"Zakochani w Rzymie": TWÓRCY
WOODY ALLEN
Artysta wszechstronny: reżyser, scenarzysta, aktor, pisarz, klarnecista, znawca jazzu i nowojorski intelektualista. Sześciokrotnie nominowany do Oscara w kategorii najlepszy reżyser. Statuetkę odebrał w 1978 roku za film "Annie Hall". Czternastokrotnie nominowany do nagrody Akademii w kategorii najlepszy oryginalny scenariusz. Dwukrotny zwycięzca w tej kategorii (za scenariusze "Annie Hall" i "Hannah i jej siostry"). Nominowany do Oscara za występ aktorski.
Urodził się 1 grudnia 1935 roku na Brooklynie w rodzinie żydowskiej. Woody Allen to pseudonim artystyczny, przybrany z konieczności. Bo czy można rozśmieszać ludzi nazywając się Allan Stewart Konigsberg?
Kinem i literaturą interesował się od dzieciństwa. Nie cierpiał szkoły, ale jego bystry umysł nie znosił próżni. Dlatego już jako nastolatek zaczął pisać utwory satyryczne dla teatru i telewizji. Z czasem jego dowcipy podobały się tak bardzo, że trafił do telewizji. Nie miał jeszcze 20 lat! Niekiedy w wywiadach wraca do tych czasów: "Zanim zacząłem występować jako komik, pisałem gagi dla innych artystów scenicznych. Po pewnym czasie mój menedżer Jack Rollins i przyjaciel Charles H. Joffe namówili mnie do zaprezentowania tego, co sam napisałem przed publicznością. Oczywiście, przed pierwszym występem byłem strasznie zdenerwowany i zżerała mnie trema, ale strach ma tylko wielkie oczy. Zacząłem występować jako komik" (Marek Grabski, Cinema, 12/2000). Tak w 1952 roku narodził się Woody Allen. W 1960 roku zaczęła się kariera komika, występy w knajpkach i klubach Greenwich Village i w wielu programach telewizyjnych, m.in. The Tonight Show. Do połowy lat 60. Allen był przede wszystkim śmiesznym panem z telewizji. Choć artysta wspomina te czasy z rozrzewnieniem, rola komika przestała zaspokajać jego potrzebę sławy. W efekcie zajął się pisaniem scenariuszy, reżyserią i aktorstwem.
Pierwszy scenariusz napisał w 1965 roku do filmu "Co słychać, koteczku?" w reżyserii Clive'a Donnera. Zagrał w filmie główną rolę. W następnym roku napisał "Jak się masz, koteczku?", w którym agenci wywiadu walczyli o przepis na sałatkę jajeczną! Rok później współtworzył scenariusz filmu "Casino Royale" o agencie 007, Jamesie Bondzie, w którym również wystąpił. W 1969 roku wyreżyserował swój pierwszy film - "Bierz forsę i w nogi". Napisał scenariusz i zagrał główną rolę. Odtąd nie ma roku, by nie napisał scenariusza i nie wyreżyserował kolejnego filmu. Nigdy jeszcze nie reżyserował obrazu do nie swojego scenariusza. Jest tytanem pracy. W ciągu kilkudziesięciu lat stał się jednym z najwybitniejszych przedstawicieli kina autorskiego na świecie. I choć jego filmy to w większości komedie, potrafi wyrazić w nich neurotyczną naturę naszych czasów. W jego filmach jest humor, żart słowny i sytuacyjny, duża dawka ironii i wnikliwej obserwacji społecznej. To czyni je wyjątkowymi i od kilkudziesięciu lat zapewnia twórcy wierną publiczność. Większość jego filmów powstała w Nowym Jorku, bo jak mawia Allen, to miasto jest jego ojczyzną. Gdy pojawiły się zarzuty, że pokazuje tylko elegancki Nowy Jork, odpowiadał "To, co oglądają państwo na ekranie, to moja wizja Nowego Jorku, która z pewnością jest wyidealizowana. Zakątki, atmosfera i postaci, które pokazuję, są starannie wyselekcjonowane. Wszystkie te elementy rzeczywiście istnieją w Nowym Jorku, ale jest tam także wiele rzeczy, które nie są takie idealne. To widać, kiedy porównamy Nowy Jork z moich filmów z Nowym Jorkiem widzianym okiem Martina Scorsese albo Spike'a Lee. Każdy reżyser ma przywilej bycia wybiórczym. Tak jak fotograf w swoim kadrze zawiera tylko te elementy, które mu pasują, a resztę pozostawia poza zasięgiem obiektywu." (Rafał Niemojewski, Machina).
Pierwszy film, jaki zrealizował poza Nowym Jorkiem to "Wszystko gra" (2005), którego akcja dzieje się w Londynie. Podobnie jak "Scoop - Gorący temat" (2006), "Sen Kassandry" (2007) i "Poznasz przystojnego bruneta" (2010). W 2008 roku nakręcił w Barcelonie film "Vicky Cristina Barcelona", by powrócić do Nowego Jorku filmem "Co nas kręci, co nas podnieca". Akcja kolejnego filmu "O północy w Paryżu" rozgrywa się w malowniczej stolicy Francji, a najnowszego "Zakochani w Rzymie" w Wiecznym Mieście.
Allen gra na klarnecie i koncertuje na całym świecie z zespołem Eddie Davis New Orleans Jazzband.
FILMOGRAFIA:
1965 - Co słychać Koteczku? (What's New Pussycat?)
1966 - Jak się masz Koteczku?(What's Up, Tiger Lily?)
1967 - Casino Royale (Casino Royale)
1969 - Bierz forsę i w nogi (Take the Money and Run)
1971 - Bananowy czubek (Bananas)
1972 - Wszystko co chcielibyście wiedzieć o seksie, ale boicie się zapytać
(Everything You Always Wanted to Know About Sex But Were Afraid to Ask)
1972 - Zagraj to jeszcze raz, Sam (Play It Again, Sam)
1973 - Śpioch (Sleeper)
1975 - Miłość i śmierć (Love and Death)
1976 - Figurant (The Front)
1977 - Annie Hall (Annie Hall)
1978 - Wnętrza (Interiors)
1979 - Manhattan (Manhattan)
1980 - Wspomnienia z gwiezdnego pyłu (Stardust Memories)
1982 - Seks nocy letniej (A Midsummer Night's Sex Comedy)
1983 - Zelig (Zelig)
1984 - Danny Rose z Broadwayu (Broadway Danny Rose)
1985 - Purpurowa róża z Kairu (The Purple Rose of Cairo)
1986 - Hannah i jej siostry (Hannahand Her Sisters)
1987 - Złote czasy radia (Radio Days)
1987 - Wrzesień (September)
1988 - Inna kobieta (Another Woman)
1989 - New York Stories (Oedipus Wrecks)
1989 - Zbrodnie i wkroczenia (Crimes and Misdemeanors)
1990 - Alicja (Alice)
1992 - Cienie we mgle (Shadows and Fog)
1992 - Mężowie i żony (Husbands and Wives)
1993 - Tajemnica morderstwa na Manhattanie (Manhattan Murder Mystery)
1994 - Strzały na Broadway'u (Bullets Over Broadway)
1995 - Jej wysokość Afrodyta (Mighty Aphrodite)
1996 - Wszyscy mówią: kocham Cię (Everyone Says I Love You)
1997 - Przejrzeć Harry'ego (Deconstructing Harry)
1998 - The Impostors
1998 - Celebrity (Celebrity)
1999 - Słodki drań (Sweet and Lowdown)
2000 - Drobne cwaniaczki (Small Time Crooks)
2000 - Dar z nieba (Picking Up the Pieces)
2001 - Klątwa Skorpiona (The Curse of the Jade Scorpion)
2002 - Koniec z Hollywood (Hollywood Ending)
2003 - Życie i cała reszta (Anything Else)
2004 - Melinda i Melinda (Melinda and Melinda)
2005 - Wszystko gra (Match Point)
2006 - Scoop - Gorący temat (Scoop)
2007 - Sen Kasandry (Cassandra's Dream)
2008 - Vicky Cristina Barcelona (Vicky Cristina Barcelona)
2009 - Co nas kręci, co nas podnieca (Whatever Works)
2010 - Poznasz przystojnego bruneta (You Will Meet a Tall Dark Stranger)
2011 - O północy w Paryżu (Midnight in Paris)
2012 - Zakochani w Rzymie (To Rome With Love)
DARIUS KHONDJI (zdjęcia)
Nominowany do Oscara i nagrody BAFTA za pracę przy filmie "Evita". Kształcił się w nowojorskim University Film School oraz w ICP. Zaczął realizować swoje pierwsze filmy pracując jednocześnie w reklamie; współpracował między innymi z takimi reżyserami jak David Fincher, Jean-Baptiste Mondino, Chris Cunningham, Lars von Trier czy William Klein.
Wśród filmów, w których realizację Khondji miał swój wkład, należy wymienić "Wszystko gra" Woody'ego Allena, Davida Finchera "Azyl" i "Siedem" (ten ostatni zdobył Nagrodę Chicagowskich Krytyków Filmowych i nominację do nagrody ASC); "Niebiańską plażę" Danny'ego Boyle'a, "Dziewiąte wrota" Romana Polańskiego, "W moich snach" Neila Jordana, "Zidane - portret z XXI wieku" Philippe'a Parreno, "Obcy: Przebudzenie" Jean-Pierre'a Jeuneta, "Ukryte pragnienia" Bernardo Bertolucciego (nominowany za najlepsze zdjęcia do nagrody Donatella), "Miasto zaginionych dzieci" i "Delicatessen" Marca Caro i Jean-Pierre'a Jeuneta (obydwa nominowane do nagrody Cezara w kategorii najlepsze zdjęcia), "Funny Games" Michaela Haneke, "Tłumaczka" Sydney'a Pollacka, "Jagodowa miłość" Wong Kar-wai oraz Stephena Frearsa "Cheri".
ANNE SEIBEL (scenografia)
Absolwentka paryskiej architektonicznej Ecole Spéciale, posiada ogromne doświadczenie jako scenograf filmów produkowanych we Francji. Współpracowała z Jamesem Lapinem przy "Improwizacji" i Sofią Coppolą przy "Marii Antoninie", jak również przy realizacji wielu filmów mających międzynarodową ekipę, podczas zdjęć robionych do nich w Europie. Jej osiągnięcia w zakresie projektowania scenografii potwierdzają filmy takie jak "Monachium" Stevena Spielberga (zdjęcia w Paryżu i Monachium), "Diabeł ubiera się u Prady" Davida Frankela, "Godziny szczytu" Bretta Ratnera, "Zdarzenie" M. Nighta Shyamalana, "G.I. Joe: Czas Kobry" Stephena Sommersa oraz "Medium" Clinta Eastwooda. Seibel była również dyrektorką scenografii przy realizacji francuskich odcinków "Seksu w wielkim mieście" i "Rodziny Soprano".
Seibel zadebiutowała jako scenograf w roku 2003 przy realizacji filmu "8 dni" Erica Stylesa, po czym pracowała przy "Road, Movie" Deva Benegala kręconym w Indiach. Jej osiągnięcia w dziedzinie scenografii można podziwiać w filmach takich jak: "Club de rencontre" Michela Langa, "Il est genial, papy" Michela Dracha, "Stan the Flasher" Serge'a Gainsbourga, czy "Taxi de nuit" Serge'a Leroy. Do innych osiągnięć artystycznych Seibel zaliczają się jej prace w filmach: "Zabójczy widok" i "W obliczu śmierci" Johna Glena, "Obfitość" Freda Schepisi, "Nannou" Conny Templeman, "Rewolucja Francuska" Richarda Heffrona, "Podróż" Johna MacKenzie, "Wyspa piratów" Renny'ego Harlina, "Człowiek w żelaznej masce" Randalla Wallace'a, "Zawód: szpieg" Tony'ego Scotta, "Kod dostępu" Dominica Seny oraz "W 80 dni dookoła świata" Franka Coracci'ego. Seibel miała również wiele wystaw swoich prac fotograficznych.
SONIA GRANDE (kostiumy)
Urodzona w Oviedo w Hiszpanii, studiowała w Real Conservatorio de Arte Dramático w Madrycie, specjalizując się w projektowaniu ubrań. Po długim okresie pracy jako kostiumograf teatralny wkroczyła do świata filmu, gdzie od dwudziestu lat realizuje swoje projekty.
Wśród znaczących tytułów w jej filmografii znalazły się: "Vicky Cristina Barcelona" Woody'ego Allena, "Porozmawiaj z nią" i "Przerwane objęcia" Pedro Almodovara, "Inni" oraz "W stronę morza" Alejandro Amanábara, "To skomplikowane" Nancy Meyers, "Butterfly" Jose Luisa Cuerdy i "Dziewczyna marzeń" Fernando Trueby, za który Grande dostała Nagrodę Goyi od Hiszpańskiej Akademii Filmowej. Do tej nagrody była nominowana jedenaście razy w swojej karierze.