Producenci Mark Johnson i Lynn Harris przeczytali powieść Nicolasa Sparksa jeszcze przed publikacją i od razu rozpoczęli pracę nad przygotowaniem filmowej adaptacji. Pierwszym krokiem było nabycie praw do książki. Niedługo po tym, jak The Notebook trafił do księgarń, powieść trafiła na listę bestsellerów prestiżowego The New York Times, gdzie utrzymywała się przez prawie rok. Książka bardzo mi się spodobała, ale największe wrażenie zrobiła na mnie nie tyle sama historia miłosna co jej powikłanie, to że trwa mimo upływu czasu i przeciwności - mówi Johnson.
Podobnie reżyser Nick Cassavetes, który również przeczytał książkę Sparksa zanim trafiła do księgarń, podkreśla, że siłą powieści jest przede wszystkim silny element tragizmu losu dwojga kochanków.
Chociaż ważne wydarzenia rozgrywają się w odległych latach 40tych, historia naprawdę zaczyna się i kończy w czasie współczesnym. Najgłębszy jej sens i znaczenie ujawnia się dopiero w czytaniu pamiętnika przez Duka – zauważa reżyser. – Zdania z pamiętnika są podróżą w przeszłość z całym bagażem przeżytych lat.
Ryan Gosling tak mówi o przemianie Noaha: Zanim poznał Alie, był typowym prostym chłopakiem z Seabrok – mówi Gosling. - Ona wychowana w zamożnym domu przyjechała na wakacje z Charleston. Kiedy się poznali, świat każdego z nich zmienił się diametralnie. Na początku wszystko wydaje się możliwe, przyszłość napawa nadzieją, ale z upływem czasu obserwujemy, jak giną kolejne złudzenia, ideały, marzenia. Noah na wojnie przeżył niejedno, widział śmierć i zniszczenie, jednak mimo wszystkich bolesnych doświadczeń, jedna rzecz jest dla niego pewna i prawdziwa - lato, które spędził z Alie, kiedy narodziło się ich uczucie.
Gosling uważa, że Pamiętnik to historia o miłości, jakiej do tej pory nie było na ekranie. Jej siłą jest prostota, mimo, że porusza bardzo poważne kwestie i jest wielowymiarowa – wyjaśnia. – Czasem prostota i szczerość własnych pragnień jest najbardziej skomplikowana i najtrudniejsza.
Rachel McAdams gra Allie Hamilton, 17-nastolatkę, która przybywa na wakacje do posiadłości rodziny w Seabrook zanim rozpocznie pierwszy rok studiów w Nowym Jorku. Allie jest „początkująca” w każdym znaczeniu, w każdej sferze życia – mówi o swojej bohaterce Rachel. - Zaczyna uczyć się etykiety, ma pierwsze lekcje tenisa, baletu, francuskiego, łaciny…Jest przyzwoita i wytworna jednocześnie. Ma też swoją wielką pasję – malarstwo, na które nie ma za bardzo miejsca na liście jej ważnych zajęć. Jedynie Noah rozbudza w niej tę pasję.
Noah jest dla Allie jak podmuch świeżego powietrza. Jest zupełnym przeciwieństwem świata, w którym funkcjonowała i do którego była przygotowywana przed odpowiednie wychowanie i edukację. On twardo chodzi po ziemi i wszystko, co ma zawdzięcza pracy rąk – mówi aktorka. – On ją interesuje i pociąga jako przeciwieństwo tego, co znała do tej pory.
Jednak matka Allie, Ann, nie pochwala wyboru córki. Ann jest kobietą z Południa, pochodzi z rodziny, w której tradycja i status społeczny były bardzo ważne. Jest zamożna i zawsze otaczała się pięknymi przedmiotami – opowiada o swojej bohaterce Joan Allen. – Poświęciła 17 lat wychowaniu córki i chce dla niej jak najlepiej.
Zawzięta Allie opiera się wysiłkom matki, która chce odsunąć ją od Noaha. Ann postanawia, że przetrzyma upór córki, ale tylko do końca wakacji. Potem wszystko ma wrócić do normy. Myślę, że relacja między nimi jest pełna miłości i obie dobrze się dogadują – mówi Allen. – Ale nie zapominajmy, że to lata 40te i jesteśmy ma konserwatywnym Południu, gdzie silny autorytet rodziców, ich istotny wpływ na los dzieci był w pewnym sensie fundamentem tamtej kultury. Rozumiem postawę Ann i rozumiem uczucia Allie. Przecież każdy z nas pragnie i szuka romantycznej miłości. To istota ludzkiej natury.
Zbliża się koniec lata i Allie jest zmuszona wyjechać do college`u a Noah zostaje wkrótce wcielony do wojska i wysłany do Europy na front II wojny światowej. Wspomnienie o Allie jest dla niego jedyna nadzieją w wojennych okopach. Często pisze do niej, mając nadzieję, że i ona odpowie. Jednak żaden z jego listów nie dociera do adresata. Po powrocie wspomnienia Allie są nadal bardzo żywe – zaczyna przywracać do życia przydomową plantację. To było jedno z ich wspólnych marzeń, które przyrzekli sobie spełnić.
Allie zaręczyła się z Lonem, którego poznała jako woluntariuszka w szpitalu. Lon, podobnie jak Allie, pochodzi z zamożnej rodziny z Południa.
Namiętność Allie do Noaha nie osłabła. Wraz z coraz szybciej zbliżającym się ślubem z Lonem Allie jest zmuszona stawić czoło swoim pragnieniom i ostatecznie zdecydować o swoim życiu.
Młodzieńcza miłość Noaha i Allie jest dopiero początkiem przejmującej historii, która jest prawdziwą istotą Pamiętnika. Pomysł ponownego spotkania po latach nawiązuje do tych wszystkich fantazji „co by było gdyby” - mówi autor powieści Nicholas Sparks. – Każdy przeżył w życiu pierwszą miłość. Czasem wracamy do tamtego czasu i zadajemy sobie pytanie „A gdyby…?” Najczęściej ludzie nie są tacy, jakich pamiętamy, ale czasem zdarza się, że są dokładnie tacy, jakich pamiętamy i orientujemy się, że właśnie tego szukaliśmy tyle lat. Jest takie przekonanie, że młodzieńcza miłość to nie jest ta prawdziwa. Otóż, nie. Ona jest jak najbardziej prawdziwa i realna.
W roli Duke`a, starzejącego się Noaha Calhouna, wystąpił James Garner. Duke próbuje zbliżyć się ponownie do Allie, swej wielkiej miłości. Allie żyje w domu opieki chora na Alzheimera. Jest zdecydowana opisać historie swojego życia i swojej miłości w swoim pamiętniku. Duke, który odwiedza Allie regularnie, czyta jej zapiski. Prowadzenie pamiętnika jest rodzajem poetyckiej metafory przypominania, poznawania historii swojego życia i własnych emocji – mówi Mark Johnson.
Duke jest do szaleństwa zakochany w Allie – zauważa James Garner. – I kiedy coraz bardziej z powodu postępującej choroby traci kontakt ze światem, Duke przypomina jej życie zapisane w pamiętniku. I niemal za każdym razem Allie wraca pamięć - pamięta, co przeżyła. Lekaże mówią, że to niemożliwe, ale ona pamięta. Duke przywraca Allie pamięć, nawet jeśli tylko na chwilę.
Wspomnienia są czymś fascynującym – podkreśla Nikc Cassavetes. – W jaki sposób kształtują człowieka i jego los? Myślę, że z każdym jest inaczej i na każdym etapie życia jest inaczej. Kiedy jesteś młody wspomnienia nie są aż tak ważne – przed tobą całe życie. Ale będąc starszym, a szczególnie, kiedy jesteś stary wspomnienia stają się niemal wszystkim, co masz. Alzhaimer odbiera ludziom nie tylko pamięć i ich doświadczenia. Alzheimer odbiera im wszystko, co mają.
Cassavetes uważa, że Pamiętnik, jest ilustracją miłości jako takiej. Miłość jest trudna, z pewnością, nie zawsze piękna. Czasem doprowadza do szaleństwa. Ale częścią istoty miłości jest to, że trwa. Mój film jest jak wyznanie: „Wierze w miłość. Wierzę, że mogę kochać bezgranicznie i, że wszystko się uda.
Nick jest synem słynnego aktora i reżysera Johna Cassavetesa i Gene Rowlands. O Nick`u mówi się, ze jest typowym reżyserem aktorskim. Bardzo wiele oczekuje od moich aktorów – mówi reżyser. – Ale też wiele im daje.
Gene Rowlands, która wcieliła się w postać dojrzałej Allie, uważa, że obaj, zarówno jej syn jak i mąż, autentycznie kochają aktorów. Nick jest trochę bardziej surowy, wymaga, by trzymać się tekstu. Ale potrafi stworzyć bardzo dobrą przyjazną atmosferę dla aktora i naprawdę ma wyczucie i dobre oko.
Nigdy wcześniej nie słyszałem, by reżyser na planie mówił: „Mamo! Akcja!” - mówi Mark Johnson, producent. – Gene`a traktowała Nicka jak profesjonalnego reżysera, ale mimo tego bardzo dobrze zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że ona jest jego matką.
Jako reżyser Nick Cassavetes pierwszy raz współpracował ze swoją matką na planie Unhook the Stars w 1996 r. Grać pod kierunkiem Nicka było wspaniałym przeżyciem – wspomina Rowlands. - Kocham go zarówno jako reżysera i jako mojego syna. Nigdy nie miałam poczucia, że to coś wyjątkowego. Nasze dzieci wychowały się na planie.
Partner Rowlands, James Garner podziela jej opinię: Nick jest wspaniały… jest po prostu dużym dzieckiem… Wie, czego chce, ma bardzo dobry kontakt z ludźmi. Biorąc pod uwagę w jakiej rodzinie dorastał, film stał naturalną częścią jego życia. On doskonale wie, jak rozmawiać z aktorami.
Rachel Mcadams uważa, że Nick absolutnie poświęca się pracy. Prócz tego jest bystry i chętny do wysłuchania innych opinii. Czasem bardzo dużo wymaga, wywiera silna presje, ale z czasem zdajesz sobie sprawę, że nauczyłeś się bardzo dużo.
Ryan Gosling był numerem jeden na liście osadowej reżysera. „Pamiętnik” to film zupełnie wyjątkowy w mojej karierze – zwraca uwagę Ryan Gosling. – Dostalem szanse zagrania postaci bardzo głębokiej i ciekawej. Wydaje mi się, że nikt nie obsadziłby mnie w takiej roli. Tylko Nick to zrobił. Jest wystarczająco szalony i jednocześnie odważny, by właśnie mnie wziąć do tej roli. Wiedziałem, że podobna okazje się nie powtórzy.
Gosling bardzo dobrze wspomina współpracę z McAdams. Przesz cały czas zdjęć była twórcza - podkreśla. - Bez względu na to jak trudne bywały dni na planie wszystkich zarażała swoją kreatywnością i zaangażowaniem. Była ogromna inspiracja dla całej ekipy.
McAdams wręcz zakochała się w historii Noaha i Allie. To przepiękna historia miłosna, która obejmuje różne okresy czasu. To epicka historia pełna wspaniałych chwil i trudnych momentów – radości, smutku, tragedii rozłąki i ponownego spotkania.
Gena Rowlands wyznaje, że zawsze chciała zagrać wspólnie z Jamesem Warnerem Znamy się od wielu lat, ale nigdy nie nie mieliśmy okazji spotkać się na planie – mówi aktorka. - Uwielbiam Południową Karolinę bardzo ucieszyłam się, że zagram w „Pamiętniku”. Ponadto bardzo spodobała mi się historia Noaha i Allie. Niewiele jest podobnych filmów we współczesnym kinie… szczególnie takich, w które magia uczucia odgrywa istotna rolę. Lekarze najczęściej mówią, że to absolutnie niemożliwe.
Sam Sheppard, słynny pisarz, aktor i reżyser zagrał ojca Ryana. Dla mnie najważniejszą rzeczą było uwypuklenie idei, że miłość jest w stanie przetrwać czas i wszelkie przeciwności, nawet te największe. Wydaje mi się, że we współczesnym się świecie w niewielkim stopniu potrafimy i chcemy to docenić. Miłość zawsze jest tępiona, odrzucana czasem wręcz poniewierana. Ale mimo to myślę, że zawsze istnieje nadzieja na uczucie, które pokonuje czas i wszelkie okrucieństwa i przeciwności.
Filmowcy bardzo długo i żmudnie poszukiwali odpowiedniego miejsca do zdjęć. Przejechali całą Północna Karolinę i Wirginię.
Miejscem akcji książki jest Newburn w Północnej Karolinie, ale kiedy przyjechaliśmy do Charleston w Południowej Karolinie od razu zdaliśmy sobie sprawę, że to jest to miejsce – mówi Johnson. – jest takie stare powiedzenie o filmowcach, że nie zauważają swojego rodzinnego miasta. Popatrzyłem na te przepiękne tereny wokół – stare plantacje, niezwykłą architekturę w centrum miasta – i pomyślałem, że to najpiękniejsze miejsce jakie widziałem w życiu.
Film został nakręcony prawie w całości w Południowej Karolinie, w pobliżu Charleston i Georgetown, na Edisto Island, licznych miejscach Charleston Naval Base, plantacjach i na terenie Cypress Garden w Berkeley Country.
Ogromną zachętą dla filmowców była również pomoc miejscowego South Carolina Film Office, będącego częścią South Carolina Departament of Commerce.
