"Monster's Ball: czekając na wyrok" to film oparty na debiutanckim scenariuszu dwójki młodych aktorów: Willa Rokosa i Milo Addicy. Tytuł filmu odnosi się do pochodzącej z Anglii tradycji wyprawiania przez więźniów przyjęć ku czci skazanego kolegi w noc przed jego śmiercią. Scenariusz trafił do rąk Roberta Altmana, jednego z właścicieli wytwórni ,,Lion's Gate". To on znalazł reżysera - pochodzącego z Niemiec Marca Forstera. Budżet filmu ustalony został na 10 milionów dolarów. W jednej z głównych ról - więziennego strażnika Hanka Grotowskiego - zatrudniono znakomitego Billy'ego Boba Thorntona. Jednym z atutów aktora był, z racji miejsca urodzenia, doskonały południowy akcent. Sam Thornton, który niespecjalnie lubi wypowiadać się na temat filmów, w których bierze udział, podsumował swoją postać krótko: Lubię garć osoby o skomplikowanych charakterach. Takie, którym w życiu wiele się pochrzaniło, ale którzy potrafią jednak odnaleźć w sobie promyk nadziei.
Thornton wysoko ocenia współpracę z Marcem Forsterem. Podobnie jak jeden z najmłodszych członków ekipy aktorskiej, pochodzący z Australii Heath Ledger. Ledger mówi, że Forster potrafi w kilku precyzyjnych slowach okreslich charaktery postaci i zbudować scenę. Jego celne wskazówki i wewnêtrzny spokój sprawiają, ze trochę łatwiej gra się w tym filmie o najciemniejszych zakamarkach ludzkiej duszy - mówi młody aktor.
Najtrudniejsze zadanie stanęło przed aktorką, która miała zagrać postać Letitii, sponiewieranej przez życie kobiety, której mąż został stracony na krześle elektrycznym. Po Hollywood szybko rozniosło się - wspomina Berry - że jest do zagrania znakomita rola dla czarnoskórej aktorki. Wiem, że wszystkie moje koleżanki stanęły do przesłuchań. Chciała to zagrac nawet Whitney Houston. Ja co prawda zadebiutowałam w ,,Jungle Fever" Spike'a Lee, co krytycy ocenili bardzo wysoko. Ale potem widziano we mnie wyłącznie ładną buzię. Obsadzano mnie w jakichś dekoracyjnych rólkach. Tymczasem, po lekturze scenariusza ,,Monster's ball: czekając na wyrok" wiedziałam, że będę potrafiła zagrać tę rolę. Sama przeszłam w życiu swoje i wiem, co to znaczy cierpieć. Aktorka nie lubi wspominać swojej życiowej tragedii. Przez ponad rok Berry znajdowała się w nieszczęśliwym małżeństwie, które zakończyło się gwałtownym rozwodem po tym, jak pierwszy mąż aktorki pobił ją tak brutalnie, że Berry straciła 80 procent słuchu w jednym uchu.
Marc Forster, reżyser filmu, wspomina, że po obsadzeniu w głównej roli męskiej jednego z bardziej cenionych w USA aktorów, Bill'ego Boba Thortona, bał się zaryzykować kolejne znane nazwisko w obsadzie, uważając, że odwróci to uwagê publiczności od kwintesencji samego dramatu. Forster tym bardziej uprzedził się do Berry po obejrzeniu jej doskonałej kreacji w znakomitym filmie telewizyjnym ,,Kariera Dorothy Dandridge", który przyniósł Berry Złotego Globa. Zmieniłem zdanie po pierwszym spotkaniu z nią - wspomina Forster. Dawno nie spotkałem osoby tak pełnej pasji, otwartości, ciepła, i energii. A kwestia niezwykłej urody Halle? Po prostu podjęliśmy decyzje, że nie będziemy jedynie stosować makijażu. W ten sposób zyskaliśmy osobę, którą życie ciężko doświadczyło, ale która zachowała resztki dawnej urody i klasy. Dla mnie stało się ważne, żeby Letitia była ładna, ale nie olśniewająca.
Halle Berry bardzo intensywnie przygotowywała się do roli. Spędziła na przykład wiele godzin w południowych więzieniach, obserwując kobiety spotykające się z mężami osadzonymi w celach śmierci. Od podobnej sceny zaczęła się realizacja filmu. Berry wspomina: Starałam się przelać w postać Letitii to, co sama zaobserwowałam. Te wszystkie kobiety kochają swoich osadzonych mężów, ale są już zmęczone. Zmęczone cotygodniowymi przyjazdami, targaniem ze sobą dzieci. Owszem, smucą się, że ich mężowie niedługo umrą, ale jednocześnie są szczęśliwe, że kończy się dla nich ta męka i nie będą musiały więcej przyjeżdżać do więzienia.
Berry uważa rolę Letitii za najwieksze wyzwanie w zawodowej karierze. Za najtrudniejszy w konstruowaniu tej postaci aktorka uznała wątek obsesji związanej z filmowym synem. Wiem, że z jednej strony Letitia stara się, żeby jej dziecko było lepsze, niż jego ojciec, żeby nie poszło tą samą drogą co jego ojciec, z drugiej - pełna jest antyrasistowskich uprzedzeń. Było mi ciężko pokazać dwoistość mojej bohaterki tak, aby widzowie jej całkowicie nie przekreslili, lub też nie oceniali jej jednoznacznie.
Najwięcej kontrowersji wzbudziła dla odmiany kwestia realizacji bardzo ostrej sceny miłosnej między Letitią i Hankiem. Billy Bob Thornton kwituje tę sekwencję krótko, z czarującym uśmiechem na twarzy: Było nam z Halle bardzo miło... Sama aktorka ma na ten temat znacznie więcej do powiedzenia: Pamiętam początki mojej kariery. Wtedy przejmowałam się każdym złym słowem, wypowiedzianym w moim kierunku. Nie zgadzałam się na odsłonięcie choćby kawałka ciała bojąc się, że może się komuś nie spodobać. Paradoksalnie pomogło mi się zmienić oskarżenie mnie o spowodowanie wypadku. To było po Złotych Globach. Byłam tak przejęta, że doprowadziłam do stłuczki. Wtedy, tuż po tej kolizji, myślałam, że moja kariera właśnie legła w gruzach. Spotkałam się jednak wtedy z wieloma dowodami sympatii. Uznałam wtedy, że nie powinnam się przejmować, co ludzie powiedzą. A to mój ukochany Eric (Benet, drugi mąż aktorki) przekonał mnie, że nie powinnam się wstydzić swojego ciała. Dlatego zgodziłam się pokazać piersi w filmie ,,Kod dostępu". A w przypadku ,,Monster's Ball: czekając na wyrok" miałam opory przed ostrością tej sceny, ale uznałam, że inaczej moja bohaterka nie powinna się zachowywać. A w ubraniu trudno się kochać... Kiedy mój Eric oglądał gotowy film, nie był do końca zachwycony, ale uznał, że ogólnie nie było źle.
Po zakończeniu filmu aktorka tak podsumowała swój występ: Nie da się oddzielić filmu od życia. Postać Letitii ulega w filmie wewnętrznemu oczyszczeniu. To samo stało się w moim życiu. Wypowiadając te słowa w kilka dni po zakończeniu zdjęć Halle Berry nie mogła jednak przypuszczać że Letitia stanie się dla niej aktorską nobilitacją. Kiedy przyszedł sezon nagród, początkowo faworytkami w kategorii Najlepsza Aktorka były Sissy Spacek i Nicole Kidman. Dopiero nagroda aktorska dla Berry na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie zwróciła powszechną uwagę na fenomenalną kreację aktorki. Potwierdzeniem była nagroda Gildii Aktorów dla najlepszej aktorki dramatycznej. A ukoronowaniem - Oscar dla najlepszej aktorki. Kiedy Russell Crowe ogłosił decyzję Akademii, Berry była najbardziej zaszokowaną osobą na sali. Długo nie potrafiła opanować łez. Potem w oficjalnym przemówieniu Berry podziękowała Akademii za uznanie w imieniu wszystkich czarnoskórych aktorek. Berry jest bowiem pierwszą ciemnoskórą aktorką, jaka zdobyła statuetkę Oscara za główną rolę.
