Czołówkę "Ziemi obiecanej" poprzedza plansza z nazwą legendarnego Zespołu Filmowego "X", w którym film ten został w 1974 roku zrealizowany. Zespół powstał dwa lata wcześniej. ANDRZEJ WAJDA był jego założycielem i kierownikiem artystycznym. Funkcję kierownika literackiego pełnił początkowo Konstanty Puzyna, a od 1973 roku Bolesław Michałek. Szefem produkcji została BARBARA PEC-ŚLESICKA. W Zespole - obok słynnych filmów WAJDY, takich jak właśnie Ziemia obiecana, Człowiek z marmuru, Bez znieczulenia, czy Człowiek z żelaza - powstały nie mniej głośne dzieła, kinowe i telewizyjne, wówczas młodych i początkujących, a dziś uznanych i doświadczonych reżyserów, którzy skupili się wokół Mistrza. I tak np. Agnieszka Holland zrealizowała Aktorów prowincjonalnych, Feliks Falk Wodzireja i Szansę, a Janusz Kijowski Kung fu. Są to filmy z końca lat 70. Przez krytykę zostały uznane za sztandarowe utwory tzw. kina moralnego niepokoju. Ten obrachunkowy, gniewny nurt wystawił słony rachunek ówczesnej rzeczywistości, w której od momentu spacyfikowania przez komunistyczne władze protestu robotników z Radomia i Ursusa (czerwiec 1976) narastał konflikt polityczny.
Po podpisaniu w 1980 roku Porozumień Sierpniowych, w krótkotrwałym okresie liberalizacji życia politycznego i kulturalnego, w Zespole "X" powstał wstrząsający współczesny dramat Agnieszki Holland Kobieta samotna (zrealizowany dla telewizji) oraz znakomite obrazy antystalinowskie - Był jazz Falka i Wielki bieg Jerzego Domaradzkiego (TV). Na spotkanie z publicznością te trzy filmy czekały długie lata, gdyż nie zdążyły ukazać się na ekranach przed wprowadzeniem w Polsce - 13 grudnia 1981 roku - stanu wojennego, a potem powędrowały na półkę.
Ten sam los spotkał dwie inne wybitne realizacje piętnujące stalinizm - Matkę Królów Janusza Zaorskiego i Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego (dramatyczna kolaudacja tego filmu przeszła do annałów polskiego kina), a także Wierną rzekę, piękny, historyczny fresk Tadeusza Chmielewskiego - jednego z nielicznych w Zespole "X" reżyserów starszego pokolenia - nakręcony wg opowiadania Stefana Żeromskiego. W momencie proklamowania stanu wojennego filmy te znajdowały się w produkcji. Zostały ukończone, ale skierowanie ich do rozpowszechniania wtedy nie wchodziło w rachubę, nastąpiło to dopiero w latach 1987-89.
Skrystalizowane oblicze ideowe Zespołu - w większości swych filmów politycznych krytykującego brak demokracji; dalej: autorytet, jakim cieszył się wśród młodych filmowców ANDRZEJ WAJDA, któremu udało się wytworzyć w Zespole atmosferę koleżeństwa i współpracy; wreszcie: gremialne wstąpienie członków Zespołu do pierwszej Solidarności, tej z 1980 roku - wszystko to drażniło władze PRL. Nie potrafiły one również pogodzić się z faktem, że dzięki talentom organizacyjnym WAJDY i PEC-ŚLESICKIEJ, filmy produkowane przez Zespół - choćby Kung fu Kijowskiego, Dziecinne pytania Zaorskiego, nie mówiąc już o Człowieku z marmuru i Człowieku z żelaza - przeważnie kosztowały niewiele, a cieszyły się dużym powodzeniem. Podczas stanu wojennego, w 1983 roku, Zespół rozwiązano decyzją polityczną, karząc go w ten sposób za poparcie, jakiego udzielił Solidarności. Koronnym pretekstem rozwiązania Zespołu stał się wspomniany już film Ryszarda Bugajskiego Przesłuchanie.
Widząc dziś na ekranie - przed pierwszymi kadrami nowej wersji Ziemi obiecanej - ptaki, które sfruwają, by utworzyć ogromną literę "X", pamiętajmy, że jest to znak rozpoznawczy pięknej legendy polskiego kina.
