"Mniejsze zło": O TWÓRCACH
Janusz Morgenstern
Wybitny polski reżyser filmowy urodził się 16 listopada 1922 w Mikulnicach niedaleko Tarnopola. W roku 1954 ukończył PWSFTiTV w Łodzi na wydziale reżyserii. Współtworzył słynną "polską szkołę filmową". Już jego debiut pod tytułem "Do widzenia, do jutra" ze Zbigniewem Cybulskim z roku 1960 przyniósł mu nagrody Srebrnego Bumerangu z Melbourne i za reżyserię na festiwalu w Stratford. Morgenstern pozostając we współczesnej tematyce i ze swoimi młodymi, poszukującymi dopiero swego miejsca w życiu bohaterami, kręci wreszcie "Trzeba zabić tę miłość" z udziałem Jadwigi Jankowskiej Cieślak (1972). Do najważniejszych tytułów reżysera należy także zaliczyć "Mniejsze niebo" (1980) z Romanem Wilhelmim oraz cieszące się do dziś niesłabnącą popularnością seriale telewizyjne jak: "Stawka większa niż życie", "Kolumbowie", czy "Polskie drogi".
Janusz Morgenstern to także producent, szef studia filmowego Perspektywa, który ma swoim koncie ponad 55 wyprodukowanych przez siebie filmów.
Ważniejsze nagrody filmowe:
- Do widzenia do jutra (1960): Srebrny Bumerang (Melbourne, 1961), Nagroda za reżyserię (Stratford, 1961)
- Ambulans (1961): I Nagroda (San Francisco, 1962)
- Jowita (1967): Nagroda za reżyserię I Nagroda Katolicka OCIC (San Sebastian, 1967)
- Kolumbowie (1970) - serial TVP: "Złoty Ekran"
- Trzeba zabić tę miłość (1972): "Złote Grono" dla najlepszego filmu współczesnego (Łagów, 1976)
- Polskie Drogi (1977) - serial TVP: Grand Prix (Olsztyn, 1978), "Złoty Ekran" (1978)
- Godzina "W" (1978) - TVP: Nagroda "Złoty Szczupak" (Olsztyn, 1980)
- Mniejsze niebo (1980): "Złoty Medal" (Poitiers, 1983), Nagroda za scenariusz (Panama, 1984)
- Żółty szalik (2000): Nagroda Publiczności "Złoty Klakier" (Gdynia, 2000), Nagroda "Gwiazda Telewizji Polskiej" z okazji 50-lecia TVP (2002)
- Komornik (2005): Grand Prix - Wielka Nagroda Jury "Złote Lwy" dla Producenta Filmu Janusza Morgensterna - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych (Gdynia, 2005), Orzeł - Polska Nagroda Filmowa dal Producenta za najlepszy film (2006)
Janusz Morgenstern został ponadto odznaczony Orderem Odrodzenia Polski - Krzyżem Oficerskim z 1976, Orderem Odrodzenia Polski - Krzyżem Komandorskim z 1997 oraz złotym medalem "Gloria Artis" 2005. W roku 2008 otrzymał Polską Nagrodę Filmową "Orła" za całokształt twórczości.
Janusz Anderman
Rocznik 1949. Znakomity pisarz, prozaik, twórca scenariuszy filmowych oraz sztuk teatralnych. Także reżyser, autor radiowych słuchowisk oraz tłumacz literatury czeskiej. Obecnie członek Polskiej Akademii Filmowej. Na łamach prasy zadebiutował w roku 1970. Od początku jego twórczość cechowało groteskowe oraz krytyczne ujęcie polskiej rzeczywistości. Do szczególnie uznanych prac Andermana z pewnością należą debiutancka powieść "Zabawa w głuchy telefon" (1976) i "Gra na zwłokę" (1979), a także zbiory opowiadań: "Brak tchu" (wydanie poszerzone 1990), "Kraj świata" (1988), "Tymczasem" (1998). Jednym ze scenariuszy jego pióra jest
z kolei "Choroba więzienna" (1991).
Pisarz zdobywał nagrody wśród, których znaleźć można chociażby: W. Muchy za najlepszy debiut powieściowy roku, radia w Kolonii, Fundacji Singlerów w Australii. Za swoją drugą książkę otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie.
W roku 2006 wydał powieść "Cały czas" na podstawie, której wspólnie z reżyserem, Januszem Morgensternem napisali scenariusz do filmu "Mniejsze zło". Rok później w księgarniach pojawił się kolejny zbiór opowiadań pod tytułem "Nowe fotografie" będący kontynuacją "Fotografii"
Absolwent filologii słowiańskiej Uniwersytetu Jagielońskiego pełnił funkcję współredaktora kwartalnika "Puls", pisał w krakowskim "Studencie", a także współpracował z Radiem Wolna Europa. Ostatnio również felietonista Gazety Wyborczej.
Michał Lorenc
Urodzony w roku 1955 uznany kompozytor muzyki filmowej. Na jego koncie znajduje się ponad 150 tytułów powstałych nie tylko w kraju, ale też Czechach, Wielkiej Brytanii czy USA. Lorenc swoją muzykę nagrywa z takimi orkiestrami, jak Sinfonia Varsovia, Orkiestra Filharmonii Narodowej czy Warszawska Opera Kameralna.
Początki Michała Lorenca związane są m.in. z "Wolną Grupą Bukowina", w której spędził cztery lata. Od 1979 r. do 1981 występował razem z Jackiem Kleyffem
i Michałem Tarkowskim w stworzonym przez siebie "Teatrze Paranoicznym". Pierwszą filmową kompozycją była muzyka do serialu telewizyjnego "Przyjaciele" Andrzeja Kostenki z roku 1979. Rozgłos, a przy tym nominację do Felixa - Europejskiej Nagrody Filmowej oraz Nagrodę im. Stanisława Wyspiańskiego, przyznawaną przez Premiera RP, przyniosła mu współpraca z Maciejem Dejczerem przy filmie "300 mil do nieba". Sukces "Psów" Pasikowskiego z roku 1992 jeszcze bardziej pchnął do przodu jego karierą. Za muzykę do tego filmu kompozytor zdobył nagrodę na FPFF w Gdyni. Z Pasikowskim pracował także przy jego debiutanckim "Krollu" oraz kolejnej części "Psów". Trudno przy tym nie wskazać na muzyczną oprawę do "Bandyty" wspomnianego wcześniej Dejczera. Zresztą jest to jego znak rozpoznawczy, łączenie muzyki symfonicznej z etnicznym brzmieniem. Utwory Lorenca nie są też wolne od wpływów jazzowych z charakterystycznym motywem subtelnie dominującej trąbki czy saksofonu.
Michał Lorenc komponował ścieżki dźwiękowe dla takich reżyserów, jak chociażby Bob Rafelson - "Wino i kredw"; Filip Bajon - "Sauna", "Poznań'56", "Przedwiośnie"; Jan Jakub Kolski - "Daleko od okna"; Dorota Kędzierzawska - "Nic" czy Vladimir Michałek - "Zabić Sekala", "Babie Lato". Jest ponadto laureatem nagród: specjalną nagrodę za muzykę do filmu "Nic" na festiwalu Camerimage oraz główną nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Filmowej i Medialnej w Bonn. Za "Zabić Sekala" otrzymał Czeskiego Lwa przyznawanego przez tamtejszą Akademię Sztuki Filmowej i Telewizyjnej. "Daleko od okna" przyniosło mu "Złotą Kaczkę", nagrodę czytelników miesięcznika "Film".
Z Januszem Morgensternem spotyka się już po raz drugi. Ich pierwszym wspólnym projektem był telewizyjny obraz "Żółty szalik".
Andrzej Ramlau
Operator filmowy, urodzony w roku 1937, jest absolwentem łódzkiej filmówki na Wydziale Operatorskim. W 2003 uzyskał stopień doktora habilitowanego sztuki filmowej. Jest także laureatem Nagrody Przewodniczącego Komitetu ds. Radia
i Telewizji za twórcze osiągnięcia w pracy operatora telewizyjnych filmów fabularnych z roku 1987. Zdobywca Orła - Polskiej Nagrody Filmowej za zdjęcia do obrazu "Rozdroże Cafe" Leszka Wosiwicza. Z pośród wielu tytułów, do których operator robił zdjęcia warto wymienić "Nie ma mocnych" Sylwestra Chęcińskiego, "Nie ma róży bez ognia" Stanisława Barei, "Komediantka" Jerzego Sztwiertnika, "Tato" Macieja Ślesickiego, "Zakochani" Piotra Wereśniaka, "Poranek Kojota" Olafa Lubaszenki czy "Z miłości" Leszka Wosiewicza.