"Generał Nil": O REŻYSERZE
RYSZARD BUGAJSKI
Uznany reżyser, zarówno filmowy, teatralny jak i telewizyjny, również pisarz oraz scenarzysta, zyskał rozgłos wstrząsającym obrazem "Przesłuchanie" z Krystyną Jandą w roli głównej. Film, który w demaskatorski i bezkompromisowy sposób obnażał działania aparatu komunistycznej władzy, ze zrozumiałych powodów nie mógł w roku 1982 być dopuszczonym do regularnej dystrybucji. Obraz przeleżał na półce do 1989 roku, kiedy to odbyła się jego oficjalna premiera. Bugajskiemu, który za zrobienie "Przesłuchania" został dyscyplinarnie wyrzucony z pracy w Zespołach Filmowych, nie pozostawało nic innego, jak tylko opuścić kraj. W roku 1985 wyemigrował do Kanady wraz z rodziną. Do Polski wrócił na stałe pod koniec lat dziewięćdziesiątych. Tymczasem film został wyróżniony nagrodą dziennikarzy oraz publiczności na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 1989r. Rok później, w 1990, "Przesłuchanie" raz jeszcze zostało docenione podczas gdyńskiego festiwalu. Tytułowi przypadła wówczas Nagroda Specjalna Jury. W tym samym roku, na MFF w Chicago, film otrzymał "Srebrnego Hugo". W 1990 na Festiwalu Filmowym w Cannes Krystyna Janda otrzymała Złotą Palmę za główną rolę. W 1991 roku w Belgradzie film dostał z kolei nagrodę FIPRESCI.
Ryszard Bugajski urodził się w roku 1943 w Warszawie. Studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim i reżyserię na łódzkiej "filmówce". Szkołę filmową ukończył w roku 1973. W kinie zadebiutował filmem "Kobieta i kobieta" (wraz z Januszem Dymkiem), który tak jak zresztą wszystkie zrealizowane przed swoją emigracją tytuły nakręcił w ramach kierowanego przez Andrzeja Wajdę Zespołu Filmowego "X". W nim to powstały też w 1980 "Zajęcia dydaktyczne" i dwa lata potem "Przesłuchanie", które w konsekwencji "przyczyniło" się jednocześnie do zamknięcia Zespołu X przez władze PRL. W Ameryce Północnej zrealizował film kinowy "Clearcut" oraz wiele epizodów seriali telewizyjnych "Alfred Hitchcock przedstawia", "The Twilight Zone", "The Hitchhiker", "T and T", "E.N.G." itd.
Mieszkając jeszcze Kanadzie, Bugajski zrobił w Polsce w 1995 roku obraz zatytułowany "Gracze" - sensacyjną historię, której głównym motywem były prezydenckie wybory w roku 1990 i zamach na Lecha Wałęsę. W roku 2005, powstała wyreżyserowana przez Bugajskiego jedna z części projektu "Solidarność, solidarność", zatytułowana "Co się stało z naszą Solidarnością". Wydał trzy powieści: "Przesłuchanie" (1982), "Przyznaję się do winy" (1983) i "Sól i pieprz".
Autor "Przesłuchania" poza kinem posiada w swym dorobku również bogatą twórczość telewizyjną. Ostatnia jego realizacja pod szyldem teatru telewizji: "Śmierć rotmistrza Pileckiego" otrzymała m.in. nagrodę za oryginalny polski tekst dramatyczny podczas Krajowego Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TV "Dwa Teatry" w Sopocie (2007), a także Specjalną Nagrodę Jury na World Fest Independent Film Festival w Huston (2007). Wśród spektakli w reżyserii Bugajskiego znaleźć można m.in.: "Okruchy czułości" (2000), "Opera mydlana" (2000), "Miś Kolabo" (2001), "Niuz" (2002), "Akwizytorom dziękujemy" (2003) czy "Profesjonalista" (2004).