"Matczyzna": Ciemna strona Białorusi na Krakowskim Festiwalu Filmowym
Wielka premiera filmu “Matczyzna" (“Motherland") ukraińsko-białoruskiego reżysera Alexandra Mihalkovicha ("My Granny From Mars") i białoruskiej reżyserki Hanny Badziaki na 63. Krakowskim Festiwalu Filmowym. Monumentalne dzieło, będące wielowątkowym portretem opresyjnej postsowieckiej kultury okrucieństwa, otrzymało właśnie Grand Prix na CPH:DOX, prestiżowym festiwalu filmów dokumentalnych w Kopenhadze. W Krakowie film zobaczymy na przełomie maja i czerwca.
"Kiedy zaproponowano nam ten film do konkursu wiedziałem, że dwa miesiące wcześniej wystartuje na CPH:DOX, ale nie byliśmy zazdrośni, podzieliliśmy zachwyt z naszymi duńskimi kolegami. Kopenhaga to zawsze gwarancja najwyższej jakości. A to co dzieje się od paru lat w Białorusi i na granicy z nią porusza nas Polaków do głębi. Uznanie międzynarodowego jury tylko potwierdza nasz wybór" - mówi Krzysztof Gierat, dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Tytuł filmu w jasny sposób zaznacza rolę kobiet w walce z brutalnym reżimem. Swietłana, jedna z bohaterek filmu kilka lat temu straciła syna, który został znaleziony martwy podczas służby wojskowej. Nie wierzy w samobójczą śmierć Saszy i próbuje zdemaskować brutalne zjawisko “fali" (dedowszcziny), rzucić światło na kulturę przemocy i nadużyć w białoruskiej armii. Równolegle grupa młodych przyjaciół z techno podziemia wkrótce sama staje w obliczu poboru. Imprezy rave'owe z ich udziałem niebawem mogą się skończyć. Tymczasem na ulicach wybuchają wielkie protesty po niedawnym "ponownym wyborze" dyktatora-prezydenta, Aleksandra Łukaszenki.
Twórcy dokumentu ukazującego ciemną stronę Białorusi, pełnej korupcji i brutalnej kultury mundurowej - Hanna Badziaka i Aleksander Mihalkovich zrealizowali film, który analizuje postsowiecką kondycję społeczną z rzadko spotykanej perspektywy młodych ludzi. Przejmujące zdjęcia i intymna bliskość kamery wzbudzają silne emocje strachu, niezgody, bezsilności ale też nadziei. Dedykując film "wszystkim Ukraińcom walczącym z rosyjską agresją i białoruskim więźniom politycznym", duet reżyserski podziękował w Kopenhadze tym, którzy pomogli im w realizacji filmu, a w szczególności bohaterom, "którzy mieli odwagę stanąć przed kamerą" i uczestniczyć w długim, ponad czteroletnim procesie powstawania dokumentu.
Film jest jednym z 15 z całego świata, które wezmą udział w międzynarodowym konkursie dokumentalnym 63. Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Wśród nich znalazł się także film “Porywacze" (“The Hostage Takers", reż. Puk Damsgaard i Søren Klovborg), który na festiwalu CPH:DOX otrzymał specjalne wyróżnienie. Premierom obu dokumentów będą towarzyszyły spotkania z ich twórcami.
Krakowski Festiwal Filmowy jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, a także rekomenduje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.
Krakowski Festiwal Filmowy realizowany jest przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach programu “Kreatywna Europa", Miasta Krakowa, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Filmowców Polskich, a głównym organizatorem - Krakowska Fundacja Filmowa.
63. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w krakowskich kinach w dniach od 28 maja do 4 czerwca oraz online na platformie KFF VOD na terenie całej Polski od 2 do 18 czerwca 2023.