Startuje Krakowski Festiwal Filmowy 2023. Nie brakuje zmian

"Tysiące kilometrów dzieli miejsca akcji filmów konkursowych. Najbardziej odległe od naszego kraju są: targana wojną Syria, góry Oregonu i nowojorskie kluby muzyczne, najbliżej nam do nowohuckich osiedli. Twórcy cofną się w swych opowieściach do czasów PRL-u, a nawet II wojny światowej, używając animacji i materiałów archiwalnych oraz korzystając z relacji żyjących świadków" - mówi Krzysztof Gierat, dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego.

W odpowiedzi na potrzeby twórców, konkurs polski odbędzie się po raz pierwszy w historii w dwóch oddzielnych segmentach: dokumentalnym i krótkometrażowym. Przyznane zostaną cztery równorzędne Złote Lajkoniki. Dzięki temu, twórcy różnych formatów filmowych będą mieć szansę na najwyższe laury. Złoty Lajkonik zostanie przyznany najlepszemu średnio- lub pełnometrażowemu filmowi dokumentalnemu, a wśród filmów krótkich: najlepszej animacji, najlepszej fabule i najlepszemu dokumentowi.

“Mimo że Krakowski Festiwal Filmowy jest najstarszym festiwalem w kraju i jednym z najstarszych na świecie, nie boimy się zmian i dynamicznie reagujemy na sygnały płynące od widzów i filmowców. Osobiście cieszy mnie fakt, że na nadchodzącej edycji będziemy mogli jeszcze bardziej uhonorować polskich filmowców!" - tłumaczy Barbara Orlicz-Szczypuła, dyrektorka programowa festiwalu.

Aż 9 polskich filmów zostanie także zaprezentowanych w konkursach międzynarodowych. Dwa pełnometrażowe filmy dokumentalne: "Bezdroża" Mikaela Lypinskiego o małej społeczności nomadów, antysystemowców, uciekinierów i wygnańców mieszkających wśród gór i lasów Oregonu oraz "Radical Move" Anieli Gabryel o niezwykle kontrowersyjnej metodzie twórczej i pracy w ośrodku Workcenter założonym przez legendarnego Jerzego Grotowskiego. 

Z najlepszymi dokumentami muzycznych zmierzą się także dwa polskie filmy. "Ula" Agnieszki Iwańskiej to opowieść o niezwykłym życiu ikony światowej wokalistyki jazzowej - Urszuli Dudziak. O drodze do szczęścia i sławy opowiada z pomocą bogatych rodzinnych archiwaliów sama bohaterka. Drugi z filmów to historia sięgania w głąb polskich tradycji pogrzebowych i poszukiwania dźwięków charakterystycznych pieśni żałobnych. "Żegnam cię, mój świecie wesoły" (reż. Joo Joostberens) to także wspaniałe świadectwo procesu twórczego, który zaowocował powstaniem płyty “Ostatnie rzeczy" zespołu Polskie znaki.

W międzynarodowym konkursie krótkometrażowym zobaczymy 5 polskich produkcji. Wśród nich krótki dokument "Starsza pani szuka" Marii Wider i fabuła "Moje stare" Nataszy Parzymies z rewelacyjnymi kreacjami Doroty Pomykały i Doroty Stalińskiej, o tym, że nigdy nie jest za późno na miłość. 

Druga polska fabuła w konkursie międzynarodowym, "Być kimś" Michała Toczka, przekonuje, że sława i pieniądze szczęścia nie dają. 

Animacje w konkursie międzynarodowym będą reprezentować wstrząsający obraz sytuacji na granicy polsko-białoruskiej "W lesie są ludzie" Szymona Ruczyńskiego oraz "Zima" Tomka Popakula i Kasumi Ozeki - psychodeliczna podróż do małej, rybackiej wioski, w której jak w soczewce skupiają się zachowania, zwyczaje i przywary polskiej prowincji.

W tegorocznym programie festiwalu, co wcale nie dziwi, silnie wybrzmią motywy ukraińskie. Tak też jest w konkursie polskim, w którym zobaczymy aż 3 produkcje, opowiadające o tym, co dzieje się za naszą wschodnią granicą. “Ballada Kyczyjewska" Piotra Kamińskiego to porażająca naturalizmem, trzymająca w napięciu fabuła o próbie ucieczki matki z córką z terenów okupowanych przez Rosjan. Dokument “Wyraj" Jakub Stoszka i Magdaleny Mistygacz ukazuje życie wyzwolonej spod rosyjskiej okupacji wioski Szestowicy i to jak trudno funkcjonować, kiedy niebezpieczeństwo czai się za rogiem. 

Karol Starnawski w filmie “Sad dziadka" dotyka tematu tabu dla kolejnych pokoleń Polaków i Ukraińców. Rodzina Karoliny rozmawiała o rzezi wołyńskiej, w której zginęli jej krewni, tylko za zamkniętymi drzwiami. Aby poznać prawdę o swoich przodkach, sama wyrusza na Wołyń.

W konkursie polskim nie zabraknie też ważnych głosów o prawach kobiet, kobiecym ciele i siostrzeństwie. “To tylko/aż ciało... albo krótki film o wolności" Michała Hytrosia to historia Zosi Lenczewskiej-Samotyj, fotografki, podróżniczki, wolnego ducha, która za pomocą fotografii oswaja inne kobiety z nagością i uczy je miłości do własnego ciała. O akceptacji siebie opowiada także dokument Małgorzaty Kozery “Twarze Agaty". Tytułowa bohaterka od 20 lat zmaga się ze śmiertelną chorobą, która powoduje kolejne deformacje jej twarzy. Najważniejszą terapią staje się twórczość, której się poświęca.

Krótka fabuła “Czwartek" autorstwa Bren Cukier ze znakomitą rolą Marianny Zydek opowiada o aborcji przez pryzmat indywidualnego doświadczenia młodej, zdeterminowanej kobiety. Chłopak, rodzina, znajomi - wszyscy okazują wsparcie i zasypują dobrymi radami na temat macierzyństwa, ignorując Marię i sygnały, które próbuje im dawać. Dziewczyna postanawia więc nie informować ich o swojej decyzji i planach na Czwartek. 

Z kolei animacja “Brak" Pawła Prewenckiego to intymne spojrzenie na uczucia związane z oczekiwaniem na dziecko oraz żałobą po jego stracie. Ból jej towarzyszący został pokazany za pomocą wizualnych symboli i metafor.

Zaskakującą opowieść snuje animacja “Meduzy" Oli Szmidy. która zaczyna się jak podkręcona wersja Thelmy i Louise, ale zmierza do zupełnie innego, nieoczywistego finału, który może być punktem wyjścia do dyskusji o konsumpcjonizmie i przedmiotowym traktowaniu kobiet. Z kolei “Trzy opowiadania o Basi" Mateusza Pietraka to niezwykle intymny i osobisty film o starzeniu się i przemijaniu, w którym tytułowa bohaterka szykuje się do życiowego występu.

Łukasz Iwanicz w dokumencie “Katarakta" pokazuje trzy kobiety z trzech różnych środowisk, które dzielą się swoimi doświadczeniami smutku, utraty i niespełnienia. To przejmująca opowieść o poszukiwaniu sensu, kiedy wydaje się, że już nic więcej w życiu się nie wydarzy. 

Krakowski Festiwal Filmowy to jedno z najstarszych na świecie i najbardziej rozpoznawalnych wydarzeń poświęconych filmom dokumentalnym, animowanym oraz krótkim fabułom. Pokazom filmowym towarzyszą spotkania z twórcami, warsztaty i wystawy, koncerty, wydarzenia dla branży KFF Industry, w tym prezentacje nowych polskich projektów dokumentalnych i animowanych.

Festiwal jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara w kategoriach film krótkometrażowy (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowy film dokumentalny, a także rekomenduje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.

Krakowski Festiwal Filmowy realizowany jest przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach programu “Kreatywna Europa", Miasta Krakowa, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwa Małopolskiego. Współorganizatorem jest Stowarzyszenie Filmowców Polskich, a głównym organizatorem -  Krakowska Fundacja Filmowa.

63. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w kinach w dniach od 28 maja do 4 czerwca oraz online na terenie całej Polski od 2 do 18 czerwca 2023.