Kino Alaina Robbe-Grilleta to oryginalne, fascynujące zjawisko, nie poddające się prostym kategoryzacjom. Jego szkatułkowe, zawiłe filmy łączą elementy gatunkowe z eksperymentalnym językiem filmowym spod znaku Nowej Fali. Enigmatyczne, ale erudycyjne, pełne humoru i intelektualnej zabawy kino Robbe-Grilleta nasycone jest obrazami intensywnie i przewrotnie erotycznymi. Alain Robbe-Grillet (1922-2008) przeszedł do historii literatury jako kluczowy autor francuskiej nowej powieści, ale nas interesuje w równym stopniu Grillet-pisarz, co Grillet-filmowiec: scenarzysta, reżyser, intelektualista i socialite - bywalec salonów. Jego wysoce stylizowane, nieco pornograficzne powieści ("Żaluzja", "W labiryncie", "Gumy") wywołały powszechne kontrowersje, zaś tematy i fascynacje w nich poruszone znalazły swoje odbicie w filmowej twórczości Francuza.

Jego filmy, choć w sensie estetyki i języka filmowego bliskie były nowofalowej filozofii kina, to znalazły się na peryferiach tego nurtu. Niemałą rolę w recepcji Robbe-Grilleta odegrała specyficzna wyobraźnia erotyczna reżysera, która dochodzi do głosu w jego dziełach. Istotne miejsce w tym imaginarium zajmują sadomasochistyczne fantazje, voyeurystyczne obsesje i kompulsywnie powracające fetysze - skóry, koronki, łańcuchy, sznury, lśniące metale i ostre jak brzytwa szkło. Perwersyjne, często sadystyczne upodobania zajmują w wyobraźni erotycznej francuskiego pisarza i reżysera szczególne miejsce. Zarówno w filmach jak i w powieściach, w kryminalne historie wplecione są erotyczne fantazje, obsesyjnie skupione na ciałach uległych kobiet - skrępowanych, związanych uwięzionych w labiryntach bez wyjścia. 

W trakcie 23. mBank Nowe Horyzonty zaprezentujemy najważniejsze dzieła Robbe-Grilleta, w tym m.in.: "Trans-Europ-Express"; "Człowieka, który kłamie" (L’homme qui ment); "Eden i później" (L’Eden et après) oraz "Płynne stany rozkoszy" (Glissements progressifs du plaisir).  

Sekcja Avec Plaisir jest kontrapunktem dla wolnomyślicielskiej, ale jednoznacznie męskiej i heteroseksualnej perspektywy Robbe-Grilleta - spojrzeniem w stronę bardziej różnorodnych, zwłaszcza  kobiecych i queerowych punktów widzenia. W programie sekcji znajdą się filmy, które powstawały nieomalże równolegle do twórczości francuskiego reżysera, jednak pokazujące praktyki i estetyki BDSM-u ze skrajnie innych punktów widzenia. Jak również współczesne obrazy, eksplorujące subwersyjną wrażliwość BDSM-u, pozostające jednak na przeciwległych krańcach spektrum do kultury masowej, eksploatującej chętnie i powierzchownie akcesoria oraz fetysze. 

W filmowej części Avec Plaisir zobaczymy m.in. "Ceremonię" (La cérémonie) Liny Mannheimer - historia o wyjątkowej postaci Catherine Robbe-Grillet - autorki powieści uznanych za klasyczne pozycje literatury sadomasochistycznej, dominy i mistrzyni ceremonii BDSM, przez pół wieku związanej z Alainem Robbe-Grilletem; "Uwodzenie: "Okrutną kobietę" (Verführung: Die grausame Frau) Moniki Treut i Elfi Mikesch - luźną adaptację "Wenus w futrze" Leopolda von Sacher-Masocha; "Czerń i biel" (Noir et blanc) - nagrodzony w Cannes, głośny debiut Claire Devers - historię fascynacji nieśmiałego księgowego osobą czarnoskórego masażysty; "Romans" (Romance) - słynny film Catherine Breillat, pokazujący punkt widzenia bohaterki wchodzącej w uległą rolę ze starszym, dominującym entuzjastą bondage oraz nagrodzoną w zeszłym roku Złotym Lampartem w Locarno "Zasadę 34" (Regra 34) - brawurową, przewrotną opowieść Júlii Murat o seksualności, władzy i patriarchacie.  

Rewizja twórczości Robbe-Grilleta jest dla nas okazją także do wystawowej refleksji nad artystycznym, a także politycznym miejscem, które erotyczna wrażliwość określana skrótem BDSM zajmuje w pejzażu współczesności. Francuski reżyser interesuje nas zatem jako postać historyczna, uczestnicząca twórczo w przemianach artystycznych, kulturowych i obyczajowych drugiej połowy XX wieku - wolnomyśliciel wpisujący się w bogatą tradycję refleksji sadycznej, rozwijanej przez takich autorów jak Bataille, Klossowski czy Michel Foucault. Jednocześnie widzimy w nim autora, którego twórczość rzuca interesujące światło na teraźniejszość. Szczególną uwagę poświęcamy kwestii erotyki, która dla Robbe-Grilleta była obszarem fantazji, artystycznej kreacji, ale również alegorią dialektyki uległości i dominacji, cierpienia i przyjemności, przemocy i wolności, które definiują kondycję nowoczesnego społeczeństwa nie tylko w sferze seksualnej - podkreślają organizatorzy festiwalu.

W ramach wystawy będziemy mogli przyjrzeć się analogiom między sztuką a kulturą BDSM, w której ważną rolę odgrywają wyobraźnia, wizualność, performatyka, obiekt, symbol, a więc kategorie i pojęcia fundamentalne również dla praktyk artystycznych. Obie dziedziny łączy także zamiłowanie do eksperymentu i eksplorowania fantazmatów przekraczających granice codzienności. Jednocześnie w dziełach malarskich, obiektach, instalacjach i filmach składających się na wystawę Avec Plaisir szukamy różnorodnych, zwłaszcza  kobiecych i queerowych punktów widzenia.