Sadomasochistyczne fantazje na kinowym ekranie. Te filmy do dziś prowokują
Bohaterem jednej z retrospektyw na tegorocznym festiwalu mBank Nowe Horyzonty będzie Alain Robbe-Grillet - francuski reżyser, który w swoich dziełach łączy nowofalowy eksperyment, tradycję libertyńską i surrealistyczną, zaś w dialog z jego twórczością wejdzie filmowa sekcja Avec Plaisir, prezentująca różne perspektywy opowieści o BDSM-ie, oraz wystawa pod tym samym tytułem.
Kino Alaina Robbe-Grilleta to oryginalne, fascynujące zjawisko, nie poddające się prostym kategoryzacjom. Jego szkatułkowe, zawiłe filmy łączą elementy gatunkowe z eksperymentalnym językiem filmowym spod znaku Nowej Fali. Enigmatyczne, ale erudycyjne, pełne humoru i intelektualnej zabawy kino Robbe-Grilleta nasycone jest obrazami intensywnie i przewrotnie erotycznymi. Alain Robbe-Grillet (1922-2008) przeszedł do historii literatury jako kluczowy autor francuskiej nowej powieści, ale nas interesuje w równym stopniu Grillet-pisarz, co Grillet-filmowiec: scenarzysta, reżyser, intelektualista i socialite - bywalec salonów. Jego wysoce stylizowane, nieco pornograficzne powieści ("Żaluzja", "W labiryncie", "Gumy") wywołały powszechne kontrowersje, zaś tematy i fascynacje w nich poruszone znalazły swoje odbicie w filmowej twórczości Francuza.
Jego filmy, choć w sensie estetyki i języka filmowego bliskie były nowofalowej filozofii kina, to znalazły się na peryferiach tego nurtu. Niemałą rolę w recepcji Robbe-Grilleta odegrała specyficzna wyobraźnia erotyczna reżysera, która dochodzi do głosu w jego dziełach. Istotne miejsce w tym imaginarium zajmują sadomasochistyczne fantazje, voyeurystyczne obsesje i kompulsywnie powracające fetysze - skóry, koronki, łańcuchy, sznury, lśniące metale i ostre jak brzytwa szkło. Perwersyjne, często sadystyczne upodobania zajmują w wyobraźni erotycznej francuskiego pisarza i reżysera szczególne miejsce. Zarówno w filmach jak i w powieściach, w kryminalne historie wplecione są erotyczne fantazje, obsesyjnie skupione na ciałach uległych kobiet - skrępowanych, związanych uwięzionych w labiryntach bez wyjścia.
W trakcie 23. mBank Nowe Horyzonty zaprezentujemy najważniejsze dzieła Robbe-Grilleta, w tym m.in.: "Trans-Europ-Express"; "Człowieka, który kłamie" (L’homme qui ment); "Eden i później" (L’Eden et après) oraz "Płynne stany rozkoszy" (Glissements progressifs du plaisir).