Ermanno Olmi
Ur. w 1931 roku w Bergamo, syn pochodzących ze wsi robotników. Po II wojnie światowej zaczął pracować jako urzędnik w zakładach elektrycznych EdisonVolta. Istniała tam sponsorowana przez firmę grupa, realizująca projekty teatralne i filmowe. Olmi dołączył do niej, a po jakimś czasie został jej szefem i przez ponad 7 lat (1953-1961), zrealizował ponad 30 dokumentów, głównie instruktażowych, reklamowych i oświatowych.
Ważnym dla kariery Ermanno Olmiego był pierwszy pełnometrażowy film Il tempo si è fermato (1958) – kronika przyjaźni starszego strażnika nocnego i jego młodego pomocnika. Jego powodzenie utwierdziło reżysera w wyborze życiowej drogi. W 1961 r. założył w Mediolanie niezależną firmę produkcyjną i zrealizował swój pierwszy film fabularny, oparty na własnej biografii, Posada (Il posto), który otrzymał nagrodę Włoskiej Krytyki Filmowej w Wenecji. Ten film i następny nagrodzony, Narzeczeni (I fidanzati) z 1963 r. – nagroda OCIC w Cannes, ugruntowały pozycję reżysera w świecie filmowym jako kontynuatora neorealizmu - obrazującego z zaangażowaniem życie prostych ludzi i angażującego aktorów nieprofesjonalnych. W 1965 r. Olmi uległ pokusie zrealizowania filmu komercyjnego. Tak powstał E venne un uomo (I przyszedł człowiek) – epicka biografia papieża Jana XXIII. Niestety, film nie został dobrze przyjęty i po kilku następnych, także mniej udanych obrazach, takich jak Fatalny dzień (Un certo giorno, 1968) Ermanno Olmi wycofał się z produkcji kinowej, pracując przez następnych 10 lat dla telewizji.
Do kin powrócił w wielkim stylu w roku 1978, wraz z filmem uważanym za najlepszy w jego karierze, Drzewo na saboty (L’albero degli zoccoli), nagrodzonym Złotą Palmą i Nagrodą Jury Ekumenicznego w Cannes, Cezarem dla najlepszego filmu zagranicznego i Srebrną Nagrodą Stowarzyszenia Francuskich Krytyków Filmowych - opowieścią o kilku wiejskich rodzinach w 19.wiecznej Lombardii. Następnymi sukcesami Olmiego były nagradzane filmy Lunga vita alla signora (Niech żyje czcigodna pani! 1987), La leggenda del santo bevitore (Legenda o świętym pijaku, 1988). Ostatnie filmy reżysera - Il mestiere delle armi (Rzemiosło wojenne, 2001), Cantando dietro i paraventi (2003), świadczą o znakomitej formie twórczej.
W ciągu lat swej kariery Ermanno Olmi był wielokrotnie nagradzany za całokształt twórczości. W 1982 roku otrzymał Europejską Nagrodę Davida di Donatello, w 1992 r. nagrodę Luchino Viscontiego i specjalną nagrodę w Montrealu, a w 2004 roku Honorowego Lamparta w Locarno.
Wybrana filmografia:
1958 Il tempo si è fermato (Time Stood Still)
1961 Posada (Il posto)
1963 Narzeczeni (I fidanzati)
1965 E venne un uomo (I przyszedł człowiek)
1968 Fatalny dzień (Un certo giorno)
1978 Drzewo na saboty (L’albero degli zoccoli)
1987 Lunga vita alla signora (Niech żyje czcigodna pani!)
1988 La leggenda del santo bevitore (Legenda o świętym pijaku)
1993 Il segreto del bosco vecchio (Tajemnica starego lasu)
2001 Il mestiere delle armi (Rzemiosło wojenne)
2003 Cantando dietro i paraventi (Singing Behind Screens)
Abbas Kiarostami
Ur. w Teheranie w 1940 r. Rreżyser, fotograf, rysownik. Zaczął się interesować sztuką już w bardzo młodym wieku. Kiedy miał 18 lat opuścił dom, aby móc studiować malarstwo. Między 1960 a 1968 r. tworzył czołówki filmów np. słynnego filmu Gheyshar Masauda Kimiai'ego. Kiedy pracował w policji jako urzędnik, rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych. W 1969 r. razem z przyjacielem założył wydział filmowy w Instytucie Rozwoju Intelektualnego Dzieci i Młodzieży. Wydział ten w przyszłości miał się stać jednym z najbardziej prestiżowych studiów w Iranie. Właśnie tam powstały dzieła takich reżyserów, jak Amir Naderi, Bahram Beyzai, Dariush Mehrjui, Ebrahim Forozesh. Od debiutu w 1970 r. Kiarostami wyreżyserował wiele filmów, zarówno krótkometrażowych, jak i fabularnych. Twórczość tego filmowca odzwierciedla jego zainteresowanie prostym człowiekiem i fascynację włoskim neorealizmem. Kiarostami podejmuje tematy, które odnoszą się do przemijalności ludzkiej egzystencji. Unika dosłownych sugestii i jednoznacznych odpowiedzi, w zamian proponując aluzje i niedopowiedzenia. Kiarostami często pracuje z aktorami - amatorami, na ogół w plenerze. Kiarostami był członkiem jury wielu festiwali filmowych, np. w Locarno (1990), w Cannes (1993), Wenecji (1995) i San Sebastian (1996). W 1997 r. otrzymał Złotą Palmę za Smak wiśni. Także w Cannes otrzymał nagrodę Rosselliniego (1992), natomiast UNESCO nagrodziło go w 1997 r. medalem Felliniego.
Wybrana filmografia:
1970 - Nan va koutcheh / The Bread and Alley (kr.m.)
1972 - Ghasr-e Jahan Nama / Jahan Nama Palace (dok., kr.m.)
1973 - Tadjrobeh / The Experience (kr.m.)
1974 - Mosafer / The Traveller (kr.m.)
1975 - Man ham Mitoumam / So I Can (kr.m.)
1976 - Rang-ha / The Colours (kr.m.)
1977 - Gozaresh / The Report
1978 - Rah-e hal-e yek / Solution No. 1 (kr.m.)
1979 - Ghazieh-e shekl-e aval, ghazieh-e shekl-e dovom / First Case, Second Case (dok.)
1980 - Behdasht-e dandan / Dental Hygiene (kr.m.)
1981 - Be tartib va bedoun-e tartib / Orderly or Unorderly (kr.m.)
1982 - Hamsorayan / The Chorus (kr.m.)
1983 - Hamshahri / Fellow Citizen (dok., kr.m.)
1984 - Avaliha / First Graders (dok.)
1987 - Gdzie jest dom mojego przyjaciela? / Khane-ye doost kojast? / Where Is the Friend's Home?
1989 - Mashgh-e shab / Homework (dok.)
1990 - Zbliżenie / Close- up / Nema-ye nazdik
1991 - A życie trwa dalej / Zendegi edameh darad / And Life Goes On
1994 - Przez gaj oliwny / Zir-e darakhtan-e zeytun / Through the Olive Trees
1995 - A propos de Nice (la suite) (reżyseria jednego z epizodów)
1995 - Bracia Lumiere i spółka / Lumiere et compagnie (reżyseria jednego z epizodów)
1997 - Tavalod-e Nur / Birth of Light (kr.m.)
1997 - Smak wiśni / Ta'm-e guilass / Taste of Cherry
1999 - Uniesie nas wiatr / Bad ma ra khahad bord / The Wind will Carry Us
2001 - A.B.C. Africa (dok.)
2002 – Ten
2003 – Five
2004 – 10 on Ten
Ken Loach
Ur. w 1936 r. w Warwickshire w Wielkiej Brytanii w rodzinie robotniczej. Przez dwa lata pracował w Royal Air Force, po czym zaczął studia w Oxfordzie na wydziale prawa, gdzie silnie zaangażował się w teatr. Najpierw był aktorem, by z czasem zająć się reżyserią. Zaczynał jako asystent w Northampton Repetory Theatre, a od 1963 r. jako asystent realizatora w BBC, gdzie począwszy od 1964 zrealizował kilkadziesiąt sztuk telewizyjnych, programów publicystycznych i dokumentów. W 1965 otrzymał tytuł najlepszego reżysera telewizyjnego. W 1967 r. debiutował filmem fabularnym Czekając na życie.
Jego pierwszym sukcesem był drugi film, Kes (1969), wzruszającą opowieść o szkolnym nieudaczniku z górniczego miasteczka na północy Anglii. Film był przesiąknięty społecznym realizmem, który stał się obok antythacherowskiego nastawienia, wizytówką Loacha, który chciał zainspirować ludzi do głębokiej społeczno-ekonomicznej przemiany.
Kolejnym filmem, Życie rodzinne (1972), Loach potwierdza spektrum tematów, jakie będą towarzyszyły jego całej twórczości. Jako zdeklarowany marksista kładzie w niej szczególny nacisk na znaczenie stosunków klasowych w walce politycznej. W jego filmach nieustannie pojawia się motyw niesprawiedliwości społecznej i ograniczenia wolności osobistej jednostki, a jego bohaterami są najczęściej ludzie spychani na margines, prowincjonalna klasa robotnicza, słabi i przegrani. W podobnym tonie utrzymane są kolejne filmy Loacha: Riff Raff (1991), Wiatr w oczy (1993), czy Biedroneczko, biedroneczko (1994), My name is Joe (1998).
Uniwersalność swoich przekonań próbuje Loach przekazać w filmach Ziemia i wolność (1995), Pieśń Carli (1998), Bread and Roses (2001), których akcję przenosi z Wielkiej Brytanii do Hiszpanii ogarniętej rewolucją, do Nikaragui, rządzonej przez skrajną prawicę, czy w środowisko meksykańskich emigrantów w Los Angeles.
Kojarzony z angielską szkołą „Free Cinema”, Loach połączył w swoich filmach wpływy włoskiego neorealizmu (filmowanie w plenerach, aktorzy - amatorzy) i francuskiej Nowej Fali (sposób obrazowania, narracja). Sam reżyser przyznaje, że celem jego twórczości jest ukazanie lewicy jej własnych idei i doświadczeń. Zależy mu na tym, aby jego filmy były prawdziwe, a polityka nie przysłaniała indywidualnych problemów ludzi.
Wybrana filmografia (filmy fabularne):
1967 Czekając na życie / Poor Cow
1969 Kes
1971 Życie rodzinne / Family Life
1979 Black Jack
1982 Looks and Smiles
1986 Ojczyzna / Fatherland
1990 Tajna placówka / Hidden Agenda
1991 Riff Raff
1993 Wiatr w oczy / Raining Stones
1994 Biedroneczko, biedroneczko / Ladybird, Ladybird
1995 Ziemia i wolność / Land and Freedom
1996 Pieśń Carli / Carla's Song
1998 My Name is Joe
2000 Bread and Roses
2001 The Navigators
2002 Sweet Sixteen
2002 11'09'01 – (segment “September 11”)
2003 Ae Fond Kiss
2005 Tickets (współreż. Abbas Kiarostami, Ermanno Olmi)
