Manoel De Oliveira – reżyseria i scenariusz
Najsłynniejszy reżyser portugalski. Urodził się w Oporto w Portugalii we wpływowej rodzinie kupieckiej. Bardzo wcześnie zaczął pracować w rodzinnej firmie. Interesował się sportem. Brał udział w wielu rajdach samochodowych i trenował atletykę. Szybko też zdradził zamiłowanie do kina. W 1928 wystąpił w filmie Fátima Milagrosa. Kilka lat później powstał jego debiut – krótkometrażowy film dokumentalny Hard Labor on The River Douro (1931), który sam napisał, wyprodukował, zmontował i wyreżyserował. W 1942 roku zrealizował swój pierwszy pełnometrażowy film fabularny – Aniki-Bóbó. Mimo że film nie zdobył uznania krytyki, odniósł ogromy sukces finansowy. Zagrali w nim wyłącznie aktorzy nieprofesjonalni. Kolejny film Oliveira zrealizował dopiero w 1956. Był to 45-minutowy dokument o malarzu Antonio Cruz oraz o wpływie jego sztuki na Oporto pt. The Painter and the City. Pierwsze międzynarodowe sukcesy zaczął odnosić w latach 60., kiedy jego dwugodzinny dokument The Passion of Christ (1963) nagrodzono Grand Prix Festiwalu Filmowego w Sienie. W latach 70. i 80. jego obrazy przyciągnęły międzynarodową publiczność i zaczęły regularnie gościć na festiwalach filmowych, m.in. w Cannes, Berlinie i Wenecji. Chociaż wiele z jego obrazów to adaptacje literatury obca jest im jakakolwiek teatralizacja. De Oliveira uchodzi za mistrza montażu, bardzo dobrze rozumie język kina. W swoich filmach, w których nigdy nie brakuje odrobiny humoru, atakuje ludzką próżność, ale mówi także o związkach uczuciowych. Olivera wyraża siebie i swoje poglądy używając sylogizmów i figur retorycznych. Mówi się o nim „reżyser filozof”.
Wybrana filmografia:
1931 - Hard Labor on the River Douro (krótki metraż)
1942 - Aniki-Bóbó
1963 - The Passion of Christ, Grand Prix – Festiwal Fimowy w Sienie
1971 - Past and Present
1975 - Benilde: Virgin and Mother
1978 - Doomed Love
1981 - Francisca
1985 - The Satin Slipper, nagroda specjalna jury – Festiwal Filmowy w Wenecji
1986 - Mon Cas
1987 - The Cannibals
1990 - No or the Vain Glory of Command, nagroda specjalna jury, nagroda międzynarodowej krytyki – Festiwal Filmowy w Cannes
1991 - The Divine Commedy, nagroda specjalna jury – Festiwal Filmowy w Wenecji
1992 - The Day of Despair, Honorowy Złoty Leopard – Festiwal Filmowy w Locarno
1993 - Val Abraham, nagroda krytyków – Festiwal Filmowy w Sao Paulo
1994 - Blind Man’s Buff
1995 - Klasztor (The Convent), konkurs – Festiwal Filmowy w Cannes
1996 - The Party, konkurs – Festiwal Filmowy w Wenecji
1997 - Journey to the Beginning of the World, nagroda jury ekumenicznego, nagroda FIPRESCI – Festiwal Filmowy w Cannes; nominacja do Złotego Globu
1998 - The Anxiety, Złoty Glob
1999 - List (The Letter), nagroda specjalna jury – Festiwal Filmowy w Cannes
2000 - Word and Utopia, nagroda krytyków – Festiwal Filmowy w Wenecji
2001 - I'm Going Home, konkurs – Festiwal Filmowy w Cannes
2001 - Port of My Childhood, nagroda UNESCO – Festiwal Filmowy w Wenecji
2002 - The Principle of Uncertainty, konkurs – Festiwal Filmowy w Cannes
2003 - Ruchome słowa (A Talking Picture), konkurs – Festiwal Filmowy w Wenecji
