"Wróżby kumaka": AKTORZY

MATTHIAS HABICH

Aktor zasłynął kreacjami w filmach Caroline Link: „Po tamtej stronie ciszy” - 1996, nominacja do Oscara i „Nigdzie w Afryce” – Oscar 2003 w kategorii najlepszy film zagraniczny. Habich otrzymał za „Nigdzie w Afryce” w 2002 roku Niemiecką Nagrodę Filmową dla najlepszego aktora drugoplanowego. W roku 2005 aktor wystąpił w nominowanym do Oscara filmie „Upadek” Olivera Hirschbiegela.

Habich urodził się 12.01.1940 w Niemczech, obecnie mieszka w Paryżu i Zurychu. Po ukończeniu studiów w Wyższej Szkole Muzyki i Sztuk Dramatycznych w Hamburgu kontynuował dalszą naukę w Paryżu w Konserwatorium Sztuk Dramatycznych. Aktor był również uczniem Uty Hagen i Lee Strasberga. By poznać tajniki ich nauk warsztatu aktorskiego udał się do Stanów Zjednoczonych.

Habich należy do elity aktorów teatralnych w niemieckojęzycznym kręgu. Pracował

m.in. w Monachium, gdzie udzielał się w kameralnych sztukach „Munchner Kammerspiele”, czy w teatrze „Schauspielhaus” w Zurychu. Był przez trzy lata członkiem renomowanego teatru Petera Brooka w Paryżu („Mahabarata”). Pierwszy raz wystąpił przed kamerami w latach 70-tych jako odtwórca głównej roli w sześcioczęściowej telewizyjnej serii Fritza Umgeltersa „Die merkwurdige Lebensgeschichte des Friedrich Freiherrn von der Trenck”. Tą udaną filmową kreacją zagwarantował sobie pewne miejsce w niemieckiej i europejskiej telewizji oraz branży kinowej.

Do jego wcześniejszych filmów należą: „Fangschuss” Volkera Schlondorffa (1975), „Die Reinheit des Herzens” Roberta von Ackerensa (1980), „Imperativ” Krzysztofa Zanussiego (1982) i „Der Passagier – Welcome in Germany” Thomasa Braschsa. W latach 90-tych znów mogliśmy podziwiać aktorski kunszt Matthiasa Habicha w niemieckiej telewizji m.in. w „Deutschlandlied” Toma Toellesa (1994), w „Im Namen der Unschuld” Andreasa Kleinertsa (1996) i w „Die Rattin” Martina Buchhorna (1997). Za występ w telewizyjnej produkcji „Tatort – der kalte Tod” (1997) został uhonorowany Złotym Lwem w kategorii najlepszy aktor.

Po raz pierwszy współpracował z reżyserem Oliverem Hirschbieglem w 1997 roku przy filmie „Urteil”, za co został w roku 1998 wyróżniony prestiżową nagrodą Grimme-Preis. W kolejnym filmie „Klemperer - Ein Leben in Deutschland” (1998/1999) w reżyserii Kai Wesse i Andreasa Kleinerta, gdzie wcielił się w historyczną postać

Wiktora Klemperera, autora bestsellera, słynnych „Dzienników III Rzeszy”. Matthias Habich zagrał potem w kolejnej ekranizacji powieści, był to obraz „Jahrestage” Margarethe von Trottas i Uwe Johnson (2000), za co zdobył w 2001 roku Nagrodę Niemieckiej Telewizji w kategorii najlepszego aktora drugiego planu. W 2002 oglądać go można było w telewizyjnej produkcji Petera Keglevicsa „Zwei Tage Hoffnung” a w 2003 pokazał się w „Raus ins Leben” Vivian Naefe.

Jego najświeższym dziełem filmowym są „Die Wellen” tej samej reżyserki oraz wielkie przedsięwzięcie filmowo-telewizyjne „Nero” - europejskiej koprodukcji w reżyserii Paula Marcusa jak również „Kein Himmel uber Afrika” Rolanda Suso Richtersa.

KRYSTYNA JANDA

Aktorka, reżyserka, pisarka. Ukończyła Wydział Aktorski Akademii Teatralnej w Warsza­wie. Dyplom otrzymała w roku 1975 i zadebiutowała w teatrze rolą Doriana Graya w „Portrecie Doriana Graya" Osborna oraz rolą Niny Zarzecznej w spektaklu „Czajka" Antoniego Czechowa.

Debiutem filmowym w tym samym roku była rola Agnieszki w „Człowieku z marmuru" Andrzeja Wajdy. Od dwudziestu lat gra nieprzerwanie w filmach, teatrach i telewizji. Od 10 lat także reżyseruje dla teatru i dla telewizji. Ma na swoim koncie reżyserię filmu fabularnego „Pestka", według kul­towej powieści o miłości autorstwa Anki Kowalskiej. W teatrze zagrała około 60 ról od Antyku przez Szeks­pira do współczesnego repertuaru teatralnego polskiego i światowego. Przy czym ma na swoim koncie sukcesy właściwie we wszystkich gatunkach scenicznych. Największym sukcesem była „Medea" Eurypidesa. Takie role jak „Shirley Valentine", „Edukację Rity" zagrała ponad 400 razy. Miała w swoim reper­tuarze wiele monodramów, z których każdy był sukcesem. Zagrała także około 45 ról od klasycznych do współczesnych w Teatrze Telewizji oraz około 50 ról w filmach fabu­larnych.

Jest nazywana do dziś aktorką - fetyszem Andrzeja Wajdy, jako że debiutowała

w „Człowieku z marmuru" a potem grała w „Człowieku z żelaza", „Dyrygencie" czy „Bez znieczulenia" tegoż reżysera. Jest laureatką wielu nagród przyznawanych w Polsce, jak i nagród międzynarodowych. Między innymi za rolę w filmie „Przesłuchanie" dostała Złotą Palmę na festiwalu w Cannes, a za rolę w filmie „Zwolnieni z życia" Waldemara Krzystka - Nagrodę Srebrnej Muszli w San Sebastian.

Zagrała dziesięć ról w filmach produkowanych w Europie. Za rolę w filmie niemiecko-francuskim „Laputa" Helmy Sanders-Brahms dostała nagrodę na Festiwalu w Montrealu.

Gra, śpiewa, reżyseruje, pisze felieto­ny, wydała 8 płyt i 5 książek. Wielokrot­nie była nagradzana jako najpopular­niejsza i najbardziej ceniona aktorka w kraju. W ankietach przeprowadzanych w polskiej prasie na koniec wieku, wybrana przez widzów największą pol­ską aktorką stulecia.

ZBIGNIEW ZAMACHOWSKI

Urodzony w Brzezinach, w filmie debiutował w 1981 roku brawurową rolą w „Wielkiej majówce” Krzysztofa Rogulskiego. Cztery lata później ukończył wydział aktorski PWSFTViT w Łodzi.

Prosto z łódzkiej „filmówki” trafił do Teatru Studio w Warszawie, w którym występował w latach 1985 – 1997. Od 1997 jest aktorem Teatru Narodowego. Oprócz Zamachowskiego – aktora, znany jest publiczności Zamachowski – kompozytor i poeta. W listopadzie 1996 roku wydał tomik poezji „półkrople, ćwierćkrople”. Z powodzeniem uprawia także piosenkę aktorską („Zbiga żal”, „Big Zbig Show”). Widzowie i krytycy w rzadkiej zgodności cenią jego talent. Jest ich ulubieńcem. Nazywają go „łowcą nagród.” Otrzymał m.in. nagrody: im. S. Wyspiańskiego za osiągnięcia aktorskie w teatrze i w filmie (1989), im. Z. Cybulskiego (1989), im. Zelwerowicza przyznawaną przez Miesięcznik „Teatr” za rolę Wojnickiego w „Wujaszku Wani” i tytułową w „Płatonowie” (1993), im. prof. Bardiniego (1997). Trzykrotnie otrzymał Telewizyjnego Wiktora i dwukrotnie Złotą Kaczkę.

W 1994 na FPFF w Gdyni za pierwszoplanową rolę męską w „Zawróconym”, a w 1991 był nominowany do Europejskiej Nagrody Filmowej – Feliksa „Ucieczkę z kina Wolność”.

MAREK KONDRAT

Urodzony w Krakowie, jest jednym z najpopularniejszych aktorów współczesnego kina polskiego. Pochodzi z rodziny z tradycjami aktorskimi. Po raz pierwszy będąc jeszcze dzieckiem wystąpił w filmie „ Historia Żółtej Ciżemki” . Uwagę krytyków i dziennikarzy zwrócił na siebie główną rolą w „ Zaklętych rewirach”. Tygodnik „Film” przyznał mu wówczas nagrodę za najlepszy debiut 1975 r.

Ukończył warszawską PWST, w której pracuje jako wykładowca przekazując swoją wiedzę i doświadczenie rzeszom przyszłych aktorów. Największą popularność przyniosła Kondratowi rola Olgierda Skalskiego w telewizyjnym serialu „Ekstradycja”. Dla większości polskich widzów artysta jest uosobieniem „wrażliwego twardziela”. Wizerunek ten umocniły jego role w filmach Władysława Pasikowskiego.

Aktor cieszy się powszechną sympatią widzów i krytyki. Świadczą o tym przyznane mu liczne nagrody. Otrzymał m in. Złotą Kaczkę dla najlepszego aktora 1996 r. Jest on również trzykrotnym laureatem Wiktora i Super Wiktora w roku 1997. W 2 lata później na ul. Piotrkowskiej w Łodzi odsłonięto jego gwiazdę w Alei Sław.

KRZYSZTOF GLOBISZ

Po ukończeniu krakowskiej Szkoły Teatralnej dostał się do Teatru Starego w Krakowie, został tam asystentem reżysera, wykłada na wydziale aktorskim swojej byłej uczelni. Bardzo to lubi, uchodzi za wyjątkowo pracowitego aktora i pedagoga. Nawet kiedy jest chory i tak idzie do teatru...

I co tu ukrywać – gra jak mistrz. Mieszka w Krakowie, gra w Teatrze Starym i w Teatrze Narodowym w Warszawie, występuje w niezliczonej ilości teatrów telewizji i w filmach („Krótki film o zabijaniu”, „Wszystko co najważniejsze”, „To ja złodziej” ). Nie czyta recenzji...Najbardziej spełniony czuje się na scenie, kiedy staje przed publicznością i gra na żywo. Współpracował z najlepszymi polskimi reżyserami filmowymi i teatralnymi – Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Kieślowskim, Jerzym Jarockim, Jerzym Grzegorzewskim. Mówi, że każdy z nich nauczył go wielu cennych rzeczy.

DOROTHEA WALDA

Urodziła się w 1931 roku i kojarzy ją się głównie z rolami komediowymi. Brała udział w niezliczonej ilości produkcji telewizyjnych. Znana jest ze swojego charakterystycznego dialektu Ruhrpott.

Przez jedenaście lat grała panią Higgins z „My fair Lady”. Pracowała również w radiu. Jej głos pojawił się w licznych słuchowiskach. Zabłysnęła rolą Lotte w „Black Jack”. Do jej sukcesów telewizyjnych należą produkcje „Die Camper”, „Die Wache”, „Die Metzger” i „Ein ehrenwertes Haus”.

Wielkim sukcesem okazał się dla aktorki występ w „Klub Las Piranhas” oraz główna rola w komedii pokazywanej w niemieckojęzycznej stacji SAT1- Comedy „Alt und durchgeknallt”.