Dzieło życia Jamesa Matthew Barrie’ego (1860-1937)
Piotruś Pan
Sztuka teatralna J.M Barrie’ego „Peter Pan, Or The Boy Who Wouldn’t Grow Up” została wystawiona po raz pierwszy 27 grudnia 1904 roku w Duke of York’s Theatre. Fantastyczna historia chłopca, który nie chciał dorosnąć inspirowana była życiem poznanej rok wcześniej rodziny Llewelyn Davies. Bohaterowie opowieści to trójka rodzeństwa: Wendy, John i Michale. Pewnego dnia odwiedza ich Pioruś Pan, chłopiec, który zgubił swój cień. Piotruś rósł, cień nie zmieniał swoich rozmiarów, aż pewnego dnia zniknął. W poszukiwaniu zguby wszyscy udają się na fantastyczną wyspę Nibylandię, na której czas się zatrzymał, gdzie wszystko jest możliwe.
W cudownej krainie dzieci spotykają Zagubionych Chłopców oraz tajemniczych indiańskich wojowników. Niestety wszyscy wpadają w zasadzkę kapitana Hooka. Odważny Piotruś Pan ratuje dzieci, zaś kapitan Hook zostaje zjedzony przez krokodyla. Tymczasem na rodzeństwo czekają stęsknieni rodzice. Piotruś nie chce, aby dzieci wróciły do domu, ponieważ w prawdziwym świecie dorosną. Magiczna podróż do Nibylandii będzie wspomnieniem, które zachowają na zawsze.
Przełom
Podczas premierowego przedstawienia „Piotrusia Pana” widownia złożona była głównie z dorosłych. Publiczność zareagowała owacjami. Nowa sztuka J.M. Barrie’ego ukazała fantastyczny, bajkowy świat, do tej pory zarezerwowany dla widowisk dla dzieci. Sztuka stała się czymś więcej niż tylko dziecięcą przygodą. Świat fantazji ukazany został jako kraina, do której tęsknią dorośli. Rzeczywistość, w której żyli Londyńczycy początku XX wieku na deskach teatru została skonfrontowana z baśnią. W starciu z okrucieństwem pirata zwycięża dziecięca niewinność. Poprawność mieszczańskiej etykiety dorosłych zastąpiła żądza przygody i podróż do krainy dziecięcej wyobraźni. Sztuka J.M. Barrie’ego stała się symbolem kluczowych zmian w obyczajowości edwardiańskiej Anglii. W kulturze i literaturze po raz pierwszy świat wyobraźni zaistniał jako wzór życia wolnego od trosk i pełnego spontanicznej zabawy. Przez sto lat „Piotruś Pan” doczekał się wielu inscenizacji teatralnych na całym świecie. Na podstawie sztuki J.M. Barrie’ego powstał na Broadwayu słynny musical oraz wiele adaptacji filmowych i telewizyjnych. Pomnik Piotrusia Pana stoi w Kensington Garden w Londynie. Życie i twórczość J.M. Barrie’ego jest tematem teatralnej sztuki Allana Knee’a „The Man Who Was Peter Pan”.
Dzieciństwo autora
J.M. Barrie w swej sztuce dał wyraz tęsknoty za światem, w którym powaga ustępuje miejsca radości. Autor miał dzieciństwo pełne trosk, które rozbudziły w nim fascynację ucieczką w życie pełne marzeń. Jako sześciolatek przeżył śmierć starszego brata Dawida. Aby pocieszyć pogrążoną w smutku matkę, James starał się zastąpić zmarłego syna. Przebierał się w jego stroje, naśladował jego ruchy i przyzwyczajenia. J.M. Barrie twierdził, że przestał dorastać, kiedy zmarł jego brat. Również w wieku dojrzałym zdawał się być uwięziony pomiędzy dzieciństwem i dorosłością. Nawet swoim wyglądem, dużymi oczami, szepczącym głosem przypominał chłopca. J.M. Barrie do momentu, w którym napisał „Piotrusia Pana” postrzegany był jako autor sztuk pełnych uszczypliwych satyr i aluzji na temat polityki i obyczajowości angielskiego społeczeństwa. Był jednym z najbardziej popularnych (jak również najzamożniejszych) dramaturgów swojego pokolenia. Opublikował ponad 40 sztuk, 6 powieści oraz liczne zbiory opowiadań.
Rodzina Llewelyn Davies
Po raz pierwszy J.M Barrie spotkał po braci Llewelyn Davies w towarzystwie ich niani - Nancy Hodgson - podczas spaceru w londyńskim Kensington Garden. Chłopców było trzech: George (5 lat), Jack (4 lata) i Peter (1 rok). Michael i Nico przyszli na świat później.
Chłopcy szybko stali się ulubionymi towarzyszami pisarza podczas spacerów w parku. Aby ich rozbawić, Barrie wykonywał magiczne sztuczki, śpiewał piosenki, przebierał siebie i swojego psa Porthosa w fantastyczne stroje. Opowiadał im historie o piratach, wróżkach i dziwnych krainach, które zwykł opisywać w notatniku podczas spaceru. Matkę chłopców spotkał na wigilijnym przyjęciu w 1903 roku. Urzekająca Sylvia du Maurier była córką znanego pisarza George du Maurier i arystokratki Emmy du Maurier. Po jednym z pierwszych spotkań J.M. Barrie zapisał w pamiętniku: „Sylvia jest najpiękniejszą kobietą, jaką kiedykolwiek widziałem.”
Sylvia była jednak żoną prawnika Arthura Llewelyna Daviesa. Częste pisarza wizyty w domu Davisów podczas nieobecności głowy rodziny naruszały sztywne zasady protokołu towarzyskiego. Mimo tego Sylvia i James kontynuowali znajomość. J.M. Barrie zaangażował się nie tylko w zabawę z chłopcami. Zabierał ich do teatru, razem spędzali wakacje, opłacał naukę chłopców w jednej z prestiżowych szkół w Londynie. Już na początku przyjaźni z chłopcami i ich matką J.M. Barrie opowiadał o Piotrusiu Panu, wiecznym dziecku, które posiadało cechy, które Barrie podziwiał u synów Sylvii: spontaniczność, skłonność do psot i niespożytą chęć zabawy.
J.M Barrie nigdy nie stał się mężem Sylvii, która owdowiała w roku 1907. Żona Jamesa Mary Ansell Barrie nie mogła znieść jego ciągłej nieobecności w domu. Nawiązała romans z pisarzem Gilbertem Cannanem, następnie w 1909 rozwiodła się z Barrie’em i poślubiła Cannana. W rok później zmarła Sylvia. J.M. Barrie stał się opiekunem jej pięciu synów.
