programy konkurencji lubiły rzucić żenującym żartem czy komentarzami poniżej pasa.

Uczestnicy wcinający zimne parówki, wokaliści posilający się lodami po występach, soki i kolorowe napoje prosto z lodówki - w nachalnym product placement zdecydowane zwycięstwo przyznajemy "Must Be The Music". Ostatni krzyk mody - słitfocie Pauliny Sykut z uczestnikami w budzie z misiem z jakiejś reklamy. Aż dziw, że w ramach występów na scenie nie pojawiają się np. uczestnicy przebrani za postacie z reklam. Ale to pewnie najbliższa przyszłość, w końcu wiosną 2015 roku czekają nas nowe edycje talent-shows.