"Syriana": O AUTORACH FILMU
STEPHEN GAGHAN (reżyser / scenarzysta)
Plasuje się w gronie najbardziej szanowanych scenarzystów Hollywood, a dzięki Syrianie zamierza zdobyć podobną pozycję jako reżyser. Od czasu wyróżnienia za najlepszą sztukę teatralną podczas rozdania nagród Emmy w 1997 roku, Gaghan współpracował z wieloma znanymi filmowcami, a jego wysiłki uwieńczyły nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej, Brytyjskiej Akademii Filmowej, WGA Award oraz Złoty Glob za najlepszą adaptację scenariusza dla wielokrotnie nagradzanego filmu Stevena Soderbergha Traffic, będącego naturalistycznym spojrzeniem na wysokie stawki i ogromne ryzyko handlu narkotykami. Film stał się swego rodzaju fenomenem kulturalnym, wzbudzając poważną debatę na temat polityki państwa wobec narkomanii, zarabiając jednocześnie ponad 200 milionów dolarów i zdobywając cztery Oscary, w tym w kategorii najlepszego reżysera i najlepszej roli drugoplanowej dla Benicia Del Toro. Był to najbardziej ambitny projekt Gaghana, zanim ten rozpoczął prace nad jeszcze bardziej wymagającą Syrianą.
Gaghan rozpoczął karierę scenarzysty w 1997 roku, gdy Havoc, jego przenikliwy dramat o nastolatkach, został przyjęty przez New Line Cinema. Przygotowując się do filmu Traffic, Gaghan znalazł czas na napisanie Regulaminu zabijania dla reżysera Williama Friedkina i producentów Richarda Zanucka oraz Scotta Rudina. W opartym na historii Jamesa Webba, Sekretarza Departamentu Marynarki Wojennej, dramacie wojskowym zagrali Tommy Lee Jones i Samuel L. Jackson. Po swej premierze w 2000 roku film spotkał się z przychylnymi opiniami krytyków. W roku 2002 Gaghan napisał i wyreżyserował thriller psychologiczny Porzucona.
Po wyrzuceniu ze szkoły średniej ostatniego dnia nauki w ostatniej klasie za jazdę gokartem po budynku administracji, Gaghan tułał się po Europie, Indiach, Nepalu, południowo-wschodniej Azji, Australii i Nowej Zelandii, imając się czasem dziwnych zajęć – był grafikiem, asystentem fotografa magazynu National Geographic, a nawet zbierał fundusze na cele polityczne. Gaghan pracował także dla prestiżowego magazynu literackiego The Paris Review i publikował krótkie opowiadania w magazynach, takich jak The Iowa Review.
Po przeprowadzce do Los Angeles, gdzie sprzedał w ciemno scenariusz Joelowi Silverowi z Warner Bros. Pictures i jako wolny strzelec napisał odcinek Ulic Nowego Jorku, Gaghan dostał pracę przy chwalonym przez krytyków serialu telewizji ABC Amerykański horror, do którego napisał siedem z 21 odcinków. Niedługo potem Gaghan nawiązał współpracę z Michaelem Tolkinem (Gracz) nad satyryczną komedią o Billu Gatesie i jego firmie Microsoft dla telewizji HBO. Projekt w końcu zamienił się w scenariusz do filmu $20 Billion, który został sprzedany wytwórni Paramount i znalazł się na liście „10 najlepszych niezrealizowanych scenariuszy” magazynu Premiere. Gaghan napisał także kilka odcinków do nagrodzonego dramatu Davida Kelly’ego The Practice, a jego odcinek „Gdzie jest Swaldo?” do serialu Nowojorscy gliniarze zdobył w 1997 roku nagrodę Emmy za najlepszy scenariusz dramatyczny.
JENNIFER FOX (producentka)
Podczas studiów na Uniwersytecie Nowojorskim pracowała jako recenzentka dla kilku nowojorskich firm produkcyjnych, w tym dla American Playhouse. W 1997 roku została dyrektorem ds. rozwoju w Universal Studios. W 1999 roku otrzymała awans na stanowisko wiceprezesa ds. produkcji. W wytwórni Universal pracowała nad kilkoma filmami, w tym nad Erin Brockovich Stevena Soderbergha.
W 2001 roku, gdy Soderbergh wraz z Clooneyem założyli Section Eight, własną spółkę produkcyjną, stowarzyszoną z Warner Bros. Pictures, Soderbergh zaproponował Fox odejście z Universala i objęcie stanowiska prezesa w nowej spółce. Jennifer Fox nadzoruje obecnie kilka projektów, w tym debiut reżyserski Tony’ego Gilroya Michael Clayton, w którym gra George Clooney, kolejny debiut, tym razem Scotta Burnsa, w filmie PU-239, oraz Przez ciemne zwierciadło Richarda Linklatera (film oparty na powieści Philipa K. Dicka); a także dwa najnowsze filmy Section Eight w reżyserii Stevena Soderbergha: The Good German z George’em Clooneyem oraz The Informant z Mattem Damonem.
Ostatnio Fox pracowała jako producent wykonawczy w filmach Criminal – Wielki przekręt Gregory’ego Jacobsa, Obłęd w reżyserii Johna Maybury’ego, Good Night, and Good Luck George’a Clooneya oraz Z ust do ust w reżyserii Roba Reinera.
Spółka Section Eight wyprodukowała Ocean’s Eleven, Welcome to Collinwood, Daleko od nieba, Bezsenność, Niebezpieczny umysł, Criminal – Wielki przekręt, Ocean’s Twelve, Obłęd, Good Night, and Good Luck oraz Z ust do ust.
MICHAEL NOZIK (producent)
Wspólnik w nowo utworzonym studio Serenade Films, ostatnio pracował jako producent wykonawczy dwóch zbliżających się premier: Twelve and Holding w reżyserii Michaela Cuesty oraz Game 6 w reżyserii Michaela Hoffmana. W ubiegłym roku Nozik wyprodukował entuzjastycznie przyjęty przez krytykę film Waltera Sallesa Dzienniki motocyklowe, który otrzymał nagrodę BAFTA za najlepszy film nieanglojęzyczny oraz nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej za najlepszą piosenkę do filmu „Al Otro Lado Del Rio”.
Mając za sobą 14 lat producenckiego doświadczenia, Nozik otrzymał nominację do Oscara za produkcję filmu Quiz Show, wyreżyserowanego przez Roberta Redforda z Ralphem Fiennesem w roli głównej.
Nozik wyprodukował Ludzi, których znam z Alem Pacino, Kim Basinger i Teą Leoni; wyreżyserowany przez Redforda film Nazywał się Bagger Vance z Mattem Damonem i Willem Smithem; Jak zabić psa sąsiada? z Kennethem Branagh’iem i Robin Wright Penn; Slumsy Beverly Hills z Alanem Arkinem i Marisą Tomei oraz Tą jedyną z Edwardem Burnsem, Cameron Diaz i Jennifer Aniston.
Inne jego produkcje to trzy filmy nagradzanej reżyserki Miry Nair – Rodzina Perezów, Mississippi Masala oraz nominowany do Oscara Salaam Bombay, a także Na rozkaz serca z Valem Kilmerem i Zmień kapelusz z Amy Irving.
Nozik był wcześniej wspólnikiem Roberta Redforda i prezesem jego spółek produkcyjnych – Wildwood Enterprises oraz South Fork Pictures.
GEORGIA KACANDES (producentka)
Współpracowała z wieloma znanymi reżyserami, w tym z Johnem Saylesem (Spisek ośmiu, Miasto nadziei, Passion Fish), Stevenem Soderberghiem (Król wzgórza, Na samym dnie), Martinem Scorsese (Kasyno) oraz Francisem Fordem Coppolą (Zaklinacz deszczu).
Po zakończeniu prac nad Syrianą, Kacandes była producentem wykonawczym nadchodzącej premiery filmowej: Tenacious D in the Pick of Destiny.
Inne wyprodukowane przez nią filmy to Blow Teda Demme’a oraz Criminal – Wielki przekręt w reżyserii Gregory’ego Jacobsa. Pracowała także jako line producer nad debiutanckim filmem Andrew Niccola Gattaca – Szok przyszłości oraz Przerwaną lekcją muzyki w reżyserii Jamesa Mangolda.
ROBERT BAER (autor książki)
Był oficerem operacyjnym Dyrekcji Operacji Centralnej Agencji Wywiadowczej w latach 1976–1997. Służył w takich miejscach, jak Irak, Duszanbe, Rabat, Bejrut, Chartum i New Delhi, a w 1997 roku otrzymał medal za służbę wywiadowczą. Obecnie mieszka w Waszyngtonie i we Francji.
GEORGE CLOONEY (producent wykonawczy)
Zob. biografię George'a Clooneya w rozdziale dotyczącym obsady.
STEVEN SODERBERGH (producent wykonawczy)
Pracuje nie tylko za szklanym obiektywem jako reżyser, ale także za kulisami, jako producent filmowy w wielu projektach kinowych. W 2000 roku wraz z George’em Clooneyem Soderbergh założył Section Eight, spółkę producencką stowarzyszoną z wytwórnią Warner Bros. Pictures. Po debiutanckiej produkcji – Ocean’s Eleven, spółka wyprodukowała film Daleko od nieba, którego scenarzystą i reżyserem jest Todd Haynes. W entuzjastycznie przyjętym melodramacie o latach 50. główne role zagrali Julianne Moore i Dennis Quaid.
W 2002 roku, Section Eight wypuściła na rynek kinowy trzy kolejne filmy: Niebezpieczny umysł w reżyserii i z udziałem George’a Clooneya, w którym zagrali także Sam Rockwell, Drew Barrymore i Julia Roberts, Bezsenność w reżyserii Christophera Nolana, z udziałem Ala Pacino, Robina Williamsa i Hilary Swank, a także Welcome to Collinwood, który napisali i wyreżyserowali bracia Anthony i Joe Russo. Obsadę tej komedii tworzyli William H. Macy, Isaiah Washington, Luis Guzman, Jennifer Esposito, Sam Rockwell oraz George Clooney.
Syriana jest jednym z trzech filmów, których premiery Section Eight przewidziała na jesień 2005 roku. Ponadto na Festiwalu Filmowym w Wenecji odbył się premierowy pokaz Good Night, and Good Luck, w reżyserii i z udziałem George’a Clooneya, na podstawie scenariusza napisanego przez Clooneya i Granta Heslova, a film wszedł na ekrany amerykańskich kin 7 października tego roku. W filmie zagrali również David Strathairn, Robert Downey, Jr., Patricia Clarkson, Frank Langella oraz Jeff Daniels. Strathairn otrzymał nagrodę Osella Cup za postać legendarnego spikera telewizji CBS Edwarda R. Murrowa, natomiast Clooney i Haslov zostali nagrodzeni za najlepszy scenariusz. 25 grudnia Section Eight wprowadzi także na ekrany kin film Z ust do ust, wyreżyserowany przez Roba Reinera, w którym zagrali Jennifer Aniston, Mark Ruffalo, Kevin Costner oraz Shirley MacLaine.
Innymi produkcjami Section Eight są: Obłęd w reżyserii Johna Maybury’ego, w którym grają Adrian Brody, Keira Knightley i Jennifer Jason Leigh, Ocean’s Twelve, w którym spotkała się cała obsada z 2001 roku plus Catherine Zeta-Jones i międzynarodowej sławy aktor Vincent Cassel, a także Criminal – Wielki przekręt z Johnem C. Reillym, Diego Luną i Maggie Gyllenhaal. Gregory Jacobs, który współpracował z Soderberghiem przy dziesięciu wcześniejszych filmach, miał w ostatnim z wymienionych wyżej filmów swój debiut reżyserski, a jego obraz został wyświetlony na festiwalach filmowych w Wenecji, Deauville i w Londynie w 2004 roku.
Soderbergh wyprodukował ponadto takie filmy, jak The Daytrippers Grega Mottoli (1997) oraz Miasteczko Pleasantville Gary’ego Rossa (1998). Był producentem wykonawczym filmu Davida Siegela i Scotta McGhee Szwy (1994), Naqoyqatsi Godfreya Reggio oraz filmu Keane Lodge’a Kerrigana, który ostatnio pokazano na festiwalach filmowych w Telluride, Toronto i Nowym Jorku.
W 2003 roku Section Eight i HBO wyprodukowali dramat dokumentalny / polityczny program typu „reality” K Street, w którym udział wzięli prawdziwi doradcy polityczni James Carville i Mary Matalin. W programie zagrali aktorzy, w tym John Slattery i Mary McCormack, a także prawdziwi politycy. W styczniu tego roku Section Eight i HBO pokazały pierwsze odcinki serialu Unscripted, opisującego życie niewielkiej grupy młodych ludzi marzących o karierze aktorskiej.
BEN COSGROVE (producent wykonawczy)
Ukończył Columbia University, a następnie pracował w Nowym Jorku w wydawnictwie The Free Press, wówczas należącym do koncernu wydawniczego MacMillan Publishing. W branży kinowej rozpoczął pracę jako niezależny recenzent w TriStar Pictures, gdzie po pewnym czasie został dyrektorem kreatywnym.
W wytwórni TriStar Cosgrove pracował nad wieloma projektami, w tym Jumanji, Maska Zorro oraz W bagnie Los Angeles. Po odejściu z TriStar, rozpoczął pracę w Maysville Pictures, spółce produkcyjnej George’a Clooneya stowarzyszonej z wytwórnią Warner Bros. Pictures. Gdy Clooney wraz z Soderberghiem założyli Section Eight, Cosgrove został w niej prezesem.
Spółka Section Eight wyprodukowała Ocean’s Eleven, Welcome to Collinwood, Daleko od nieba, Bezsenność, Niebezpieczny umysł, Criminal – Wielki przekręt, Ocean’s Twelve, Obłęd, Przez ciemne zwierciadło, Z ust do ust oraz Good Night, and Good Luck.
JEFF SKOLL (producent wykonawczy)
Założył w styczniu 2004 roku firmę Participant Productions, w której jest prezesem i dyrektorem generalnym. Ostatnio był producentem wykonawczym filmów North Country oraz Good Night, and Good Luck.
Skoll jest od lat znany ze swej działalności technologicznej i dobroczynnej. W 1996 roku Skoll został pierwszym prezesem eBay i pierwszym pełnoetatowym pracownikiem tej firmy – opracował wówczas biznes plan, który jest nadal realizowany przez tę spółkę.
W 1998 roku, na kilka miesięcy przed wprowadzeniem eBay na giełdę, Skoll zainicjował działalność na rzecz społeczności, tworząc Fundację eBay poprzez przydzielenie jej akcji przed debiutem giełdowym, co było innowacyjnym pomysłem, który potem podchwyciły inne firmy w całych Stanach Zjednoczonych.
Skoll jednak na tym nie poprzestał. W 1999 roku założył własną organizację dobroczynną, Skoll Foundation, w której pełni rolę głównego stratega i prezesa. Powołał tę fundację do życia zgodnie z własnym przekonaniem, że w interesie każdego człowieka leży zmniejszanie ogromnej nierównowagi pomiędzy bogatymi i biednymi. Fundacja realizuje ten cel poprzez koncentrowanie się na przedsiębiorcach społecznych – ludziach, którzy łączą innowacyjne pomysły z ogromną determinacją, próbując rozwiązać najtrudniejsze problemy świata, aby wszystkim nam żyło się lepiej. W ciągu zaledwie pięciu lat Skoll i jego fundacja stali się liderami w sektorze społecznym. W latach 2002–2005 Skoll został uznany za jednego z najbardziej pomysłowych filantropów przez tygodnik Business Week, a ponadto jest często cytowany jako pionier prac w dziedzinie przedsiębiorczości społecznej.
Skoll jest także członkiem zarządu eBay Foundation, Community Foundation Silicon Valley, oraz, między innymi, członkiem komitetu doradczego przy Stanford Graduate School of Business. Posiada tytuł inżyniera elektryka Uniwersytetu w Toronto oraz tytuł MBA zdobyty w Stanford Graduate School of Business.
Wśród ostatnio otrzymanych nagród i wyróżnień są: nagroda za wizjonerstwo z 2001 roku przyznana przez Software Development Forum, nagroda dla wybitnego filantropa przyznana w 2002 roku przez oddział stowarzyszenia Association of Fundraising Professionals z Doliny Krzemowej, nagroda dla wybitnego filantropa przyznana w 2003 roku przez stowarzyszenie Association of Fundraising Professionals, a także honorowy tytuł doktora prawa przyznany mu w 2003 roku przez Uniwersytet w Toronto. W 2004 roku Commonwealth Club Silicon Valley przyznał mu swoją nagrodę krajowego lidera.
W kwietniu 2005 roku Skoll rozpoczął realizację Gandhi Project wspólnie z przedsiębiorcą z amerykańskiej Doliny Krzemowej, Kamranem Elahianem. Współpracując z palestyńskimi lektorami i artystami, wielokrotnie nagradzany reżyser podłożył dialogi arabskie do filmu. W tej chwili film jest pokazywany w całej Palestynie, aby wspomóc dążenie społeczeństwa obywatelskiego do pokojowego oporu, niezależności, rozwoju gospodarczego i uzyskania władzy lokalnej. Planowane są także projekcje w całej arabskiej części świata.
ROBERT ELSWIT, A.S.C. (operator obrazu)
Właśnie ukończył prace nad filmem American Dreamz Paula Weitza. Przedtem Elswit użyczył swych talentów operatorskich George’owi Clooneyowi w filmie Good Night, and Good Luck.
W czasie swej imponującej kariery Elswit współpracował z wieloma powszechnie znanymi reżyserami, między innymi takimi jak: Paul Thomas Anderson, David Mamet, Don Roos, Joel Schumacher, Curtis Hanson, Stephen Gyllenhaal czy Rob Reiner. Pracował przy takich filmach, jak: Ława przysięgłych, Gigli, Punchdrunk Love, Imposter, Napad, Gra o miłość, Magnolia, Osiem milimetrów, Jutro nie umiera nigdy, Boogie Nights, Chłopcy, Żałobnik, Sydney, Dzika rzeka, Niebezpieczna kobieta, Ręka nad kołyską, Kraina wód, Paris Trout, Zły wpływ, W imię miłości, Amazing Grace and Chuck, Desert Hearts oraz Pewna sprawa.
DAN WEIL (kierownik produkcji)
Ostatnio pokazał swe umiejętności w Królu Arturze oraz w Tożsamości Bourne’a Douga Limana, za który został nominowany do nagrody Art Director’s Guild Award. Kolejnym filmem Weila jest Blood Diamond, reżyserowany przez Edwarda Zwicka.
Wśród innych filmów, w których Weil był kierownikiem produkcji, znajdują się: Libertyn, The Dancer, Moja piękna teściowa, Le Cousin, Piąty element, Całkowite zaćmienie, Leon zawodowiec, Mam na imię Iwan, a ty Abraham, Hors La Vie, Jesuite Joe, Nikita, Moitié-moitié, Wielki Błękit, Kamikadze, Black Mic Mac oraz Tristesse et Beauté.
TIM SQUYRES (montażysta)
Ostatnio pracował nad filmem Hulk reżyserowanym przez Anga Lee oraz nad Gosford Park Roberta Altmana, za który to film został nominowany do nagrody ACE Eddie Award za najlepszy montaż filmowy (w kategorii komedii i musicali).
Innymi rezultatami współpracy Squyresa z Lee są: Przyczajony tygrys, ukryty smok, za który był nominowany do Oscara, nagrody BAFTA oraz ACE Eddie Award, Przejażdżka z diabłem, Burza lodowa, Rozważna i romantyczna, Eat Drink Man Woman, The Wedding Banquet oraz Pushing Hands.
Squyres montował także Lulu na moście oraz Blowback. Nadzorował też montaż ścieżki dźwiękowej do Anny, Amerykańskich psów oraz True Love.
Pracował również przy filmach dokumentalnych, np. Going Upriver: The Long War of John Kerry, Bill Moyers: What Can We Do About Violence?, Moyers on Addiction: Close to Home oraz American Heroes.
ALEXANDRE DEPSLAT (kompozytor)
Po skomponowaniu muzyki do ponad pięćdziesięciu europejskich filmów i zdobywając nominacje do dwóch Cezarów, pojawił się na hollywoodzkiej scenie dzięki swej nastrojowej muzyce do filmu Dziewczyna z perłą (2003), za którą otrzymał nominacje do Złotego Globu, nagrody BAFTA i Europejskich Nagród Filmowych. Swoją pozycję potwierdził muzyką do filmu Jonathana Glazera Narodziny, w którym zagrała Nicole Kidman, a która spotkała się z rzadko spotykanymi pochwałami największych krytyków filmowych i wielkim uznaniem publiczności.
Zaraz potem Desplat skomponował muzykę do Ostrych słówek z Joan Allen i Kevinem Costnerem oraz do Osaczonego z Bruce’em Willisem w roli głównej. Desplat pisze obecnie ścieżkę dźwiękową do filmu Casanova Lasse Holströma, w którym grają Heath Ledger i Jeremy Irons.
Próbując równoważyć napięty harmonogram prac dla Hollywood, Desplat nadal znajduje czas dla kina europejskiego. Ostatnio napisał muzykę do filmu W rytmie serca (De Battre Mon Coeur s’est Arrêté), za którą otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia za najlepszą muzykę na Berlińskim Festiwalu Filmowym w 2005 roku.
Rodzice Desplata, matka-Greczynka i ojciec-Francuz, spotkali się na studiach w Berkeley w Stanach Zjednoczonych. Wielojęzyczny Desplat odebrał klasyczne wykształcenie, jednak muzycznych źródeł poszukiwał głównie w amerykańskim jazzie i muzyce do hollywoodzkich filmów. Wpływy tej muzyki Desplat połączył w swych kompozycjach, tworząc świeżą i wyjątkową nutę w muzyce filmowej.