"Nie opuszczaj mnie": O POWIEŚCI I JEJ ADAPTACJI
Kazuo Ishiguro od zawsze fascynował się takim wątkami jak miłość, duma, strata, poświęcenie, pamięć i autokreacja. Cztery razy nominowano go do Nagrody Bookera, którą otrzymał w 1989 roku za "Okruchy dnia". Umieszczono go na liście pięćdziesięciu najlepszych brytyjskich pisarzy.
Jego szósta powieść, "Nie opuszczaj mnie", zachwyciła zarówno fanów jak i krytyków. To science-fiction opisujące alternatywny świat. Akcja rozgrywa się w Anglii w latach dziewięćdziesiątych. Troje głównych bohaterów żyje w Hailsham - szkole z internatem, która przygotowuje młodzież do strasznej przyszłości. Narratorką powieści jest Kathy. Wraz z kolejnymi kartami książki dowiadujemy się kim jest i jaki los ją czeka.
Andrew Barrow z "The Independent" napisał, że "Ishiguro tworzy science-fiction, ale tak naprawdę opisuje zwykłe, ludzkie sprawy. Pisze o życiu, duszy, seksie, miłości, dziecięcej niewinności." Jonathan Yardley z "The Washington Post" dodał, że "To powieść o ludzkości."
Książkę nominowano do takich nagród jak Nagroda Bookera, Arthur C. Clark Award czy National Book Critics Circle Award. Zebrała wiele tytułów "powieści roku" - m.in. według "Time Magazine".
Ishiguro wyszedł od prostego pomysłu : bohaterowie dowiadują się nagle o czymś, co wywraca ich życie do góry nogami i sprawia, że zostało im niewiele czasu. Okazuje się, że szkoła to hodowla klonów, a oni sami są dawcami lub opiekunami dawców.
"Chciałem poruszyć kwestię śmiertelności w nietypowy sposób. Nie chodziło mi o klonowanie lecz o to, co jest tak naprawdę ważne, gdy dowiadujemy się, że zostało nam mało czasu. To historia o przyjaźni i miłości." - mówi Ishiguro.
Kathy, Tommy i Ruth nie wiedzą jaki los ich czeka. Żyją w świecie niedomówień, a czytelnicy odkrywają przeznaczenie bohaterów razem z nimi samymi. "Tak jak dorastająca młodzież zaczyna rozumieć co znaczy być człowiekiem, tak oni odkrywają swoją przyszłość. W obu przypadkach przeżywamy ciekawość i lęk związane z tym co nas czeka. Bohaterowie powieści zaczynają zadawać sobie pytania : Kim jesteśmy? Czemu spotyka nas to, co nas spotyka? Czemu jest tak, a nie inaczej? Próba odpowiedzi na te pytania zbliża ich do siebie." - mówi pisarz.
Dzieci się buntują, ale tak naprawdę nie robią nic, by wyrwać się z sytuacji. Od małego słyszą, że są wyjątkowe, a ich poświęcenie ulepszy świat. Wiedzą, że nie mają wyboru. Prawda jest brutalna i choć ciężko ją zaakceptować, nie ma zbyt dużego pola do działania.
"Przygotowuje się ich do tego, co nadejdzie. Stopniowo informuje o przyszłości tak, żeby nie wywołać paniki. Mam wrażenie, że większość dzieci jest tak wychowywanych. Rodzice próbują nas chronić przed otaczającym światem." - dodaje pisarz.
Przychodzi moment, w którym Kathy, Tommy i Ruth poznają całą prawdę i już nikt ich przed nią nie chroni. Jedyne co im zostało to przyjaźń, która ich łączy. Zaakceptowanie swego losu i wypełnienie obowiązku to sprawy, z którymi muszą się pogodzić.
Autor scenariusza, Alex Garland, również jest pisarzem, a do tego przyjacielem Ishiguro. Napisał takie powieści jak "Niebiańska plaża" i "Coma", a po przeczytaniu "Nie opuszczaj mnie" szybko zamarzył o zrealizowaniu filmu.
"Będąc w połowie książki chciałem dzwonić do Ishiguro z prośbą o sprzedanie mi praw do ekranizacji. Powstrzymałem się, ale zrobiłem to zaraz po doczytaniu jej do końca." - śmieje się Garland.
Wielu filmowców pragnęło zekranizować powieść, ale Ishiguro zaufał przyjacielowi. "Cenię Alexa zarówno jako pisarza, jak i scenarzystę. Uznałem, że podoła temu zadaniu"- mówi Ishiguro, który brał udział w pracach nad filmem. Co prawda dał Garlandowi swobodę artystyczną, ale scenarzysta uznał, że pomoc autora będzie nieoceniona. "Angażował się w prace nad scenariuszem i choć nie zawsze był z nami na planie, pomagał na każdym etapie realizacji filmu. Pragnąłem wiernie przedstawić historię i sprawić, by stała się filmowa." - mówi Garland.
Film, podobnie jak książkę, podzielono na trzy części. Pierwsza rozgrywa się w Hailsham gdzie poznajemy Kathy, Tommy'ego i Ruth. Wydaje się, że to zwykli uczniowie, a jednak coś jest nie tak. Nie mają rodziców, nie wolno im wychodzić poza teren szkoły. Nauczycielka wyznaje im w końcu, że istnieją, by poświęcić życie dla innych. Druga część rozgrywa się w Chałupach (org. The Cottages), gdzie bohaterowie widzą jak wygląda normalne życie. W trzeciej części Kathy, Ruth i Tommy, każde na swój sposób, godzi się z błędami przeszłości i swoim przeznaczeniem.
"Zmiana miejsc dodaje dramatyzmu. Uświadamiamy sobie, że bohaterowie są w okresie przejściowym, niemal czyśćcu. Po przeczytaniu powieści zaczynamy rozumieć, że opisuje nas wszystkich."- mówi Garland, który pozostał wierny dialogom Ishiguro i sposobie narracji.
"Pisze w taki sposób, że z każdym zdaniem mamy wrażenie, że za chwilę przeczytamy coś kluczowego. Non stop trzyma nas w napięciu." - mówi Garland i dodaje, że podobnie jak Ishiguro, uważa, że kwestia klonowania to wątek poboczny : "Najważniejsze są życie, śmierć i miłość. Po prostu przedstawiono je jako science-fiction."
Kiedy Ishiguro przekazał Garlandowi prawa do ekranizacji książki, ten natychmiast poszedł z książką do Andrew Macdonalda i Allona Reicha - producentów, którzy pracowali przy "Niebiańskiej plaży", "28 dniach później" i "W stronę słońca" Danny'ego Boyle'a.
"To niezwykle wzruszająca historia. Nigdy wcześniej nie czytałem czegoś takiego. To tragiczna love story. Aż do końca nie wiemy co spotka bohaterów." - mówi Macdonald, a Reich dodaje : "Ishiguro pokazuje w swoich książkach niezwykły świat. Narracja jest niezwykła i była jednym z powodów, dla których od razu zgodziliśmy się na zrobienie tego filmu. Scenariusz Alexa jest rewelacyjny. Niełatwo przenieść taką książkę na sto stron scenariusza, a jemu się to udało. Wykonał kawał świetnej roboty."